مباني «گزينش» و «نظارت بر انتخابات»
سيداحمد مرتضايي
(دانش‌آموخته حوزه علميه و كارشناس ارشد حقوق عمومي)
چكيده
در تشكيل هر حكومتي، اركاني همچون سرزمين و نيروهاي انساني نقش اساسي دارند. از ميان اركان تشكيل‌دهنده حكومت، ركن اصلي به طور عام، نيروهاي انساني و به طور خاص، زمام‌داران، كارگزاران و كارمندان ادارات، نهادها و سازمان‌هاي آن است. در هر نظامي، با توجه به مباني و اهداف خاص آن، گزينش و انتخاب و نظارت بر انتخابات، متفاوت است. در نظام اسلامي، كه مبتني بر مباني و اهداف الهي است، گزينش و انتخاب و نظارت بر انتخابات نيز بر اساس همان اهداف و مباني صورت مي‌گيرد. بنابراين مباني، مناصب و مشاغل حكومتي امانت محسوب مي‌شوند. از اين‌رو، بايد امانت‌ها را تنها به افراد امين سپرد. تفاوت و نابرابري ذاتي و اكتسابي انسان‌ها نيز مقتضي گزينش و انتخاب برترين‌ها براي تصدّي مشاغل و مناصب حكومتي است. مناصب و مسئوليت‌ها نيز متفاوت و نابرابرند. به همين دليل، براي تصدّي هر يك، بايد شرايطي متناسب با آن تعيين و تنها واجدان آن شرايط را گزينش و انتخاب نمود. علاوه بر اين مباني، در متون ديني دستورات صريح و روشني در خصوص گزينش و انتخاب وارد شده است. بر اين اساس، گزينش و انتخاب يك تكليف ديني محسوب مي‌شود. انتخاب و گزينش خداوند متعال و معصومان عليهم‌السلاممبناي ديگري براي انتخاب زمام‌داران و كارگزاران است.
در اين نوشتار، پس از طرح هفت مبناي مشتركِ «گزينش» و «نظارت بر انتخاب و انتخابات»، مبناي اختصاصي آن يعني نظارت كامل خداوند بررسي مي‌گردد.
كليدواژه‌ها: مباني، گزينش، انتخاب، نظارت، زمام‌داران، كارگزاران.
