محمدتقي مصباح يزدي

strict warning: Declaration of views_handler_filter_node_status::operator_form() should be compatible with views_handler_filter::operator_form(&$form, &$form_state) in D:\WebSites\nashriyat.ir\modules\views\modules\node\views_handler_filter_node_status.inc on line 14.

نجواى توسل جويندگان به معبود (1): شرح مناجات متوسلان

معرفت سال بيست و دوم ـ شماره 188 ـ مرداد 1392، 5ـ10

آيت اللّه علّامه محمدتقى مصباح1

چكيده

در آموزه هاى دينى سفارش فراوان شده است كه در توسل بايد از «وسيله» بهره برد و مهم ترين وسيله، تقرب به خداى سبحان، اولياى الهى و انبيا هستند كه بالاترين آنها، پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مى باشند. مؤمنان خطاكار با توسل به انبيا و اولياى الهى و درخواست شفاعت از ايشان، مورد عفو و گذشت خداى متعال قرار مى گيرند.

ازآنجايى كه انسان موجودى به تمامه فقر ذاتى است و همه نعمت هاى مادى و معنوى كه در اختيار دارد، نعمت هاى خدادادى است، دائما نيازمند اوست و ازاين رو، براى رفع مشكلات زندگى خويش، همواره نيازمند توسل به اولياى الهى است. اين نوشتار به تفصيل به اين موضوع مى پردازد.

كليدواژه ها: توسل، شفاعت، فقر ذاتى، رحمت الهى.

سال انتشار: 
22
شماره مجله: 
188
شماره صفحه: 
5

نگاهى به مقامات دوستان خدا

معرفت سال بيست و دوم ـ شماره 187 ـ تير 1392، 5ـ11

 

آيت اللّه علّامه محمدتقى مصباح

چكيده

اين مقاله شرحى است بر مناجات محبين امام سجاد عليه السلام. كسانى كه به درك دوستى با خدا دست نيافته اند، ارزش مناجات و مقامات معنوى را درك نمى كنند. اما ره يافتگان معرفت ناب توحيدى، نه تنها درك درستى از محبت با خدا دارند، بلكه بر اين باورند كه اصالتا چيزى غير از خدا دوست داشتنى نيست. اگر هم چيزى را دوست مى دارند ازاين روست كه منتسب به خداست.

خداى متعال با دوستان و بندگانش رابطه ويژه اى دارد و در خلوت و جمع با آنان سخن گفته، روحشان را با خنكاى كلامش مى نوازد. دوستى خدا همواره موجب دوستى با دوستان و اولياى خدا مى شود. محال است كسى خدا را دوست بدارد، اما دوستان و اولياى او را دوست نداشته باشد. زمانى انسان مى تواند محبت خدا را در دل مستقر سازد كه محبت غيرخدا را از دل بيرون نمايد.

كليدواژه ها: دوستى، محبت به خدا، اولياى الهى.

سال انتشار: 
22
شماره مجله: 
187
شماره صفحه: 
5

اولويت‌‏هاى تحقق سبك زندگى اسلامى

سال بيست و دوم ـ شماره 186 ـ خرداد 1392، 5ـ14

در گفت وگو با آيت اللّه علّامه محمدتقى مصباح

چكيده

اين گفت وگو در حاشيه همايش «سبك زندگى اسلامى» كه در تاريخ 19 بهمن ماه 1391 در مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس سره برگزار گرديده انجام شده است. سؤالاتى از اين دست كه به راستى مفهوم سبك زندگى چيست؟ نفش حوزه هاى علميه در تدوين و طراحى نقشه راه تحقق سبك زندگى اسلامى چيست؟ وظيفه نهادهاى اجتماعى و حكومتى در تحقق سبك زندگى اسلامى در جامعه چيست؟ نقش شوراى عالى انقلاب فرهنگى در اين زمينه چيست؟ چگونه بايد سبك زندگى اسلامى را در جامعه اسلامى نهادينه ساخت؟

  در محضر علّامه مصباح پاسخ اين سؤالات را پى مى گيريم.

كليدواژه ها: سبك زندگى اسلامى، نظام ارزشى اسلام، سبك زندگى.


