English 

نظريه‌هاي جامعه‌شناختي

strict warning: Declaration of views_handler_filter_node_status::operator_form() should be compatible with views_handler_filter::operator_form(&$form, &$form_state) in D:\WebSites\nashriyat.ir\modules\views\modules\node\views_handler_filter_node_status.inc on line 14.

نقد و بررسى نظريه كنش متقابل نمادين

author：admin 10/14/1390 - 01:37

معرفت سال بيستم ـ شماره 167 ـ آبان 1390، 153ـ171

محمدرضا انوارى*

چكيده

اين مقاله به روش اسنادى، ضمن تبيين آراء و نظريات دو تن از جامعه‏شناسان مؤثر در نظريه كنش متقابل نمادين (جورج هربرت ميد و هربرت بلومر)، ارتباط نظريه با حوزه ارتباطات را مشخص نمايد. همچنين با توجه به اصول حاكم بر نظريه، سعى مى‏كند با استخراج مبانى هستى‏شناختى، انسان‏شناختى و معرفت‏شناختى نظريه، به نقد و بررسى آن بپردازد. اجمالاً مى‏توان گفت: نظريه كنش متقابل نمادين، نظريه‏اى است خرد كه هيچ تفسير كلانى براى جامعه ارائه نمى‏دهد؛ زيرا جامعه، دولت و نهادهاى اجتماعى در اين نظريه، مفاهيم انتزاعى و ذهنى هستند. در مقابل، تأكيد اصلى در اين نظريه بر افراد و كنش‏هاى آنها با يكديگر است. مى‏توان جايگاه نظريه كنش متقابل نمادين را در ارتباطات ميان فردى دانست.

كليدواژه‏ها: كنش متقابل نمادين، كنش متقابل، كنش اجتماعى، ميد، نماد.

سال انتشار: 
20
شماره مجله: 
167
شماره صفحه: 
173

تحليل جامعه‏ شناختى انديشه‏ هاى سياسى ابن‏ خلدون

author：admin 12/08/1389 - 03:10

يعقوب احمدى*

چكيده

ابن‏خلدون از جمله انديشوران مسلمانى است كه بسيارى او را بنيانگذار اصلى رشته «جامعه‏شناسى» مى‏دانند. نوشتار حاضر به بررسى نظريات ابن‏خلدون در باب يكى از وجوه جامعه‏شناختى انديشه او يعنى «جامعه‏شناسى سياسى» پرداخته است كه عمدتا به نقش نيروهاى اجتماعى در سياست توجه دارد. ابن‏خلدون دو عامل عمده انسانى را در ظهور و سقوط دولت‏ها عنوان كرده است: قوميت و گروه‏هاى قومى و نخبگان.

     اين مقاله به روش تحليلى، با استفاده از اسناد، مدارك و منابع موجود، به ويژه كتاب مهم و اصلى ابن‏خلدون يعنى مقدّمه ابن‏خلدون، موضوع را در كانون مطالعه قرار داده است. ابن‏خلدون، همزمان با توجه به عصبيت به عنوان دولت عامل‏ساز، براى نقش كسانى كه كنش تاريخى را بر عهده دارند، اهميت بسيارى قائل است. وى عامل تغيير نظام‏هاى سياسى را حركت و خيزش اقوام مى‏داند و در اين زمينه، بر نقش نخبگان در موفقيت خيزش تأكيد مى‏كند. نظريات ابن‏خلدون در اين مباحث، با نظريات كارل ماركس و ويلفردو پاره‏تو، وجوه اشتراك بسيارى دارد.

كليدواژه‏ها: جامعه‏شناسى سياسى، نخبه، قوميت، عصبيت، دولت.

سال انتشار: 
19
شماره مجله: 
157
شماره صفحه: 
83

نظريه سازى در علوم اجتماعى با تأكيد بر نقش پيش فرض و پارادايم

author：admin 06/08/1389 - 22:07

نظريه سازى در علوم اجتماعى
با تأكيد بر نقش پيش فرض و پارادايم

محمدجواد نوروزى

مقدّمه

هدف اين نوشتار گفتوگو درباره نظريه سازى1 است. در پردازش نظريه، عوامل گوناگونى دخالت دارند. در اين مقال، تنها به نقش پيش فرض ها و پارادايم ها اشاره خواهد شد. براى روشن شدن جايگاه و دورنماى بحث، ضرورى است نخست پرسش هايى را كه در اين زمينه مطرحند، بيان شوند. سپس به بحث درباره پرسش هايى كه به فهم هدف موردنظر مدد مى رسانند، پرداخته شود. مهم ترين اين پرسش ها عبارتند از:

