ماهنامه علمى ـ ترويجى در زمينه علوم انسانى آبان 1395
مريم سعيديان جزى / استاديار و عضو هيئت علمى دانشگاه اصفهان msaeedyan@ltr.ui.ac.ir
دريافت: 19/4/94 پذيرش: 29/10/94
چكيده
اين تحقيق در پى فهم ارتباط ميان تشيع و اعتراض در نزد شرق شناسان است. براى انجام اين تحقيق، آراء يكى از مستشرقان پرارجاع يعنى مادلونگ مورد بررسى قرار گرفت. با توجه به اينكه تاكنون در اين زمينه پژوهش هاى چندانى صورت نگرفته است، پژوهش اسنادى حاضر از نوع شناختى و توصيفى ـ تحليلى، و روش گردآورى داده در اين تحقيق، فيش بردارى بوده است. نتايج حاصل شده از اين تحقيق حاكى از آن است كه مادلونگ اگرچه مانند برخى ديگر از مستشرقان در تأكيد بر نقش امام حاضر بر رويكردهاى اعتراضى جامعه شيعى همسوست؛ ولى با مقدماتى متفاوت به نتيجه مذكور دست يافته است. در نظر مادلونگ، تشيع امامى حداقل از زمان امام جعفر صادق عليه السلام داراى تاريخى پيوسته و صاحب هويت است و فقه امامى، مفاهيم پايه اى اين مذهب مانند امامت را به خوبى مشخص نموده است. مادلونگ بر مبناى فقه شيعى و برخلاف نظر ديگر مستشرقان، بر اين باور است كه امام معصوم مسير جامعه را در همه امور از جمله اعتراض تعيين مى نموده و قرار گرفتن آنان حول محور امامت به واسطه اين امر بوده است.
كليدواژه ها: تشيع، اعتراض، شرق شناسان، مادلونگ.