* حسن قره‌باغي/ کارشناس ارشد فلسفه دين مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره qarehbaghi@chmail.ir
محمد جعفري/ دانشيار گروه کلام مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره mjafari125@yahoo.com
دريافت: 04/10/99 پذيرش: 15/02/1400
چکيده
هدف این نوشتار بررسی تبیینی ـ تطبیقی دیدگاه آيت‌الله جوادی آملی و آلوین پلانتينگا در بحث فطرت و باور پایه می‌باشد و روش آن تطبیقی ـ استنتاجی است. آيت‌الله جوادی آملی معتقد هستند که فطرت امری حضوری است و انسان‌ها براساس آن ارتباط مستقیم و حقیقی با خدا برقرار می‌کنند، لذا منظور از خداشناسی و خداگرایی فطری در نظر ایشان، همان خداشناسی و خداگرایی حضوری و بی‌واسطه است که انسان با علم حضوری حق را می‌یابد؛ اما در نظر آلوین پلانتينگا منظور از پایه بودن یک باور این است که بدون ابتناء بر قضایای دیگر پذیرفته شده باشد و غیرعقلانی هم نباشد. با اینکه پلانتينگا اعتقاد به خداوند را باوری پایه می‌داند؛ اما پایه دانستن اعتقاد به خدا به معنای فطری بودن آن نیست و به همین جهت تفاوت اساسی بین این دو دیدگاه وجود دارد.
کلیدواژه‌ها: فطرت، باور پایه، آيت‌الله جوادی آملی، آلوین پلانتينگا، معرفت‌شناسی اصلاح‌شده.
