معرفت سال بيست و يكم ـ شماره 179 ـ آبان 1391، 105ـ116
بابك شمشيرى*
محمد جوادى نيكو**
چكيده
ارزش شناسى، يكى از مباحث محورى فلسفه و به تبع آن، فلسفه تعليم و تربيت مى باشد. اصولاً شناخت ارزش ها، مبنايى براى فلسفه اخلاق و تربيت اخلاقى به شمار مى آيد. هريك از مكاتب فلسفى تعليم و تربيت، تبيين خاص خود را از چيستى ارزش ها و معيارهاى آن ارائه كرده اند. همين امر موجب شده كه الگوها و نظريه هاى متنوعى در حيطه تربيت اخلاقى شكل بگيرد. بر اين اساس، هدف اين پژوهش نقد و بررسى مفهوم ارزش از منظر پراگماتيسم ديويى و دلالت هاى آن در حيطه تربيت اخلاقى مى باشد. مطالعه حاضر از نوع مطالعات فلسفى است كه با رويكرد توصيفى ـ تفسيرى صورت مى گيرد. نتايج تحقيق نشان مى دهد كه از منظر ديويى، بنياد ارزش ها در فعاليت هاى فردى و اجتماعى نهفته است؛ يعنى دامنه ارزش ها تا حدى است كه به طور مستقيم و غيرمستقيم، اثرى عملى در جريان زندگى فردى و اجتماعى داشته باشند. و با ردّ ذاتى بودن ارزش ها به نسبيت گرايى در اين مورد دامن زده مى شود.
كليدواژه ها: ارزش، پراگماتيسم، برنامه درسى، روش ياددهى ـ يادگيرى، ارزشيابى.