سال بيست و هفتم ـ شماره يازدهم، پياپي 254 (ويژة علوم تربيتي)
ایراندخت فیاض / دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه علامه طباطبائی Iranfayyaz@yahoo.com
محسن خوشناموند / دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه علامه طباطبائی M.khoshnamvand@gmail.com
مریم عشوری / دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم وتربیت دانشگاه الزهرا علیها السلام maryameashouri@yahoo.com
دريافت: 27/05/97 پذيرش: 04/10/97
چکيده
یکی از پایههای اصلی پرورش فضائل اخلاقی و تکامل معنوی، خودشناسی و معرفت نفس است، و تا انسان این مرحلة دشوار را پشت سر نگذارد، به هيچیک از مقامات معنوی نایل نخواهد شد؛ به همین دلیل اندیشمند شهيری مانند اقبال لاهوری، به بررسی دقیق و جامع این مسئله پرداخته است. هدف این پژوهش تبیین راهکارهایی برای رسیدن به خودشناسی و تربیت نفس در آدمی است تا از این طریق راه سعادت برای انسان هموار گردد.
این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی، به فلسفة خودی اقبال پرداخته است. فلسفهای که مبنایش آزادی نفس از قیود بشری، و رهایی از سلطه و استکبار جهانی است. تحقق این امر، در بستر عوامل و زمینههای متعددی، از قبیل: تعبد، عشق، آزادی و... میسر است. در این مقاله راهکارهای تربیتی، با تکیه بر فلسفة خودی اقبال، استنتاج و تبیین شده است. حرکت بر اساس این تدابیر و عمل نمودن به آنها، سلامت فرد و جامعه را تضمین خواهد کرد.
کلیدواژهها: اقبال لاهوری، خودشناسی، هویت، آزادی، دلالت تربیتی.