English 

روان شناسى

strict warning: Declaration of views_handler_filter_node_status::operator_form() should be compatible with views_handler_filter::operator_form(&$form, &$form_state) in D:\WebSites\nashriyat.ir\modules\views\modules\node\views_handler_filter_node_status.inc on line 14.

راه كارهاى درمان حسادت از ديدگاه اسلام و روان شناسى

author：admin 12/07/1393 - 22:58

سال بيست و سوم ـ شماره 205 -دي 1393

 شهاب الدين ذوفقارى[1]

بتول نجاريان[2]

زكيه نجاريان[3]

چكيده

يكى از مسائل موجود در زندگى و روابط اجتماعى، پديده حسدورزى يا حسادت است كه مشكلات فراوانى را به بار آورده و به لحاظ اهميتى كه دارد، مورد توجه ويژه دين قرار گرفته است. در بين هيچ يك از رذايل، صفتى به اندازه حسد داراى پيامدهاى منفى فردى، اجتماعى و معنوى نيست. مضراتى كه براى حسادت در احاديث اسلامى و علوم تربيتى برشمرده شده است، ضرورت اقدام در جهت درمان اين بيمارى را نشان مى دهند. ازاين رو، با توجه به اهميت موضوع، هدف از پژوهش حاضر كه به روش توصيفى ـ تحليلى انجام گرفته، بررسى راه كارهاى درمان حسادت از ديدگاه اسلام و روان شناسى مى باشد. با توجه به علل، ريشه ها و زمينه هاى حسادت، مهم ترين نتايج به دست آمده بيانگر آن است كه راه اصلى براى درمان حسادت، تقويت ايمان، رسيدن به شناخت صحيح از ويژگى ها و توانايى هاى مثبت خود و اصلاح نگرش ها با استفاده از راه كارهاى مناسب فكرى و عملى است.

 

كليدواژه ها: حسادت، درمان، اسلام، روان شناسى

[1] استاديار كلام و فلسفه دانشگاه معارف قرآن و عترت عليهم السلام.   Shahabqaran@yahoo.com

[2] دانشجوى كارشناسى ارشد معارف نهج البلاغه دانشگاه معارف قرآن و عترت عليهم السلام.

[3] كارشناس ارشد روان شناسى تربيتى دانشگاه كاشان.  najaryan8261@ yahoo.com

دريافت: 29/2/93               پذيرش: 15/8/93

سال انتشار: 
23
شماره مجله: 
205
شماره صفحه: 
99

بررسى تطبيقى روش هاى تربيتى حضرت زهرا عليهاالسلام در فرزندپرورى با روش هاى تربيتى عصر مدرن

author：admin 11/17/1392 - 23:13

سال بيست و دوم ـ شماره 192 ـ آذر 1392، 61ـ72

 

مجيد زارعى1
راحله كاردوانى2

چكيده

روش تربيتى به معناى فنون و شيوه هايى است كه اهداف تربيت را به ثمر مى رساند. روش هاى تربيتى فرزندپرورى، فنونى در جهت پرورش و استحكام بخشى شخصيت كودك مى باشد و در هر رويكرد، به واسطه اصول و مبانى متفاوت، اهداف، مراحل و فنون خاص خود را دارد. بر اين اساس، روش هاى تربيتى عصر مدرن در موضوع فرزندپرورى، كه عمدتا توسط نظريه پردازان غربى در قرون نوزدهم و بيستم در زمينه روان شناسى تربيتى و روان شناسى رشد مطرح شدند، با روش هاى تربيتى حضرت زهرا عليها السلام كه مبتنى بر اصول و مبانى دين اسلام و با اهداف مورد تأييد اين شريعت مى باشد، على رغم وجود نقاط مشترك، تفاوت هاى اساسى دارد.

هدف از اين پژوهش، بررسى تطبيقى و استخراج تفاوت هاى بنيادين روش هاى تربيتى حضرت زهرا عليهاالسلام در فرزندپرورى با روش هاى تربيتى عصر مدرن مى باشد كه به روش اسنادى، با شيوه تحليلى ـ توصيفى انجام شده است. اين دو گروه از شيوه هاى تربيتى، در اهداف، محورها و روش هاى تربيتى، تفاوت هاى بنيادينى دارند كه به تفصيل در مقاله بيان شده است.