سال انتشار: 
22
شماره مجله: 
186
شماره صفحه: 
5

سبك زندگى اسلامى؛ ضرورت ها و كاستى ها

سال بيست و دوم ـ شماره 185 ـ ارديبهشت 1392، 5ـ12

آيت اللّه علّامه محمدتقى مصباح

چكيده

سبك زندگى اسلامى، به مجموعه موضوعات و مسائل مورد قبول اسلام در عرصه زندگى اشاره دارد. براى فهم اينكه سبك زندگى ما، اسلامى است يا خير، بايد معيار سنجش داشته باشيم. اما پيش از اين بايد سبك زندگى اسلامى را به درستى بشناسيم. معيار رفتار ما در جامعه اسلامى بايد مبتنى بر اسلام و آموزه هاى اسلامى باشد. خدامحورى، حاكميت ارزش هاى اسلامى در زندگى از مهم ترين معيار اسلامى بودن سبك زندگى اسلامى است. بايد زندگى فردى و اجتماعى ما مبتنى بر اسلام و رهنمودهاى قرآنى باشد. در اين صورت، مى توان اميدوار بود كه زندگى ما به سبك و شيوه اسلامى است.

 

كليدواژه ها: سبك زندگى، زندگى اسلامى، اسلام، ناسيوناليسم.

سال انتشار: 
22
شماره مجله: 
185
شماره صفحه: 
5

جلوه هايى ديگر از محبت به خداوند (2)

معرفت سال بيست و دوم ـ شماره 184 ـ فروردين 1392، 5ـ10

آيت اللّه علّامه محمدتقى مصباح

چكيده

محبت به خدا آثار و لوازمى دارد. دوستان خدا كه سختى ها و گرفتارى هاى زندگى و دورى از محبوب آنان را آزرده خاطر ساخته، در جست وجوى جوار محبوب اند و كسب رضايت و تقرب به او. بدين سان به ساحل آرامش رسيده و زندگى پرتلاطم دنيا و دشوارى هاى آن هرگز آنان را وامدار دنيا نمى كند. از بندگى، عبوديت خدا و نيايش و تضرع، درگاه او لذت مى برند و اين حالات معنوى را هرگز با هيچ چيز عوض نمى كنند. آه و ناله گاهى ناشى از مصيبت و گرفتارى هاى زندگى است و گاهى ناشى از سرور و شادمانى بندگان خالص خدا از شوق و شادمانى و ديدار محبوب، در آه و ناله و تضرع به سر مى برند تا اين حالت از آنان سلب نشود؛ چراكه قلب هايشان از محبت خدا سرشار و دل هايشان از جلال و هيبت او گسيخته است. 

كليدواژه ها: محبت، محبت به خدا، آرامش، سرور و شادمانى، عبادت، بندگى.

سال انتشار: 
22
شماره مجله: 
184
شماره صفحه: 
5

جلوه هايى ديگر از محبت به خداوند (1)

معرفت سال بيست و يكم ـ شماره 183 ـ اسفند 1391، 5ـ14

 

آيت اللّه علّامه محمدتقى مصباح

چكيده

محبت خالص، همان چيزى كه اولياى الهى از خداوند مى خواهند، وقتى به بار نشست، همه ذهن و فكر انسان متوجه خدا خواهد شد و مشاهده تجليات و جلال و جبروت الهى، داراى لذتى بى نهايت است كه با هيچ چيز قابل قياس نيست.

 انسان كمال جو و لذت طلب است. همه كمالات لذايذ و زيبايى هاى عالم در خداوند متعال متمركز است؛ از اين رو، وقتى موفق به درك جلوه هاى معبود و معشوق واقعى باشد، دلداده و شيفته او مى شود.

     رضوان و قرب محبوب بالاترين لذت براى عاشق است. همه اين آثار محبت خالصانه خداست. از جمله آثار خالصانه محبت به خدا، بى رغبتى به دنيا و علاقه نشان ندادن به زرق و برق آن است. شخصى كه معرفت حقيقى و محبت خالصانه به خدا دارد و به آنچه نزد اوست رغبت دارد، همواره به ياد خداست. اين سيره معصومان: است.

 

كليدواژه ها: محبت، محبت خالصانه خداوند، جلوه هاى محبت، دوستان خدا، رضاى الهى.

سال انتشار: 
21
شماره مجله: 
183
شماره صفحه: 
5

ارتباط محبت به خدا با رضايت به قضا و قدر او*

معرفت سال بيست و يكم ـ شماره 182 ـ بهمن 1391، 5ـ12

آيت اللّه علّامه محمدتقى مصباح

چكيده

اين مقاله شرحى بر مناجات محبين امام سجاد عليه السلام مى باشد. حضرات معصومين عليهم السلام در ادعيه خود همواره از خدا مى خواهند كه محبت خالصى نسبت به خدا داشته باشند؛ زيرا ممكن است بين محبت به خدا و ساير بندگان، گاهى تزاحم پديد آيد. در مقام تزاحم، مؤمنان واقعى همواره محبت خدا را بر بندگان او ترجيح مى دهند. لازمه اين امر، سرسپردگى كامل به خدا و دل شستن از تعلقات مادى و دل بستن محض به معبود است. توجه به اين نكته نيز لازم است كه تجلى محبت به خدا، در محبت به اولياى الهى و ائمّه اطهار عليهم السلام است. همچنين برجسته ترين محبت خالصانه به خدا، رضايت به قضا و قدر الهى است؛ اينكه از صميم دل همه كارها را به او مى سپارد و تسليم محض او شد، در برابر مصايب و گرفتارى ها خم به ابرو نياورد و اين اوج محبت به خداست.

