علي فتحي

strict warning: Declaration of views_handler_filter_node_status::operator_form() should be compatible with views_handler_filter::operator_form(&$form, &$form_state) in D:\WebSites\nashriyat.ir\modules\views\modules\node\views_handler_filter_node_status.inc on line 14.

ملاحظاتي در مباني فلسفي کثرت‌گرايي ديني جان‌هيک

قيمت مقاله الكترونيكي: 
3000تومان
سال سي‌ و يكم، شماره ششم، پياپي 297، شهريور 1401، ص 47ـ56
 

نوع مقاله: ترويجي

علي فتحي/ استاديار گروه فلسفه دانشگاه تهران (دانشکدگان فارابي) ali.fathi@ut.ac.ir    
دريافت: 16/02/1401                    پذيرش: 08/06/1401

سال انتشار: 
1401
شماره مجله: 
297
شماره صفحه: 
47

تأملى در روش دكارتى

تأملى در روش دكارتى

على فتحى1

چكيده

بحث «روش» با دكارت به نحو جدى وارد فلسفه مى‌شود. وى مدعى است پيشينيان به دليل فقدان روش صحيح و درست در مسير تفلسف خويش، هيچ‌گونه پيشرفت علمى و عملى نداشته‌اند و روش آنها منشأ هيچ نوع تحول و دگرگونى در عالم نشده و غير از تكرار مباحث ملال‌آور و جدلى، هيچ فايده‌اى بر آن مترتب نبوده است. وى همچنين معتقد است كه با روش او همه علوم در ذيل اين روش وحدت مى‌يابند و با اتكا به اين روش، وحدت و در پى آن يقينى بودن همه علوم اثبات مى‌شود.

اين مقاله با رويكرد تحليلى و با هدف بررسى «روش» در آثار دكارت، پيامدهاى تلقّى خاص از روش و نتايج مترتب بر آن را مورد بازكاوى قرار مى‌دهد.

كليدواژه‌ها : دكارت، روش، وحدت علوم، رياضيات عام، اخلاق موقت.

سال انتشار: 
18
شماره مجله: 
140
شماره صفحه: 
117

مباني قرآني تفسير قرآن به قرآن

مباني قرآني تفسير قرآن به قرآن

علي فتحي1

چكيده

تفسير قرآن به قرآن به معناي استفاده حداكثري از آيات در فهم معنا و مراد آيات قرآن، همواره مورد پذيرش قرآن‏پژوهان بوده است؛ ولي به مباني آن به صورت مستقل و مستدل، نپرداخته‏اند. حال آنكه يكي از مسائل سرنوشت‏ساز درباره تفسير قرآن به قرآن، تبيين زيرساخت‏هاي نظري آن است كه از آن به «مباني» ياد مي‏شود. نوشتار حاضر به هدف شناسايي مباني قرآني تفسير قرآن به قرآن سامان يافته و با نگرش نظري و استدلالي و به روش تبييني به بررسي مباني يادشده پرداخته است. از نظر قرآن كريم، آياتِ آن نه تنها تناقض و اختلافي ندارد، بلكه داراي انسجام كامل، پيوسته، مصدِّق و مفسّر يكديگرند. ساختار كلي آن بر اساس اصول متقن عقلايي شكل گرفته و زبانش در بيان مقاصد خود روشن و دلالتش مستقل است و در موارد متشابه نيز آيات محكم، مرجع فهم متشابهات قلمداد شده است. افزون بر آن، بين آيات هر سوره به ويژه آن دسته از آيات كه پيوستگي صدوري دارند، ارتباط معنايي وثيق وجود دارد. به منظور دست‏يابي به روش صحيح تفسير قرآن به قرآن، توجه به مباني مرتبط با آن، امري اجتناب‏ناپذير است.

كليدواژه‏ها: تفسير قرآن به قرآن، مباني تفسير قرآن به قرآن، انسجام آيات، دلالت استقلالي، محكم و متشابه، پيوند معنايي.

