فتنه

سال بيست و يكم ـ شماره 181 ـ دى 1391، 27ـ38

عارفه خوروش^*

حميدرضا نريمانى^**

چكيده

ايجاد و گسترش فتنه و آشوب از سوى دشمنان، در همه جوامع، به ويژه جوامع اسلامى، همواره از مهم ترين بحران هاى اجتماعى بوده است كه در صورت عدم شناسايى و برخورد درست با آنها، ممكن است به شكست و نابودى يك نظام بينجامد و پيامدهاى بسيارى را براى آن ملت به همراه داشته باشد.

هدف اين پژوهش بررسى ريشه ها و علل ايجاد فتنه ها در حكومت اسلامى و ارائه راهكارهاى نجات از آنهاست كه با روش گردآورى، دسته بندى و تحليل بيانات گهربار اميرالمؤمنين عليه السلام در اين زمينه در نهج البلاغه (روش تحليل گفتمان) و بر اساس فهرست بندى و تقسيمات استاد دشتى در ترجمه نهج البلاغه صورت گرفته است.

يافته هاى تحقيق نشان مى دهد كه از ديدگاه اميرالمؤمنين عليه السلام، مهم ترين ويژگى موجود در فتنه ها ايجاد و رواج شبهه از سوى دشمنان، مخلوط شدن حق با باطل و عدم تشخيص صحيح آنهاست؛ و اطاعت محض از رهبرى، و پرهيز از هرگونه تفرقه و پراكندگى، اساسى ترين راهكارهايى است كه سبب نجات خواهد شد.

كليدواژه ها: نهج البلاغه، حكومت اسلامى، فتنه، اطاعت از رهبرى، وحدت.

از نگاه اميرالمؤمنين على عليه‏السلام با تأكيد بر وقايع پس از انتخابات دهم

محسن محمّدى‏الموتى*

چكيده

وضعيت فتنه به شرايط سياسى و اجتماعى، با مجموعه ويژگى‏هاى مشخص اشاره دارد كه در آن فضا، تشخيص حق از باطل با مشكل مواجه شده و لازم است راه‏هاى برون‏رفت از آن مورد توجه قرار گيرد. از آنجايى كه دوره زمام‏دارى امام على عليه‏السلام يكى از دوران‏هاى مثال‏زدنى و عبرت‏آموز تاريخ سياسى اسلام براى مواجه شدن جامعه اسلامى با فتنه‏هاى سنگين و شكننده است. مقاله حاضر با بهره‏گيرى از روش تاريخى ـ تحليلى به بررسى راه‏هاى برون‏رفت از فتنه در جامعه اسلامى از ديدگاه امام على عليه‏السلام مى‏پردازد.

     هدف اصلى اين پژوهش، تبيين راه‏هاى خروج از فتنه با رويكرد گذار شرايط امروز جامعه اسلامى از فتنه پس از انتخابات دهم رياست جمهورى مى‏باشد. بر اين اساس، رعايت تقواى الهى، تقويت بصيرت، شناخت مراكز فتنه و افشاى ماهيت آنها، ثبات قدم و پرهيز از احساسات به هنگام پيدايش فتنه، تكيه بر اصول و معيارها به جاى سوابق افراد و شخصيت‏ها، پرهيز از تفرقه و اختلاف و رجوع به امام حق و رهبرى صالح به هنگام پيدايش فتنه، به عنوان يافته‏هاى پژوهش معرفى و مورد تجزيه و تحليل واقع شدند.

كليدواژه‏ها: فتنه، شبهه، بصيرت، رهبرى، جامعه اسلامى، انتخابات دهم.