معرفت سال بيستم ـ شماره 162 ـ خرداد 1390، 107ـ124
سيف اله فضل الهى*
چكيده
هدف اين تحقيق شناسايى و طبقهبندى رهيافتهاى فرهنگى و مديريتى توسعه توليدات علمى در دانشگاهها براساس ديدگاه اعضاى هيأت علمى دانشگاه آزاد اسلامى واحد قم است. روش تحقيق علاوه بر تحليل اسنادى، توصيفى از نوع پيمايشى و همبستگى است. جامعه آمارى شامل كل اعضاى هيأت علمى، و نمونه آمارى 60 نفر از آنان بودند كه به روش تصادفى طبقهاى و ساده انتخاب شدند. ابزار جمعآورى اطلاعات، پرسشنامه محققساخته داراى اعتبار صورى مطابق نظرات متخصصان موضوعى بود و براى تجزيه و تحليل اطلاعات از ميانگين، همبستگى رتبهاى اسپيرمن براون، Tكندال و zفيشر استفاده گرديد. يافتهها نشان داد از اولويتدارترين رهيافتها به ترتيب مىتوان به تدوين استراتژى و نقشه كلان علمى، رسيدگى به وضعيت معيشتى انديشمندان، اعمال سياستهاى واقعبينانه و مشخص براى فعاليتهاى پژوهشى، ترسيم اهداف روشن و مبتنى بر تعامل علم و جامعه، فرهنگسازى براى ايجاد يك جامعه علمى به معناى واقعى كلمه و نهادينه شدن علم، سپردن مديريت مراكز علمى به افراد فرهيخته و برخوردار از مشى علمى، رهيدن از قوانين سخت و بازدارنده ادارى به ويژه براى استخدام نخبگان و ارتقاى فرصتهاى مطالعاتى، استقرار حاكميت قانون به جاى سلايق شخصى، بهينهسازى بهرهگيرى از منابع و امكانات، و پرهيز از مديريت سياسى و جناحى در مراكز علمى اشاره كرد.
كليدواژهها: رهيافتهاى فرهنگى و مديريتى، توسعه و توليد علم، دانشگاهها، اعضاى هيأت علمى، دانشگاه آزاد اسلامى.