حكومت

strict warning: Declaration of views_handler_filter_node_status::operator_form() should be compatible with views_handler_filter::operator_form(&$form, &$form_state) in D:\WebSites\nashriyat.ir\modules\views\modules\node\views_handler_filter_node_status.inc on line 14.

شاخص‌هاي امنيت سياسي از منظر امام خميني ره

قيمت مقاله الكترونيكي: 
3000تومان

سال بيست و هشتم ـ  شماره هشتم، پياپي 263 (ويژة علوم سياسي)

رسول حکمی شلمزاري / کارشناس ارشد علوم سياسي مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره    Hakami68@yahoo.com
مهدی امیدي / دانشيار گروه علوم سیاسی مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره    Omidimah@gmail.com
دريافت: 10/3/98                    پذيرش: 15/7/98
چکيده
امنیت سیاسی از منظر فقهی به معنای «اطمینان و آرامش بازیگران، جهت دریافت حقوق سیاسی و انجام تکالیف سیاسی برای نیل به سعادت دنیا و آخرت» است، که با شاخص‌های مختلفی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. شاخص‌های امنیت سیاسی، در واقع ملاک‌های ارزیابی میزان بهره‌مندی جامعه از امنیت سیاسی نسبت به مقایسه وضع موجود با وضع مطلوب، جهت طراحی راهبردهای متناسب و شناسایی نوع تکلیف است. ازاین‌رو آنچه با روش توصیفی ـ تحلیلی از فقه امامیه حاصل می‌شود این است که امنیت سیاسی در جامعه اسلامی با شاخص‌هایی همانند: وجود حکومت، رهبری عادل، ثبات و مشارکت در جامعه، ملاک ارزیابی قرار می‌گیرد.
کلید‌واژه‌ها: شاخص، امنیت سیاسی، حکومت، رهبر عادل، ثبات داخلی و مشارکت.
 


The Indices of Political Security from Imam Khomeini's Perspective

Rasool Hakami-Shalamzari / Master’s Degree in Political Science, the IKI                       Hakami68@yahoo.com

Mahdi Omidi / Associate Professor, Department of Political Science, the IKI                      Omidimah@gmail.com

Received: 2019/05/31 - Accepted: 2019/10/07

Abstract

According to Fiqh, political security means "the tranquility and peace of influential figures” to gain political rights and perform political duties to achieve prosperity in this world and the hereafter. It can be measured by various indices. Political security indices are, in fact, the criteria of assessing the extent of the benefit a community gets from political security while comparing current situation with the ideal situation in order to design appropriate strategies and identify the type of duty. Therefore, the research findings which are based on a descriptive-analytical method show that according to Imamiyyah Fiqh, political security in Islamic society is measured by such criteria as: existence of government, just leadership, stability and public participation in social activities.

Key words: criteria, political security, governance, just leader, internal stability and participation.

سال انتشار: 
28
شماره مجله: 
263
شماره صفحه: 
11

معنا و كاربست‏هاي ولايت ‏امر در فقه

قيمت مقاله الكترونيكي: 
3000تومان

سال بيست و ششم ـ شماره 240 (ويژة علوم سياسي)

سال انتشار: 
26
شماره مجله: 
240
شماره صفحه: 
33

نقش تربيتى نهادهاى اجتماعى در تحقق جامعه دينى

ماهنامه علمى ـ ترويجى در زمينه علوم انسانى شهريور 1396

عبدالرضا ضرابى / استاديار مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس سره zarabi@qabas.net

دريافت: 11/2/96               پذيرش: 30/5/96

 

چكيده

هر جامعه اى متشكل از نهادهايى است كه بر اساس وظايف و كاركردهاى خود، نقش خاصى در مديريت وحركت جامعه به سوى رشد و توسعه ايفا مى كنند. اين كاركردها در حوزه هاى مختلف سياسى، اجتماعى،اقتصادى، و فرهنگى رخ مى دهد. نهادهاى اجتماعى زمانى مى توانند نقش واقعى خود را به درستى ايفا كنندكه با توجه به كاركردها و وظايف نهادهاى خود، در يك نگرش سيستمى و در ارتباط و تعامل با يكديگرعمل كنند. اين پژوهش به روش تحليلى ـ توصيفى درصدد تبيين اجمالى كاركردها و وظايف هريك از ايننهادهاى اجتماعى به طور مستقل، نقش آنها را در تعامل با يكديگر براى تحقق جامعه دينى مورد تحليلقرار داده است. روشن است اگر جامعه اى به دنبال تحقق اهداف متعالى دينى و الهى بود، سياست ها وبرنامه هاى كلان و خرد  آن بايد به گونه اى تنظيم و تدوين شوند كه با تربيت دينى افراد جامعه، به سوى تشكيل يك جامعه ولايى و توحيدى گام برداشته، به هدف نهايى جامعه دينى، يعنى قرب و رضوان الهى خود را نزديك نمايد. نتايج پژوهش نشان مى دهد كه هرچند هريك از نهادها بر اساس وظايف و كاركردهاىخود، بخشى از وظايف جامعه را به عهده گرفته و انجام مى دهند، اما زمانى جامعه در مسير صحيح تحقق اهداف خود قرار خواهد گرفت و از آسيب هاى درونى و بيرونى مصون خواهد ماند كه نهادها با يكديگرتعامل و همكارى داشته و با هماهنگى امور جامعه را پيش ببرند.