كليدواژه ها: روش تربيتى، فرزندپرورى، حضرت زهرا عليهاالسلام، روان شناسى.

1 دانشجوى دكترى روان شناسى عمومى دانشگاه آزاد اسلامى واحد علوم تحقيقات. Majid- baran55@yahoo.com

2 دانشجوى دكترى مطالعات زنان دانشگاه تربيت مدرس. rahelekardvani@yahoo.com

دريافت: 19/ 3/ 91 پذيرش: 22/ 8/ 92

 

سال انتشار: 
22
شماره مجله: 
192
شماره صفحه: 
61

خشم در نگاه اسلام و روان شناسى؛ كظم غيظ چيست؟ سركوب خشم يا مديريت آن

author：admin 11/17/1392 - 23:10

سال بيست و دوم ـ شماره 192 ـ آذر 1392، 31ـ46

طاهره الهى1
الياس بيگدلى2
صديقه سليمانى ابهرى3
صديقه اشترى4

چكيده

بازشناسى، تنظيم، كنترل و مقابله با هيجان ها از ديرباز در روان شناسى مورد بحث بوده است. اسلام نيز براى كنترل صحيح خشم، صفت «كظم غيظ» را به كار برده و افراد را به فرو خوردن و مديريت آن دعوت نموده است. اين مقاله با رويكرد تحليلى ـ توصيفى و با هدف بررسى تطبيقى ديدگاه روان شناسى و اسلام به بررسى مفهوم شناختى، مؤلفه ها و راه هاى مقابله با خشم و مقايسه كظم غيظ با روش هاى مواجهه و كنترل خشم در روان شناسى مى پردازد و با تأمل در منابع روان شناختى و دينى، به اين نتيجه رسيد افرادى كه كاظم غيظ هستند، از سركوب هيجان خشم استفاده نمى كنند، بلكه با برخوردارى از هوش هيجانى بالا به تنظيم و كنترل هشيارانه خشم خود مى پردازند. كظم غيظ بهترين حالت كنترل هيجان است كه سلامت جسمانى و روانى فرد را تضمين كرده و از بسيارى عواقب خطرناك خشم جلوگيرى مى كند. درصورتى كه سركوب خشم آثار منفى روان شناختى و فيزيولوژيكى فراوانى در پى دارد و فرد را مستعد ابتلا به اختلالات جسمانى و روانى گوناگون مى سازد.

كليدواژه ها: خشم، كظم غيظ، اسلام، روان شناسى

1 استاديار گروه روان شناسى دانشكده علوم انسانى دانشگاه زنجان. telahi@znu.ac.ir

2 كارشناس ارشد علوم تربيتى دانشگاه تهران. bigdeli2mt@gmail.com

3 كارشناس روان شناسى دانشكده علوم انسانى دانشگاه زنجان. soleymani.sedighe210@yahoo.com

4 كارشناس روان شناسى دانشكده علوم انسانى دانشگاه زنجان. sedighe.ashtari@yahoo.com

دريافت: 26/ 2/ 92 پذيرش: 22/ 8/ 92

 

سال انتشار: 
22
شماره مجله: 
192
شماره صفحه: 
31

مبانى نظرى تنبيه از ديدگاه علم روان‏شناسى و اسلام

author：admin 05/14/1391 - 21:52

معرفت سال بيست و يكم ـ شماره 174 ـ خرداد 1391، 99ـ117

داود حسينى*

چكيده

يكى از ابزارهاى اصلاح و تربيت، كه در ميان صاحب نظران تعليم و تربيت مورد اختلاف و مناقشه قرار گرفته، اعمال انواع تنبيه، به ويژه تنبيه بدنى در عرصه تعليم و تربيت است. عده اى از روان شناسان با اعمال تنبيه به شدت مخالفت كرده اند و آن را در جهت حذف رفتارهاى ناهنجار نه تنها غيرمفيد، بلكه مضر مى دانند و والدين و مربيان را از اعمال آن نهى مى كنند. در مقابل، برخى ديگر، از ديدگاه تعليم و تربيت و اسلام، اين تفكر را نمى پذيرند و با آن مخالفند. اين دسته معتقدند تنبيه بدنى نه تنها مضر نيست، بلكه مى تواند موجب حذف رفتار ناپسند از خزانه رفتارى كودك شود و تأثير پايدارى در وجود او ايجاد كند.

