سال بيست و يكم ـ شماره 181 ـ دى 1391، 5ـ12
آيت اللّه علّامه محمدتقى مصباح
چكيده
واژه «ولايت» و مشتقات آن، 233 بار در قرآن كريم به كار رفته است؛ اين الفاظ گاهى به صورت اشتراك لفظى و گاهى اشتراك معنوى، گاهى اوقات داراى معانى حقيقى و گاهى مهانى مجازى هستند.
اگر دو موجود داراى ارتباطى عميق بودند به گونه اى كه نتوان بين آنها فاصله انداخت و آن دو و يا يكى بر ديگرى تأثير و تأثر دانست، از واژه «ولايت» استفاده مى شود. ولايت الهى بر دو قسم تكوينى و تشريعى است. تصرفات عام مربوط به همه موجودات را «ولايت تكوينى عام» و تصريفات خاص مربوط به اولياى الهى و مقربات درگاه الهى را «ولايت خاص تكوينى» گويند. «ولايت تشريعى» در امور اجتماعى، اعتبارى و قانون گذارى، به معناى ارائه دستورالعمل و قانون گذارى، كه در درجه اول به وسيله خداوند براى هدايت انسان ها و آن گاه خداوند اين اختيار را به جانشينان خود واگذار مى كند.
قرب الهى، قربى اكتسابى است كه در پرتو پيروى از دستورات الهى به دست مى آيد كه در سايه آن، بندگان مؤمن امور خود را به خداى متعال واگذار و بر او توكل مى كنند. مقربان درگاه الهى، داراى تقواى الهى بوده و از گناهان پرهيز مى كنند.
كليدواژه ها: قرب الهى، توكل، ولايت، ولايت تكوينى عام، ولايت تكوينى خاص، ولايت تشريعى.
