سال بيست و دوم ـ شماره 192 ـ آذر 1392، 31ـ46
طاهره الهى1
الياس بيگدلى2
صديقه سليمانى ابهرى3
صديقه اشترى4
چكيده
بازشناسى، تنظيم، كنترل و مقابله با هيجان ها از ديرباز در روان شناسى مورد بحث بوده است. اسلام نيز براى كنترل صحيح خشم، صفت «كظم غيظ» را به كار برده و افراد را به فرو خوردن و مديريت آن دعوت نموده است. اين مقاله با رويكرد تحليلى ـ توصيفى و با هدف بررسى تطبيقى ديدگاه روان شناسى و اسلام به بررسى مفهوم شناختى، مؤلفه ها و راه هاى مقابله با خشم و مقايسه كظم غيظ با روش هاى مواجهه و كنترل خشم در روان شناسى مى پردازد و با تأمل در منابع روان شناختى و دينى، به اين نتيجه رسيد افرادى كه كاظم غيظ هستند، از سركوب هيجان خشم استفاده نمى كنند، بلكه با برخوردارى از هوش هيجانى بالا به تنظيم و كنترل هشيارانه خشم خود مى پردازند. كظم غيظ بهترين حالت كنترل هيجان است كه سلامت جسمانى و روانى فرد را تضمين كرده و از بسيارى عواقب خطرناك خشم جلوگيرى مى كند. درصورتى كه سركوب خشم آثار منفى روان شناختى و فيزيولوژيكى فراوانى در پى دارد و فرد را مستعد ابتلا به اختلالات جسمانى و روانى گوناگون مى سازد.
كليدواژه ها: خشم، كظم غيظ، اسلام، روان شناسى
1 استاديار گروه روان شناسى دانشكده علوم انسانى دانشگاه زنجان. telahi@znu.ac.ir
2 كارشناس ارشد علوم تربيتى دانشگاه تهران. bigdeli2mt@gmail.com
3 كارشناس روان شناسى دانشكده علوم انسانى دانشگاه زنجان. soleymani.sedighe210@yahoo.com
4 كارشناس روان شناسى دانشكده علوم انسانى دانشگاه زنجان. sedighe.ashtari@yahoo.com
دريافت: 26/ 2/ 92 پذيرش: 22/ 8/ 92