تأمّلاتي در زندگي و انديشههاي سيدحسين نصر
حسين ارجيني1
چكيده
ديدگاههاي بسياري در حل چالش بين سنّت و مدرنيته ارائه شده كه از جمله مي‌توان به پاسخ سنّتگرايان اشاره نمود كه امروزه سيدحسين نصر معروفترين نماينده اين جريان فكري است و آثار بسياري در اين زمينه تأليف كرده كه تأمّلاتي در انديشه وي با توجه به برخي از اين آثار صورت پذيرفته است.
تأكيد نصر بر سنّت در نقد مدرنيته و تلاش او در نيفتادن در دام بنيادگرايي و نيز اعتقاد به توانمندي اسلام سنّتي در پاسخگويي به مسائل گوناگون، جهتگيري درستي است. اما اسلام سنّتي و به طور كلي سنّتگرايي كه نصر بر آن اصرار ميورزد با اسلام فقاهتي كه معيار صحيح فهم معارف ديني است، در مسائل گوناگوني با هم چالش دارند. گرايشهاي پلوراليستي نصر براي تقريب اديان در جوامع اروپايي و آمريكايي تأثير خوبي داشته ولي پذيرش پلوراليسم در باب حقّانيت و دست كشيدن از دين ناب با انديشه اسلام فقاهتي و آيات صريح قرآني در تعارض است و همچنين حضور پررنگ تصوف به آثار و انديشههاي او رنگ و بوي صوفيانه داده كه جاي تأمّل دارد، البته بر خلاف انديشههاي صوفيه، نصر شريعتگريز نيست و حتي قلمرو شريعت را همه ابعاد فردي و اجتماعي ميداند و به همين دليل، با جريان سكولار در تقابل جدي است، منتها در ساختار سياسي، سلطنت را به عنوان شكلي از حكومت كه كمترين نقص را در عصر غيبت دارد ميپذيرد كه با ولايت فقيه به عنوان نقطه محوري اسلام فقاهتي در تعارض است.
كليدواژه ها: سيدحسين نصر، سنّت، مدرنيته، سنّتگرايي، تصوف، پلوراليسم، بنيادگرايي، قلمرو دين، سكولاريسم.