 

كليدواژه ها: نهاد، سيستم، خانواده، حكومت، سياست، اقتصاد، آموزش و پرورش، تعامل نهادها.


 

سال انتشار: 
26
شماره مجله: 
237
شماره صفحه: 
13

رابطه دين و سياست از ديدگاه آيت اللّه مصباح

سال بيست و پنجم ـ شماره 226 (ويژه علوم سياسى)

محمدعلى محيطى اردكان / دكتراى فلسفه مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس سره           mohiti@qabas.net

دريافت: 29/2/94               پذيرش: 19/7/94

 

چكيده

يكى از علوم مطرح در زمينه علوم انسانى، علم سياست يا علوم سياسى است كه ارتباط آن با دين در ميان  مسلمانان و غيرمسلمانان مورد اختلاف و معركه آراء بوده و هست. مقاله حاضر با روش توصيفى، پس از  واژه شناسى، به تبيين ديدگاه آيت اللّه مصباح در زمينه رابطه دين و سياست پرداخته است. استخراج و تبيين  مبانى نظرى بحث ـ از جمله چيستى و قلمرو دين ـ بيان ضرورت وجود قانون و حكومت، بررسى رابطه اسلام و  حكومت در دو حوزه قانون گذارى و اجراى قانون، و ارزيابى ادله قائلان به لزوم جدايى دين از سياست،  مهم ترين مسائل ارائه شده در اين مقاله است. بر اساس ديدگاه آيت اللّه مصباح، با استناد به ادله عقلى و نقلى  مى توان به اين نتيجه دست يافت كه سياست جزئى از دين و لازمه لاينفك آن است. به اعتقاد ايشان، كسى كه با  منابع غنى اسلام سروكار داشته باشد و آنها را بدون غرض ورزى و با روحيه حقيقت طلبانه مطالعه كند اين رابطه  را به روشنى درك خواهد كرد.

 

كليدواژه ها: دين، سياست، سكولاريسم، حكومت، قانون.

 

 

سال انتشار: 
25
شماره مجله: 
226
شماره صفحه: 
95

درآمدى بر نظريه فقه و فطرت

سال بيست و چهارم ـ شماره 211 (ويژه دين شناسى)

عباسعلى مشكانى سبزوارى / كارشناس ارشد فلسفه دين دانشگاه باقرالعلوم عليه السلام.

meshkani.a@gmail.com

غلامعلى اسماعيلى كريزى / عضو هيئت علمى گروه فقه و مبانى حقوق دانشگاه آزاد اسلامى واحد دامغان.                               esmaeiliali74@gmail.com

دريافت: 2/6/93               پذيرش: 29/11/93

چكيده

يكى از اقدامات ضرورى در خصوص توسعه فقه، توسعه منابع آن است. توسعه منابع در دو جهت كيفى و كمّى امكان پذير است. در توسعه كيفى، نوع نگاه و برداشت از منابع، موضوع بحث است. اما در توسعه كمّى، بحث بر سر اين است كه آيا منابع فقه در چهار منبع كنونى محصور است و يا از منابع ديگرى نيز مى توان در استنباط و استخراج احكام بهره جست؟ فطرت به عنوان يار ديرپا ـ اما مغفولٌ عنه ـ عقل، يكى از نمونه هاى قابل بحث و بررسى است كه آيا قابليت منبع قرار گرفتن براى فقه و احكام دينى را دارد يا خير؟ مقاله حاضر به تبيين كاركردهاى گوناگون علمى و عملى فطرت در سه مقوله پيشينى، ميانى و پسينى مى پردازد. در كاركرد پيشينى، فطرت به مثابه كشتزارى مستعد، زمينه و پيش زمينه فعاليت و ثمربخشى منابع چهارگانه كتاب، سنت، اجماع و عقل را فراهم مى كند. در كاركرد ميانى، فطرت ـ فى الجمله ـ در كنار منابع چهارگانه قرار گرفته و منبع فهم برخى از آموزه هاى دينى است. در كاركرد پسينى، فطرت معيار و ملاك صحت گزاره ها و آموزه هاى استنباطى دينى است.

