معرفت سال بيستم ـ شماره 170 ـ بهمن 1390، 91ـ102
جايگاه و نقش زنان صدر اسلام در بيعت و هجرت
حبيب زمانىمحجوب*
چكيده
در نظام سياسى اسلام نقش و جايگاهى كه براى زنان در عرصههاى سياسى، اجتماعى و فرهنگى مشخص شده، كمتر از مردان نيست. بر اين اساس، از مسائل مهم براى زنان متعهد مسلمان آشنايى با چگونگى مشاركت و حضور در اين عرصههاست. بدين منظور، بايد از نظرگاه اسلام در اين خصوص، و نيز از سير تاريخى نقش زنان در عرصههاى سياست و اجتماع مطلّع گردند.
بيعت و هجرت از مفاهيم مهم و اساسى فرهنگ سياسى اسلام و از حوادث مهم و تأثيرگذار تاريخ صدر اسلام مىباشند. يافتههاى اين پژوهش نشان مىدهد كه زنان مسلمان همپاى مردان در اين عرصه حضور فعال داشته و تاريخى ماندگار از خود به يادگار نهادهاند.
اين نوشتار با بررسى منابع تاريخى و مذهبى، و با روشى توصيفى بر اين هدف است كه جلوههايى از مشاركت سياسى زنان صدر اسلام را در دو عرصه بيعت و هجرت، كه از حوادث مهم و سرنوشتساز تاريخ صدر اسلام به شمار مىروند، بررسى نمايد.
كليدواژهها: بيعت، عقبه، هجرت، زنان، صدر اسلام، پيامبر صلىاللهعليهوآله.
