سال بيست و سوم ـ شماره 205 -دي 1393
اسرافيل سبحانى[1]
رحيم ميردريكوندى[2]
چكيده
از جمله مناسك دينى مسلمانان، از زمان بناى خانه كعبه، زيارت است. ازآنجاكه اسلام مكتبى جامع و واقع گرا بوده و به همه جوانب نيازهاى انسان، اعم از دنيايى و آخرتى، جسمى و روحى، عقلى و فكرى، احساسى و عاطفى، فردى و اجتماعى توجه كرده است، برخى از انديشمندان بر اين باورند كه زيارت تأثير انكارناپذيرى بر سلامت روح و جسم زائر دارد. سازوكار اين تأثير را مى توان اين گونه تبيين كرد: چون زيارت تركيبى از گرايش و شناخت بوده و خاستگاه اصلى آن در قلب انسان است، از اين طريق شوق و اراده انسان را جهت داده، تأثيراتى بر رفتار انسان مى گذارد.
در پژوهش حاضر، ضمن تعريف «زيارت»، اماكن زيارتى و اشاره به الگوهاى روان شناسى، با تجزيه و تحليل مبانى روان شناختى زيارت و تأثيرات شناختى، عاطفى و رفتارى آن، به آثار محيط هاى مذهبى در رشد روحى و روانى، آرامش، تقويت اميد، كاهش اضطراب، زمينه سازى براى توبه، كاهش جرم و انحراف، حمايت اجتماعى و الگوپذيرى در انسان اشاره شده است.
كليدواژه ها: زيارت، سلامت روانى، آثار فردى، آثار اجتماعى، شناخت، رفتار.
[1] دانش آموخته سطح چهار حوزه علميه و كارشناس روان شناسى مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس سره. 014asi@gmail.com