 

كليدواژه ها: فقه، حكومت، فطرت، مصباحى، معيارى، مفتاحى.


سال انتشار: 
24
شماره مجله: 
211
شماره صفحه: 
107

رابطه اخلاق و سياست بررسى رويكرد ماكياوليستى بنى اميه

سال بيست و چهارم ـ شماره 210 (ويژه فلسفه اخلاق)

رحيم دهقان سيمكانى / دانشجوى دكترى دين پژوهى دانشگاه اديان و مذاهب.         r.dehghan88@yahoo.com                   

دريافت: 7/8/93               پذيرش: 29/1/94

چكيده

بررسى هم سخنى ها و شباهت هاى دو جريان فكرى اموى و ماكياولى در حوزه اخلاق و سياست، مسئله اصلى اين پژوهش است. هدف عمده از بررسى اين موضوع، اثبات اين مطلب است كه اصول سياست اموى، ارتباطى با سياست اصيل اسلامى نداشته و بسان سياست ماكياوليستى، مخالف رهيافت اسلام در حوزه اخلاق و سياست است. بنى اميه و به طور خاص معاويه، با اتخاذ اصولى همچون ارعاب به وسيله قتل و غارت، وعده و وعيدهاى فريبنده، دروغ بستن به صالحان، و ملعبه شمردن اصول اخلاقى، در سياست مسيرى را پيموده اند كه بعدها نيكولو ماكياولى (1469ـ1527) آن را تئوريزه كرده است. اين مقاله تلاش مى كند تا با نظر به جايگاه اخلاق در سياست در رويكرد ماكياوليستى، رفتار و رويكرد بنى اميه نسبت به اين مسئله را مورد بررسى و نقد قرار دهد. روش مقاله در مراجعه به آراء ماكياولى و عملكرد بنى اميه، استنادى، و در تبيين محتوا توصيفى ـ تحليلى خواهد بود.

 

كليدواژه ها: ماكياوليسم، بنى اميه، معاويه، اخلاق، سياست، حكومت، قدرت.

 

سال انتشار: 
24
شماره مجله: 
210
شماره صفحه: 
61

عناصر مشروعيت حاكميت از نگاه قرآن كريم

سال بيست و سوم ـ شماره 200 (ويژه علوم سياسى)

مهدى اكبرى : كارشناس ارشد تفسير و علوم قرآن مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس‏سره. akbari1357@qabas.net
اميررضا اشرفى : استاديار مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس‏سره.
حسين ارجينى : استاديار دانشگاه معارف اسلامى. arjini4@gmail.com

comدريافت: 8/8/92               پذيرش: 14/2/93
چكيده
يكى از مسائل اساسى در فلسفه سياسى اسلام، مؤلفه‏هاى مشروعيت حاكميت است. مراد از «مشروعيت» در اين نوشتار، توجيه عقلانى «اعمال سلطه و اطاعت»، و مراد از مؤلفه‏هاى آن عناصرى است كه به موجب آن، حاكم يا حاكمان يك جامعه از حق صدور فرمان و اطاعت برخوردار مى‏شوند. با توجه به اينكه حاكميت الهى در دو حوزه تكوين و تشريع در سراسر قرآن تبيين شده است، در اين پژوهش، به روش تفسير موضوعى به واكاوى اين موضوع در آيات قرآن اقدام شده و عناصرى همچون «برترى ذاتى»، «سلطه و مالكيت حقيقى»، «علم خطاناپذير»، و «حق تصرف در قلمرو حكومت»، كه ازجمله مؤلفه‏هاى حق حاكميت در نگاه قرآن است، بررسى شده است.

كليدواژه ‏ها: مشروعيت، حاكميت، فلسفه، مالكيت، سلطه، علم، حكومت.

سال انتشار: 
23
شماره مجله: 
200
شماره صفحه: 
67

بررسى انديشه سياسى سيدجمال‏الدين اسدآبادى و امام خمينى قدس‏سره

سال بيست و سوم ـ شماره 200 (ويژه علوم سياسى)

سيدعزت ‏اللّه احمدى : دانشجوى دكترى مدرسى معارف اسلامى مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس‏سره. alirstgar@yahoo.com
دريافت: 8/4/92               پذيرش: 15/10/92

