خوف

strict warning: Declaration of views_handler_filter_node_status::operator_form() should be compatible with views_handler_filter::operator_form(&$form, &$form_state) in D:\WebSites\nashriyat.ir\modules\views\modules\node\views_handler_filter_node_status.inc on line 14.

حقيقت خوف و رجا از منظر آيت‌الله مصباح يزدي و آثار تربيتي آن دو

قيمت مقاله الكترونيكي: 
3000تومان
سال سي‌ و يكم، شماره چهارم، پياپي 295، تير 1401، ص 57ـ66

نوع مقاله: ترويجي
سيدمهدي حسيني/ استاديار گروه معارف اسلامي دانشگاه فرهنگيان    sm.hoseini@cfu.ac.ir
دريافت: 16/11/1400                    پذيرش: 06/04/1401

سال انتشار: 
1401
شماره مجله: 
295
شماره صفحه: 
57

گستره و نقش سازنده خوف و رجاء در زندگى

چكيده

«خوف» و «رجاء» دو عامل سرنوشت‏ساز و نقش‏آفرين در زندگى انسان است. در آموزه‏هاى دينى اسلام، «ترس» از عقوبت و گرفتار آمدن به غضب الهى و «رجاء» و اميد به رحمت بيكران او، هر دو، مورد توجه قرار گرفته‏اند و بر ضرورت حفظ تعادل ميان آنها تأكيد شده است. مؤلف محترم در اين مبحث با استفاده از آيات الهى و روايات اهل‏بيت عليهم‏السلام به ذكر مصاديق عدم تعادل در اين زمينه مى‏پردازد و در اين زمينه به «استدراج» اشاره مى‏فرمايد. بر اين اساس، افراط در اميد به خداوند موجب احساس ايمنى از عذاب خدا مى‏شود و شخص با غرق شدن در لذت‏هاى دنيوى از بندگى و ياد آخرت باز مى‏ماند. از سوى ديگر، افراط در ترس و خوف موجب يأس از رحمت الهى خواهد شد. مراتب خوف و رجا به تناسب مراتب وجودى بندگان متفاوت است، ولى آنچه مسلّم است اين حقيقت است كه اميد به رحمت الهى بدون انجام عمل مناسب نوعى خودفريبى است.

كليدواژه‏ها: خوف، رجاء، ترس، اميد، اولياء الهى، استدراج، مراتب خوف و رجاء، رحمت الهى، عمل

سال انتشار: 
19
شماره مجله: 
157
شماره صفحه: 
7

نقش سازنده اميد به خدا در زندگى

آيت‏اللّه محمّدتقى مصباح

 سال نوزدهم ـ شماره 156 ـ آذر 1389، 5ـ12

چكيده

آدمى فطرتا كمال‏طلب است، هر آنچه را كه مطلوب است و موجب كمال آدمى است، دوست دارد و به اميد نيل بدان، تلاش مى‏كند. زمانى انسان مى‏تواند به كمال مطلوب خويش نائل گردد كه علاوه بر تلاش و اميدوارى، اسباب و شرايط بهره‏مندى از آن را نيز بشناسد. با شناخت اسباب و شرايط و بهره‏گيرى از آنها و اميد به رحمت الهى، و تلاش صادقانه مى‏توان اميدوار بود كه فرد به «مطلوب» خويش نايل آيد. اين اميد «صادق» است، اما انسان با صِرف اميدوارى و با تلاش بدون شناخت اسباب و شرايط بهره‏مندى از كمال، ره به جايى نمى‏برد. در واقع، اميد چنين فردى «كاذب» خواهد بود.

     اين مقال به تفصيل به موضوع اميد و رجا به رحمت الهى و شرايط، اسباب و زمينه‏هاى نيل به كمال مطلوب مى‏پردازد. بازشناسى اميد كاذب از صادق و اميد به رضوان الهى و اخلاص در عمل و داشتن انگيزه الهى از جمله اين شرايط است.

كليدواژه‏ها: اميد، خوف، رجا، بهشت، جهنم، اميد كاذب، اميد صادق، كمال، مطلوب.

سال انتشار: 
19
شماره مجله: 
156
شماره صفحه: 
5

اخلاق و عرفان اسلامي

اخلاق و عرفان اسلامي

استاد محمّدتقي مصباح

چكيده

در آموزه‏هاي ديني خوف، رجاء، اندوه، ترس، فرح و شادي چه جايگاهي دارند؟ به عبارتي، از ميان اين ويژگي‏ها و احوال نفساني كدام‏يك مطلوب و پسنديده است و كدام‏يك نامطلوب و ناپسند؟ به بياني ديگر، آيا خوف و حزن و اندوه پسنديده هم مي‏تواند باشند؟ و بعكس آيا شادي و خوشحالي ممكن است ناپسند هم باشند؟ چرا و چگونه؟

اين مجموعه از سخنراني‏هاي استاد علّامه مصباح، بر آن است كه از منظر اسلام، شادي، حزن و ترس مطلوبند، اما نه به صورت مطلق؛ مطلوبيت شادي از آن‏روست كه انسان در صدد استفاده از نعمت‏هاي الهي در مسير صحيح برآيد. از سوي ديگر، ترسو و اندوهي در اسلام مطلوب است كه مثبت، سازنده و منشأ اثر باشد.

كليدواژه‏ها: خوف، رجاء، شادي، نعمت‏هاي اخروي، دنيا، نعمت الهي.

سال انتشار: 
17
شماره مجله: 
128
شماره صفحه: 
5
محتوای تغذیه