سال بيست و هشتم ـ شماره چهارم، پياپي 259 (ويژة فلسفه)
هادي خوشنودي / استاديار دانشكده شهيد محلاتي h.khoshnodi@gmail.com
مرتضي رضايي / استاديار گروه فلسفه مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره Mrezaeeh50@gmail.com
سيدابوالقاسم حسيني كمارعليا / استاديار دانشكده شهيد محلاتي S.ahosseini113@yahoo.com
دريافت: 17/12/97 پذيرش: 28/03/98
چکيده
در ادلة عقلی و نقلی، امانت‌انگاری نفس مورد تأکید قرار گرفته و احکام و لوازم آن، ازجمله وجوب رد امانت و ضمان در تربیت نفس که مهم‌ترین سرمایه انسان است، تأثیر بسزایی دارد. پژوهش پیش‌رو با روش توصیفی ـ تحلیلی و کنکاش در آموزه‌های دینی، در کنار بهره‌گیری از لوازم امانت‌انگاری نفس، به این نتیجه رسیده که حفظ نفس، به‌عنوان یک امانت الهی، واجب شرعی است و نگهداری این ودیعة الهی از رهگذر شناسایی آفات و آسیب‌ها و مقابله با آن و فراهم‌سازی بسترها و شرایط لازم برای شادابی و طراوت نفس، میسر است، و نداشتن طراوت نفسانی ـ که در سایه حرکت به سوی خداوند و تقرب به او میسر است ـ با تباهی همراه است. از آفات تهدیدکننده نفس مي‌توان به دوستان و محیط نامناسب، خوشحالی از فزونی مال و داشتن آرزوهای دراز، غفلت، عدم اعتدال در گفتار، افراط در پاسخ‌گویی به خواسته‌های نفسانی، ناآگاهی نسبت به نقشه‌های شیطان نام برد، و از تقوا و مداومت بر یاد خدا، یاد آخرت، انجام تفریحات سالم، و عدم افراط در پرداختن به مسائل معنوی، به عنوان بسترها و شرایط لازم برای شادابی نفس می‌توان نام برد.
کلیدواژه‌ها: امانت، نفس، تربیت، آموزه‌های دینی.