سال انتشار: 
12
شماره مجله: 
72
شماره صفحه: 
95

سـرمشق و جـامعه شناسى

author：admin 04/22/1389 - 23:56

سـرمشق و جـامعه شناسى

محمدرضا برات نژاد

 

مقدّمه

سال انتشار: 
6
شماره مجله: 
21
شماره صفحه: 
63

ساخت و ساختگرايى*

author：admin 04/22/1389 - 23:57

ساخت و ساختگرايى*

ريمون بودون
ترجمه حجة الاسلام محمدعزيز بختيارى

 

ساخت

معناى «ساخت» در جامعه شناسى به قدرى متعدد است كه ارائه فهرست كاملى از آنها بسيار مشكل و حتى ناممكن به نظر مى رسد. لذا، در اينجا به توضيح بعضى نكات مهم بسنده مى كنيم:

سال انتشار: 
6
شماره مجله: 
21
شماره صفحه: 
57

نـظريـه در جامعه شناسى

author：admin 04/18/1389 - 01:47

نـظريـه در جامعه شناسى

ريمون بودون و فرانسس بوريكو
ترجمه: محمدعزيز بختيارى

* ـ بر گرفته از كتاب فرهنگ انتقادى جامعه شناسى. مشخصات دقيق كتاب چنين است:

A Critical Dictionary of Sociology,
by Raymond Boudon and Francis bourricaud,
Selected and translated by:
Peter Hamilton 1989, Routledge and the University of Chicago.

سال انتشار: 
4
شماره مجله: 
4
شماره صفحه: 
66

بررسى نظرى مبانى جامعه بدنى و لوازم آن

author：admin 04/27/1389 - 00:57

بررسى نظرى مبانى جامعه بدنى و لوازم آن

با تأكيد بر جامعه ايران

 

ابراهيم اخلاصى1

چكيده

اين مقاله با روش توصيفى تحليلى و با استفاده از روش كتابخانه‌اى، به تشريح اهميت بدن در فرهنگ مصرفى و فاصله‌گيرى زنان از بدن طبيعى و شكل‌گيرى بدن اجتماعى براى آنان، از طريق به كارگيرى رويه‌هاى آرايشى در عرصه عمومى جامعه مى‌پردازد. در اين زمينه، به كمك مفاهيم فرهنگ مصرفى، رژيم جنسيتى و سرمايه فيزيكى و نيز نظريات گيدنز و بورديو، تأمّلى شدن هويت بدنى زنان، كاركرد نمايشى و تمايزبخشى آن تحليل مى‌گردد. با عنايت به هنجارهاى فرهنگى و رسمى حاكم بر جامعه، كه برگرفته از مبانى اسلامى است، اين موضوع به عنوان يك آسيب اجتماعى مورد توجه قرار مى‌گيرد. يافته‌هاى نظرى نشان مى‌دهد كه وضعيت موجود زنان در حوزه پوشش و آرايش، ناشى از تأثير فرهنگ مصرفى غربى و دنيوى شدن زيست اجتماعى است.

كليدواژه‌ها : مديريت بدن، جامعه‌شناسى بدن، جامعه مصرفى، زندگى روزمره، آرايش.

سال انتشار: 
18
شماره مجله: 
139
شماره صفحه: 
85

نظريه تطورگرايي در جامعه شناسي1

author：admin 05/27/1389 - 23:00

نظريه تطورگرايي در جامعه شناسي1

نويسنده: رندال كالينز
ترجمه و تلخيص: محمّدجواد محسني
(كارشناس ارشد جامعه شناسي)

چكيده

نوشتار حاضر ترجمه مقاله اي است از يكي از نظريه پردازان معاصر جامعه شناسي به نام رندال كالينز در باب نظريه تطورگرايي; نظريه اي كه در آغاز پيدايي اين رشته بر انديشه جامعه شناسي و مردم شناسي مسلّط بود و هرچند مدتي از رونق افتاد; اما اخيراً رونقي دوباره يافته و اقبال برخي از جامعه شناسان را به خود جلب كرده است. آنچه در اين مقاله جالب توجه است تفطن به جديدترين نقطه نظرهاي متفكران معاصر اين رشته است كه موجب تازگي و طراوت مقاله گرديده است. به دليل طولاني بودن بيش از حد مقاله، ترجمه آن تلخيص، و بسياري از ارجاعاتي كه در متن مقاله وجود داشته، كتابشناسي، و همچنين خلاصه مقاله از ترجمه حذف گرديده است.

كليدواژه ها: تطورگرايي، جامعه شناسي، مراحل، تطور ذهني، نظريه هاي انتخاب طبيعي، تطور زيست شناختي.

سال انتشار: 
16
شماره مجله: 
116
شماره صفحه: 
25
محتوای تغذیه