 

كليدواژه ها: محبت، رضا، قضا و قدر، محبت خالصانه.

سال انتشار: 
21
شماره مجله: 
182
شماره صفحه: 
5

جستارى در مفهوم و گستره ولايت*

 

 

سال بيست و يكم ـ شماره 181 ـ دى 1391، 5ـ12

آيت اللّه علّامه محمدتقى مصباح

چكيده

واژه «ولايت» و مشتقات آن، 233 بار در قرآن كريم به كار رفته است؛ اين الفاظ گاهى به صورت اشتراك لفظى و گاهى اشتراك معنوى، گاهى اوقات داراى معانى حقيقى و گاهى مهانى مجازى هستند.

اگر دو موجود داراى ارتباطى عميق بودند به گونه اى كه نتوان بين آنها فاصله انداخت و آن دو و يا يكى بر ديگرى تأثير و تأثر دانست، از واژه «ولايت» استفاده مى شود. ولايت الهى بر دو قسم تكوينى و تشريعى است. تصرفات عام مربوط به همه موجودات را «ولايت تكوينى عام» و تصريفات خاص مربوط به اولياى الهى و مقربات درگاه الهى را «ولايت خاص تكوينى» گويند. «ولايت تشريعى» در امور اجتماعى، اعتبارى و قانون گذارى، به معناى ارائه دستورالعمل و قانون گذارى، كه در درجه اول به وسيله خداوند براى هدايت انسان ها و آن گاه خداوند اين اختيار را به جانشينان خود واگذار مى كند.

قرب الهى، قربى اكتسابى است كه در پرتو پيروى از دستورات الهى به دست مى آيد كه در سايه آن، بندگان مؤمن امور خود را به خداى متعال واگذار و بر او توكل مى كنند. مقربان درگاه الهى، داراى تقواى الهى بوده و از گناهان پرهيز مى كنند.

كليدواژه ها: قرب الهى، توكل، ولايت، ولايت تكوينى عام، ولايت تكوينى خاص، ولايت تشريعى.

سال انتشار: 
21
شماره مجله: 
181
شماره صفحه: 
5

اخلاق در قرآن

  • استاد‌مصباح يزدي

اشاره

در راستاي ارائه سلسله مباحث اخلاقي، تا كنون چند جلسه از اين سخنراني‌ها را به تحرير كشيده‌ايم. اينكه دنبالة اين مباحث از نصر خوانندگاه عزيز مي‌گذرد.

سال انتشار: 
4
شماره مجله: 
16
شماره صفحه: 
4

روش تفسيرى علّامه طباطبائى*

معرفت سال بيست و يكم ـ شماره 180 ـ آذر 1391، 5ـ14

آيت اللّه علّامه محمدتقى مصباح

چكيده

تفسير به معناى كشف معناى ظاهرى قرآن است و دست يابى به مبانى باطنى قرآن و تأويل آن و تبيين مسائل قرآنى خارج از تفسير است. ادعاى مرحوم علّامه طباطبائى اين است كه قرآن براى فهم معانى و مقاصد خود، نيازى به امر خارج از قرآن ندارد و برخى آيات قرآن بعضى ديگر را تفسير مى كند. از اين رو، شيوه تفسير الميزان، قرآن به قرآن است.

ايشان مى پذيرد كه يك مفسر براى فهم مقررات و الفاظ قرآن نيازمند مراجعه به كتب لغت، قواعد ادبيات عرب و قراين مربوط به كلام است و اين روش عقلايى است و اين كار خارج از روش تفسير نيست. همچنين فهم تفصيل احكام قرآن و قصه هاى آن را بايد از روايات پيامبر و اهل بيت عليهم السلام به دست آورد. مثلاً اصل «صلوة» را از قرآن به دست مى آوريم، اما تفصيل احكام قرآن را بايد به روايات و سنت پيامبر مراجعه كرد. اين امر به معناى اين نيست كه ما براى تفسير «صلوة» احتياج به روايات داريم.

كليدواژه ها: علّامه طباطبائى، تفسير قرآن، روش تفسيرى قرآن به قرآن، تأويل قرآن، بطون قرآن.

سال انتشار: 
21
شماره مجله: 
180
شماره صفحه: 
5
محتوای تغذیه