سال انتشار: 
18
شماره مجله: 
136
شماره صفحه: 
19

هرمنوتيك فلسفي يا فلسفه هرمنوتيكي

هرمنوتيك فلسفي يا فلسفه هرمنوتيكي

(درآمدي بر هرمنوتيك هايدگر)

علي فتحي1

چكيده

هرمنوتيك با هايدگر (1889ـ1976)، يكي از متفكران و فيلسوفان مغرب زمين، وارد مرحله جديدي در دوران تاريخي خود مي‏شود. دستاورد عظيم هايدگر اين است كه فلسفه‏ورزي را بر محور هرمنوتيك قرار داد. هرمنوتيك در هايدگر بحث و جدل درباره مفاهيم و مقولات نيست، بلكه اساسا آشكار كردن آن چيزي است كه در درون ما مي‏گذرد. «دازاين» (Da-sein) بودن = آنجا. اما آنجا بودن اساسا يعني: عملي كردن حضور و حي و حاضر شدن؛ عملي كه از طريق آن و براي آن معنا در زمان كنوني آشكار مي‏شود. اين مقاله، فلسفي بودن هرمنوتيك را در نظر هايدگر مورد بازكاوي قرار مي‏دهد.

كليدواژه‏ها: هرمنوتيك، دازاين، فرافكني، در جهان بودن، فهم، دور هرمنوتيكي.

سال انتشار: 
17
شماره مجله: 
128
شماره صفحه: 
113

معيارشناسي پيوند معنايي آيات قرآن

معيارشناسي پيوند معنايي آيات قرآن

علي فتحي
(دانش‌آموخته حوزه علميه و دانشجوي دكتراي علوم قرآن و حديث)

چكيده

با نگاهِ دقيق به آيات قرآن كريم، به اصل وجود پيوند معنايي بين آيات قرآن، كه مورد پذيرش اكثر پژوهشگران قرآني نيز مي‌باشد، پي مي‌بريم. ظهور و بروز پيوند معنايي، بيشتر در شيوه «تفسير قرآن به قرآن» و «تفسير موضوعي» است. معيارهاي اساسي پيوند معنايي بين آيات قرآن، عبارتند از: 1. پيوند واژگاني؛ 2. پيوند ساختاري؛ 3. پيوند موضوعي كه خود شامل مواردي همچون: پيوند عموم و خصوص، پيوند مطلق و مقيد، پيوند مجمل و مفصل، پيوند مبهم و مبين، پيوند حقيقت و مجاز، و پيوند ناسخ و منسوخ است. 4. پيوند محكم و متشابه، كه برگرفته از خود قرآن است. 5. پيوند سياقي.

كليدواژه‌ها: پيوند معنايي، تفسير قرآن به قرآن، ارتباط موضوعي، محكم و متشابه، پيوند واژگاني.

سال انتشار: 
16
شماره مجله: 
122
شماره صفحه: 
45

اخلاق و نسبت آن با دين از ديدگاه كانت

اخلاق و نسبت آن با دين از ديدگاه كانت

علي فتحي

چكيده

اخلاق مبتني بر تكليف كانت، اخلاقي است كه بر پايه اصالت عقل استوار است. اخلاق رواقيون، مالبرانش، لايب نيتس و شوپنهاور و بسياري ديگر ناشي از دستگاه مابعدالطبيعه (متافيزيكي) آنهاست. آنان اخلاق را از دين استنتاج مي كردند. اما كانت به خود مي بالد كه اخلاقي را بنا نهاده كه از دين و متافيزيك مستقل است. در فلسفه كانت، به عكس ساير دستگاه هاي فلسفي، متافيزيك و دين بر پايه اخلاق قرار گرفته است، ولي در ساير دستگاه هاي فلسفي، اخلاق بر پايه دين و متافيزيك قرار دارد. نوشتار حاضر بر آن است كه رابطه دين و اخلاق را از ديدگاه كانت ـ يكي از بزرگ ترين متفكّران مغرب زمين ـ تبيين كند.

سال انتشار: 
15
شماره مجله: 
111
شماره صفحه: 
60

تفسير موضوعى و مراحل آن

تفسير موضوعى و مراحل آن

على فتحى

مقدّمه

در عصر حاضر، نياز به تفسير موضوعى بر كسى پوشيده نيست و در واقع، نياز به آن جوشيده از نياز به عرضه اسلام و مفاهيم قرآن به صورت «نظريه هاى نظام يافته» است. از اين رو، معلوم نمودن ديدگاه قرآن كريم در ميان ديدگاه هاى ديگر و موضوعات بشرى، براى كسانى كه جوياى نظر قرآن هستند، نه تنها داراى اهميت، بلكه امرى ضرورى است.

سال انتشار: 
15
شماره مجله: 
107
شماره صفحه: 
97
محتوای تغذیه