فهيمه نيكخواه*
چكيده
اثبات واجبالوجود و امكان و چگونگى شناخت او، از اهمّ مسائل فلسفه است. در ميان براهين متعددى كه براى اثبات واجب از سوى متفكران ارائه شده، برهان صديقين از براهين پرسابقه و مشهور به شمار مىرود. در تاريخ فلسفه اسلامى، اولين كسى كه اين برهان را ارائه داد، ابنسينا بود و پس از او فلاسفه بسيارى به آن پرداختند و هريك تلاش كردند تا تقرير ديگرى از برهان صديقين ارائه دهند. از اينرو، آشنايى با روش خداشناسى فلسفى ابنسينا، از اصلىترين اهداف طرح اين مسئله است؛ چراكه توجه به الگوى خداشناسى متقدمان، تجربه تاريخى بسيار گرانقدرى را در اختيار ما مىگذارد و نيز در گشودن راهكارى مناسب براى برخى از مشكلات فلسفى امروز پيرامون مسئله خداشناسى مفيد خواهد بود.
اين مقاله مىكوشد تا براساس روش كتابخانهاى، مبادى برهان ابنسينا را از آثار فلسفى او استخراج و تصوير روشنى از «برهان صديقين ابنسينا» ارائه دهد تا بدينوسيله، اين برهان را در جايگاه اصلى و شايستهاش قرار دهد.
كليدواژهها: برهان صديقين، ابنسينا، اثبات واجب، علت، واجب و ممكن.