حافظه

سیدمحمد قاضوی/ دانشجوي دكتري فلسفه اسلامي دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام    Qazavy.7626@chmail.ir
دريافت: 27/02/99                    پذيرش: 03/07/99
چکيده
در این پژوهش ملاک هویت شخصی حافظه، پیوستگی و استمرار روانی، با رویکرد تبیینی ـ انتقادی مورد بررسی و نقد قرار می‌گیرد. این ملاک تقریرهای مختلفی دارد. تقریر آگاهی و حافظه هویت شخصی را به همان مجموع خاطرات می‌داند که حافظه نام دارد؛ که البته مسئلۀ فراموشی در انسان این تقریر را دچار اشکال می‌کند. برای حل مشکل فراموشی راه‌حل‌هایی ارائه شده که برخی از پیوستگی و استمرار روانی و زنجیرۀ همپوشانی از خاطرات سخن گفته‌اند. برخی دیگر، استمرار روانی را همراه با استمرار فیزیکی، مثلاً مغز، ملاک هویت شخصی می‌دانند. در مجموع این سه تقریر مبتلابه اشکالات متعددی است؛ ازجمله اینکه حافظه امری عرضی است، و نمی‌توان هویت شخصی را به امر عرضی دانست. از سوی دیگر، با صدمه دیدن مغز، همه یا بخشی از حافظه نیز از بین خواهد رفت؛ لذا استمرار روانی همراه با استمرار فیزیکی نیز نمی‌تواند ملاک هویت شخصی باشد. این ملاک در ارائه پاسخی صحیح به مسائلی چون حیات پس از مرگ، مسئولیت اخلاقی و جزا و کیفرهای حقوقی نیز ناتوان است.
كليدواژه‌ها: حافظه، استمرار روانی، مغز، هویت شخصی، این‌همانی عددي.