چكيده
سيدجمال‏الدين اسدآبادى و امام خمينى قدس‏سره از جمله دو انديشمند بزرگ اسلامى هستند كه براى وحدت جهان اسلام و مبارزه با استبداد داخلى و استعمار خارجى، تلاش‏هاى فراوانى نمودند و براى تحقق اين آرمان، خواهان اصلاح و تغيير در شيوه حكومت‏دارى در جوامع اسلامى بودند. با اين حال، يافته‏هاى تاريخى حاكى از آن است كه با وجود تأثيرگذارى‏ هاى زياد سيدجمال بر متفكران و انديشمندان اسلامى در دوره‏ هاى بعد، وى در زمان حياتش موفق به اصلاح و تغيير در شيوه حكومت‏دارى جوامع اسلامى نگرديد، ولى امام خمينى قدس‏سره موفق به تغيير حكومت و برپايى نظام جمهورى اسلامى در ايران گرديد. در نوشتار حاضر، ضمن بررسى برخى انديشه‏ هاى سياسى اين دو انديشمند، بر اساس روش اسنادى ـ تحليلى ناكامى سيدجمال و موفقيت امام خمينى در اين زمينه تحليل شده است. يافته‏هاى پژوهش حاكى از آن است كه خلأ نظرى در عرصه نظام سياسى يكى از عمده عوامل مؤثر در ناكامى سيدجمال در نهضت اصلاحى ‏اش بوده است.

كليدواژه ‏ها: اصلاحات، سيدجمال، امام خمينى قدس‏سره، حكومت، وحدت، بيدارى، استبداد، استعمار.
 

سال انتشار: 
23
شماره مجله: 
200
شماره صفحه: 
49

ماهيت حكومت دينى در انديشه سياسى آيت‏ اللّه مصباح و شيخ فضل‏اللّه نورى

سال بيست و سوم ـ شماره 200 (ويژه علوم سياسى)
 

ابوالفضل ذكائى : دانشجوى دكترى علوم سياسى دانشگاه آزاد اسلامى واحد شهرضا   

zokaei.abolfazl@yahoo.com

دريافت: 1/6/92               پذيرش: 11/11/92
چكيده
در باب افكار سياسى علماى جهان اسلام و لزوم پذيرش حكومت فقيه، مباحث گوناگونى مطرح است. ازاين‏رو، برخى محققان فقيهى مانند شيخ فضل‏اللّه نورى را متهم به حمايت از سلطنت مى‏كنند، و برخى ديگر نظريه «ولايت فقيه» را ساخته عصر كنونى مى‏دانند. هدف اين پژوهش، كه با روش توصيفى ـ تحليلى و با بهره‏گيرى از مطالعات تاريخى و كتابخانه‏اى صورت گرفته، بازشناسى چگونگى ماهيت حكومت دينى و حاكميت در جهان تشيع، از سوى دو فقيه مبارز جهان اسلام ـ آيت‏اللّه مصباح و شيخ فضل‏اللّه نورى ـ است.
     آيت‏اللّه مصباح به‏عنوان ايدئولوگ فصل جديد انقلاب اسلامى و شيخ فضل‏اللّه نورى به‏عنوان مبتكر حكومت «مشروطه مشروعه» در عصر قاجاريه، هر دو بر لزوم ولايت فقيه و برقرارى حكومت اسلامى و دولت دينى تأكيد دارند. اما شيخ فضل‏اللّه نورى اعمال ولايت فقها را در عصر مشروطه در حد مقدور ـ نه حد مطلوب ـ در قالب سلطنت مشروطه مشروعه ممكن مى‏دانست، و آيت‏اللّه مصباح با توجه به شرايط زمانى عصر خود، اعمال حكومت فقيه را در قالب نظام تفكيك قواى جمهورى اسلامى و با اختيارات بيشتر براى ولىّ‏فقيه مجاز مى‏شمارد.

كليدواژه ‏ها: حكومت، دولت، دين، سلطنت، ولايت، فقيه.

سال انتشار: 
23
شماره مجله: 
200
شماره صفحه: 
11

نقش حكومت بر تربيت اجتماعى از ديدگاه امام خمينى (قدس‏ سره)

معرفت سال بيست و يكم ـ شماره 182 ـ بهمن 1391، 73ـ81

عباس شهنوازى*

چكيده

اين مقاله با روش مطالعه اسنادى و تحليلى و با هدف تعيين نقش حكومت در اشاعه تربيت در جامعه از ديدگاه امام خمينى قدس سره تدوين يافته است. بدين منظور، سه بعد نظريات امام خمينى قدس سره درباره تعليم و تربيت انسان، نقش حكومت در اجرا و بهبود بخشيدن به امر تربيت در جامعه و راهكارهاى ايفاى اين وظيفه به وسيله حكومت تحليل شده است. حاصل مقاله اينكه در انديشه حضرت امام، حكومت جايگاه ويژه اى دارد؛ زيرا حكومت صالح مى تواند با مبنا قرار دادن شريعت اسلامى، مهم ترين عامل در تربيت افراد جامعه باشد.

 

كليدواژه ها: امام خمينى قدس سره، تربيت اسلامى، تربيت اجتماعى، تغيير رفتار، حكومت، دولت.

سال انتشار: 
21
شماره مجله: 
182
شماره صفحه: 
73
محتوای تغذیه