در منابع اسلامى انواع تنبيه، به عنوان يك ابزار بازدارنده در عرصه تعليم و تربيت مورد پذيرش قرار گرفته است. در آيات قرآن كريم و روايات معصومان عليهم السلام، تنبيه علاوه بر مجازات حدود و تعزيرات، به عنوان يك روش تأديب و اصلاح رفتار پذيرفته شده است.

كليدواژه ها: تنبيه، تعليم و تربيت، روان شناسى، تأديب، اصلاح.

سال انتشار: 
21
شماره مجله: 
174
شماره صفحه: 
99

روان‏شناسى بخشودگى و جايگاه آن در دعاهاى صحيفه سجاديه

author：admin 05/14/1391 - 17:56

معرفت سال بيست و يكم ـ شماره 174 ـ خرداد 1391، 13ـ28

على عيسى زادگان*

چكيده
موضوعى كه اخيرا نظر روان شناسان مثبت نگر و متخصصان بهداشت روانى را به خود جلب كرده، بخشودگى است. محققان نشان داده اند كه بخشودگى با سلامتى جسمانى و روانى در ارتباط است. جالب توجه است كه اين موضوع در قرآن، احاديث و دعاها نيز مورد توجه و تأكيد قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسى مرورى آيات قرآنى و به ويژه دعاهاى 52گانه صحيفه سجاديه با تأكيد بر موضوع بخشودگى است. چگونگى بررسى به اين صورت بود كه بعد از بررسى مرورى بخشودگى از جمله تعاريف نظرى و ويژگى هاى افراد بخشنده، به بررسى فوايد آن از لحاظ سلامتى جسمانى و روان شناختى بر اساس متون علمى جديد پرداخته شد. در اين بررسى، سازه بخشودگى در متون مذهبى با تأكيد بر احاديث و تأكيد بيشتر بر دعاهاى صحيفه سجاديه مورد توجه قرار گرفت. يافته ها نشان مى دهد كه در آيات قرآنى و احاديث و به ويژه در دعاهاى صحيفه سجاديه بيش از 120 بار كلماتى مثل عفو، آمرزش، بخشش، و گذشت مطرح شده است. به نظر مى رسد نتايج حاصل از اين پژوهش مرورى، اهميت ميان رشته اى بودن مطالعات مفاهيم دينى و تطبيق آن را با متون علمى جديد مى تواند متذكر شود.

كليدواژه ها: روان شناسى، بخشودگى، عفو، سلامتى روانى، روان شناسى مثبت نگر، دعا، صحيفه سجاديه.

سال انتشار: 
21
شماره مجله: 
174
شماره صفحه: 
13

وعظ در فرهنگ اسلامى مفهوم شناسى و بررسى ساحت هاى روان شناختى

author：admin 05/27/1389 - 16:48

وعظ در فرهنگ اسلامى
مفهوم شناسى و بررسى ساحت هاى روان شناختى

حمزه عبدى

(دانش آموخته حوزه علميه قم; دانشجوى كارشناسى ارشد روان شناسى)

چكيده

موعظه، مسئله اى رايج در جوامع مذهبى است كه در آموزه هاى دينى به آن توجه خاص شده است. اين مقاله درصدد است تا ابعاد اين پديده را از منظر آيات و روايات مورد بررسى قرار داده، سپس ارتباط اين مفهوم را با روان شناسى بررسى نمايد تا معلوم شود آيا مفهومى مانند «وعظ و موعظه» را مى توان در روان شناسى نيز پى گيرى كرد يا خير؟ و اگر جواب مثبت است، كيفيت آن چگونه مى باشد؟ در نهايت، به شرايط تأثيرگذارى موعظه پرداخته و آن را از منظر دينى و روان شناختى مورد بررسى قرار داده است.

كليدواژه ها: وعظ، رفتار، روان شناسى، موعظه پذيرى، آداب.

سال انتشار: 
16
شماره مجله: 
112
شماره صفحه: 
109
محتوای تغذیه