سيره

strict warning: Declaration of views_handler_filter_node_status::operator_form() should be compatible with views_handler_filter::operator_form(&$form, &$form_state) in D:\WebSites\nashriyat.ir\modules\views\modules\node\views_handler_filter_node_status.inc on line 14.

اصول مديريت فرهنگي در فرايند فعاليت‌هاي اجتماعي با تكيه بر سيرة حضرت سليمان در قرآن كريم

قيمت مقاله الكترونيكي: 
3000تومان

سال بيست و هشتم ـ  شماره هفتم، پياپي 262 (ويژة جامعه‌شناسي)

زهراالسادات موسوی/ کارشناس ارشد تفسیر و علوم قرآن دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم(قم)            M.z.resalat96@gmail.com
سیدعلی میرآفتاب/ استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم (قم)    Mirsa110@yahoo.com‬
دريافت: 21/12/97                    پذيرش: 9/3/98
چکيده
در قرآن کریم شیوة حکومت‌داری و مدیریت برخی از پیامبران الهی شرح داده شده است، پیامبرانی که به شکلی صحیح و با توجه به مناسبات فرهنگی و اجتماعی عصر خود، جامعه را به بهترین شکل اداره کردند. مدیریت فرهنگی، مبتنی بر سرمشق‌ها و الگوهای فرهنگی است و جامعه‌شناسان معتقدند میزان موفقیت در به‌کارگیری شیوه‌های مدیریت یک جامعه، تحت تأثیر ارزش‌های حاکم بر بافت فرهنگی آن است. حال این سؤال قابل طرح است که آیا می‌توان در خصوص مدیریت فرهنگی، از مدیریتِ مبتنی بر تعالیم اسلام و قرآن بهره گرفت؟ در پژوهش پیش‌رو، به روش تحليلي ـ توصيفي با توجه و تأمل در سیرة مدیریتی و حکومتی حضرت سلیمان در قرآن کریم، برخی از این اصول همچون «تفقد و نظارت، تنبیه و تشویق، تکریم، تحقیق و بررسی، تعلیم و مکاتبه، ارزیابی و ایجاد رقابت» معرفی شده و با استفاده از منابع مدیریتی و تفسیری، به تبیین و شرح آنها پرداخته شده است.
كليدواژه‌ها: اصول، سیره، فرهنگ، مدیریت، مدیریت فرهنگی، حضرت سلیمان علیه السلام، قرآن کریم.
 


 

سال انتشار: 
26
شماره مجله: 
262
شماره صفحه: 
33

بررسى دانش مغازى نگارى با تأكيد بر مغازى واقدى

 سال بيست و سوم ـ شماره 196 ـ فروردين 1393، 101ـ116

مهدى يعقوبى*
حامد منتظرى مقدم**

چكيده

سخنان و اعمال و رفتار رسول اكرم صلى الله عليه و آله به نام «سيره رسول اللّه» شهرت دارد. سيره رسول خدا شامل سخنان، احاديث و عملكرد ايشان در عرصه هاى فردى، اجتماعى، فرهنگى و سياسى است كه در كتب تاريخ و سيره مورد بررسى و نقل قرار گرفته است. جنگ هاى عصر آن حضرت كه به فرماندهى و حضور ايشان صورت مى گرفت، «غزوه» ناميده مى شود. بررسى و نقل اخبار اين جنگ ها در اصطلاح تاريخ، «مغازى» [محل وقوع غزوه] گفته مى شود. تدوين اخبار اين جنگ ها را در اصطلاح، «مغازى نگارى» مى گويند كه به نوعى زيرمجموعه سيره نگارى شناخته مى شود. در ابتداى عصر تدوين، مورخان به جمع آورى اخبار جنگ هاى عصر نبوى مى پرداختند كه بيشتر آنها با عنوان «مغازى رسول خدا» نام داشت. اما با گذر زمان و تحول در تاريخ نگارى، مغازى نگارى به صورت بخشى از كتب سيره رسول خدا درآمد، به گونه اى كه سيره و مغازى به يك معنا استعمال شد. نوشتار حاضر با روش تحليلى ـ توصيفى به بررسى مغازى نگارى و مغازى نگاران اولين، بخصوص محمدبن عمر واقدى و كتاب او «مغازى» مى پردازد.

