سال بيست و دوم ـ شماره 190 ـ مهر 1392، 37ـ54
احمد سعيدى
چكيده
برخلاف تصور رايج، همه فلاسفه الهى نفس انسانى را مجرد محض نمىدانند. ملّاصدرا، برخلاف حكيمان مشايى و اشراقى، بر آن است كه نفس وجودى ذومراتب دارد و در بعضى از مراتب خود مادى و در بعضى ديگر مجرد است؛ يعنى نفس موجودى است كه ماديت و تجرد را همراه و همساز كرده است. وجود موجودات مادى و هستى هاى مجرد، دستكم در فلسفه اسلامى، چندان محل بحث و مناقشه نيست، اما امكان و تحقق موجودِ مادى ـ مجرد رهاورد حكمت متعاليه است و تنها با مبانى و اصول آن قابل تثبيت است.
مقاله حاضر با روش توصيفى ـ تحليلى برخى اصول، مبانى و مقدماتى را كه فهم صحيح نحوه وجودِ مادى مجردِ نفس بر آنها مبتنى است به اجمال بررسى كرده است.
كليدواژه ها: نفس، وجود، مادى، مجرد، حكمت متعاليه.
