شناسايى از ديدگاه اسلام
عبدالحكيم سليمى
(دانش‌آموخته حوزه علميه و كارشناس ارشد حقوق بين‌الملل)
چكيده
«شناسايى از ديدگاه اسلام» از مباحث چالش‌برانگيز حقوق بين‌الملل اسلامى است. اعتقاد به جهانى بودن اسلام، قانون جهاد، و تقسيم جهان به دو ناحيه «دارالاسلام» و «دارالكفر» موجب شده تا برخى گمان كنند كه شناسايى در نظام حقوقى اسلام هيچ جايگاهى ندارد؛ چراكه اسلام ساير دولت‌ها را به رسميت نمى‌شناسد. عدم تبيين صحيح فقه روابط بين‌الملل، برداشت نادرست از جهاد اسلامى، پديد آمدن شكاف عميق ميان نظريه اسلام و عمل حاكمان كشورهاى اسلامى در طى زمان و قضاوت خاورشناسان بر اساس واقعيت‌هاى تاريخى، از جمله عواملى هستند كه مسئله شناسايى از ديدگاه اسلام را در هاله‌اى از ابهام قرار داده است.
پژوهش حاضر، ضمن اشاره به حقيقت شناسايى، ماهيت جهاد، اصل صلح، تقسيم‌بندى بيگانگان، آزادى عقيده، جهانى بودن اسلام و استقلال ملت‌ها، تلاش كرده تا حدى ديدگاه اسلام را نسبت به امر شناسايى بيان كند.
به رغم پندار خاورشناسان و بعضى نويسندگان مسلمان، شناسايى بيگانگان، بجز كافران حربى، هيچ منعى ندارد. دولت اسلامى مى‌تواند بر اساس اصل «احترام متقابل» و «اصل مقابله به مثل»، با ساير دولت‌ها روابط داشته باشد و معاهداتى را منعقد نمايد. جواز برقرارى روابط و انعقاد پيمان با كشورهاى بيگانه فرع بر شناسايى آنهاست. معيار شناسايى بيگانگان عملكرد آنان است. اهتمام اسلام به گسترش روابط بين‌الملل و تلاش‌هاى خستگى‌ناپذير پيامبر گرامى صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در اين زمينه مى‌تواند الهام‌بخش دولت اسلامى باشد. به اعتراف بسيارى از دانشمندان، حضرت محمّد صلى‌الله‌عليه‌و‌آلهبنيانگذار حقوق بين‌الملل در جهان است.
كليدواژه‌ها: شناسايى، جهاد، صلح، بيگانگان، آزادى عقيده، استقلال ملت‌ها.