كليدواژه ها: رسول خدا (ص)، سيره، مغازى، سيره نويسى، مغازى نگارى، واقدى، مغازى واقدى.


*  دانش پژوه كارشناسى ارشد تاريخ تشيع مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس سره. mahdiyaghoobi83@gmail.com
**  استاديار گروه تاريخ مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس سره. montazeri@qabas.net
دريافت: 11/10/92               پذيرش: 23/12/92
 


 

سال انتشار: 
23
شماره مجله: 
196
شماره صفحه: 
101

انديشه و سيره سياسى امام رضا (ع)

سال بيست و سوم ـ شماره 196 ـ فروردين 1393، 63ـ82

محمد فرمهينى فراهانى*
محمدجواد ياورى سرتختى**

چكيده
شناسايى انديشه و سيره سياسى هر فرد، علاوه بر آنكه نمايانگر باورها و نقش آفرينى آنها در تعيين رفتار سياسى است، نشانگر درك درست وى از ساختار سياسى جامعه نيز هست. اهميت اين موضوع، زمانى دوچندان است كه يك شخص با توجه به جايگاه علمى، معنوى و اجتماعى، و جريان هاى فكرى و سياسى عصر خويش، به تحليل ساختار سياسى پرداخته و متناسب با آن با تكيه بر اصول اعتقادى خويش، به ارائه رفتار متناسب با وضعيت سياسى بپردازد.
     با توجه به وضعيت ويژه حاكميت بنى عباس و تلاش آنان در كنترل رفتار سياسى شيعيان و ائمّه اطهار عليهم السلام، اين نوشتار با روش تحليلى ـ توصيفى به بررسى انديشه و رفتار سياسى امام رضا عليه السلام در مقابل رفتارهاى سياسى بنى عباس پرداخته است. از يافته هاى مهم اين پژوهش، مى توان به تلاش امام براى برون رفت شيعه از فضاى تقيه به صورت مقطعى، طرح مسئله امامت توسط امام و تبيين عدم مشروعيت سياسى خلفاى عباسى اشاره كرد.

كليدواژه ها: انديشه، سيره، امام رضا (ع)، حاكميت، مواضع سياسى.


*      دانشجوى كارشناسى ارشد تاريخ تشيع مؤسسه امام رضا (ع).
**  دانشجوى دكترى تاريخ تشيع مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس‌سره. javadyavari@yahoo.com

دريافت: 3/2/92               پذيرش: 10/11/92


 

سال انتشار: 
23
شماره مجله: 
196
شماره صفحه: 
63

روابط و مناسبات امت اسلامى در برخورد با ساير ملل و اديان با تكيه بر سيره پيامبر اكرم (ص)

سال بيست و دوم ـ شماره 185 ـ ارديبهشت 1392، 85ـ97

غفار شاهدى*

چكيده

اين نوشتار درصدد است تا سبك زندگى امت اسلامى در ارتباط با اديان ديگر در حوزه روابط و مناسبات را با تكيه بر سيره پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله، با هدف تبيين صحيح يكى از ابعاد سبك زندگى اسلامى و تصحيح نگرش هاى ديگران نسبت به امت اسلامى تحليل نمايد. براى نيل به اين مقصود، با استفاده از روش تاريخى و توصيفى ـ تحليلى، اصول كلى حاكم بر روابط مسلمانان با غيرمسلمانان از ديدگاه قرآن، برخورد پيامبر با اهل كتاب ذمّى به ويژه يهوديان، سيره پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله نسبت به اهل كتاب معاهد و مهادن با توجه به پيمان ها و نامه هاى پيامبر و سرانجام، برخورد ايشان با اهل كتاب محارب مورد مطالعه و بررسى قرار گيرد و اثبات گردد كه سيره پيامبر صلى الله عليه و آله و به تبع آن، مسلمانان با تمام پيروان اديان ديگر مسالمت آميز بوده و تنها در صورت تعرض خصمانه آنان، با عكس العمل دفاعى و قاطعانه پيامبر و مسلمانان مواجه مى شد.

