فاطمهسادات موسوي رناني/ دانشجوي دكتري فلسفه و کلام اسلامي دانشگاه شهيد رجايي تهران adatmoosavi20@yahoo.com
دريافت: 16/11/99 پذيرش: 23/02/1400
چکيده
اعلامیه جهانی حقوق بشر که به منظور تکریم مقام انسانی و پیریزی جهانی بدون خشونت تصویب شد، نهتنها جهان را آرامتر نساخت، بلکه بر مشکلات بشر افزود؛ لذا برای رفع مشکلات برآمده از آن، بررسی عوامل ناکارآمدی آن، که نوع نگرش به انسان و خاستگاه کرامتی او و در واقع، رویکرد انسانمداری و جایگزینی بشر به جای خدا و دین؛ همچنین نادیده گرفتن تفاوتهای فرهنگی و اجتماعی ملیتهای مختلف در تدوین آن میباشد؛ ضروری به نظر میرسد. از نظر آيتالله جوادیآملی برای حل مشکلات انسان معاصر، تفسیر لاهوتی از انسان باید جایگرین نوع ناسوتی آن شود. به دیگر بیان، برای احیای کرامت انسانی در این اعلامیه، سه نگرش راهبردی ضرورت دارد: 1) تبیین جایگاه انسان متأله در نظام وحیانی در مقابل حیوان ناطق در غرب؛ 2) تبیین چیستی و کارکرد عقلانیت وحیانی؛ 3) راهکارها و چگونگی تحقق کرامت انسانی در نظام وحیانی. در این مقاله با روش پژوهشی و کتابخانهای ضمن تحلیل آسیبشناسانه از اعلامیه حقوق بشر، بهویژه موضوع کرامت انسان، انتقادها و راهکارهای فراروی از منظر آيتالله جوادیآملی مورد تحلیل و بررسی قرار میگیرد.
کليدواژهها: کرامت، اعلامیه حقوق بشر، خدا، عقل، اومانیست.