معرفت سال بيستم ـ شماره 160 ـ فروردين 1390، 59ـ72
محمد رحمانپور*
حسنعلى بختيار نصرآبادى**
چكيده
در فرايند تربيت اسلامى، براى تربيت انسانها، روشهاى گوناگونى سفارش شده است. «عادت دادن» يكى از روشهايى است كه از صدر اسلام تاكنون مورد تأكيد بوده است. نظر به اينكه تعليم و تربيت نيز در حد وسيع با آموزش سر و كار دارد، بايد ديد جريان عادت دادن در چه صورتى جنبه تربيتى پيدا مىكند و تا چه اندازه مىتواند روش مؤثرى براى تربيت اسلامى انسان باشد.
اين مقاله، با روش تحليلى ـ استنباطى، ضمن شناسايى دقيق مفهوم عادت و عوامل مؤثر بر آن، جايگاه اين روش از ديدگاه آموزههاى دينى، فلسفى و روانشناختى، آثار تربيتى و موانع و چالشهاى فراروى آن را مورد بحث قرار داده است.
نتايج اين پژوهش حكايت از آن دارد كه اگرچه عادت دادن در مراحلى از زندگى، به ويژه در دوران كودكى، مىتواند روش مؤثرى براى تربيت دينى يا اسلامى باشد، اما در مراحل بالاتر ارزش تربيتى آن به دليل عدم سازگارى كامل با جريان تفكر منطقى، كاهش مىيابد.
كليدواژهها: عادت، تربيت، چالشها، عادت دادن.