 

كليدواژه ها: سبك زندگى، سيره، امت اسلامى، ملل، اديان، مسالمت آميز.

سال انتشار: 
22
شماره مجله: 
185
شماره صفحه: 
85

درآمدى بر سبك زندگى اسلامى

 

سال بيست و دوم ـ شماره 185 ـ ارديبهشت 1392، 27ـ42

مجتبى فيضى*

چكيده

سبك زندگى از مفاهيم جديد در فضاى مدرنيته غربى است كه به سرعت مورد اقبال قرار گرفت و خاصيت ميان رشته اى يافت. هدف اين تحقيق، استخراج الگوى سبك زندگى اسلامى در ابعاد اعتقادى و اخلاقى، با تأكيد بر موضوع «نياز» نسبت به اين پديده است. معادل اين واژه در فرهنگ اسلامى، «سيره» مى باشد. سبك زندگى برآمده از آموزه هاى اعتقادى و ارزشى است و بنياد سبك زندگى اسلامى، علاوه بر اعتقادات كه مشتمل بر روح توحيد در تمامى شئون زندگى است، شامل امور ارزشى و اخلاقى ثابت است. تعاليم اسلام، دستورالعمل كلى به منظور وصول به سبك زندگى اسلامى را ارائه نموده است. بررسى تعامل دوسويه اجزاى مثلث «نياز، دين، سبك زندگى» نشان مى دهد كه ميان اين سه مقوله ترابط و پيوند گسست ناپذيرى وجود دارد. روش تحقيق به شيوه توصيفى ـ تحليلى مى باشد.

 

كليدواژه ها: سبك زندگى اسلامى، فرهنگ، نياز، اخلاق، سيره، الگو، دين.

سال انتشار: 
22
شماره مجله: 
185
شماره صفحه: 
27

اصول تغيير و اصلاح رفتار در سيره معصومان عليهم‏ السلام

معرفت سال بيستم ـ شماره 160 ـ فروردين 1390، 51ـ57

محمدحسن ابراهيمى‏دهشيرى*

چكيده

اين مقاله با روش مطالعه اسنادى و تحليلى و با هدف بررسى اصول تغيير و اصلاح رفتار در سيره معصومان عليهم‏السلام تدوين يافته است. بدين منظور، با بررسى سيره (قول و فعل) آن بزرگواران، اصولى كلى استنباط و استخراج شده است كه عبارتند از: اصل حفظ كرامت و ارزشمندى انسان، اصل اقتضايى رفتار كردن، اصل تقدم استفاده از روش‏هاى سهل‏گيرانه بر روش‏هاى سخت‏گيرانه و تنبيهى، و اصل تقدم استفاده از روش‏هاى غيرمستقيم و كردارى بر روش‏هاى مستقيم و گفتارى. سيره ائمّه اطهار عليهم‏السلام نشان مى‏دهد آن بزرگواران تنها به تغيير رفتار توجه نداشته، بلكه درصدد اصلاح رفتار نيز بوده‏اند.

كليدواژه‏ها: معصومان عليهم‏السلام، سيره، تغيير رفتار، اصلاح رفتار، اصول.

سال انتشار: 
20
شماره مجله: 
160
شماره صفحه: 
51

بررسى نظريات مربوط به ضرورت تشكيل حكومت دينى

بررسى نظريات مربوط به ضرورت تشكيل حكومت دينى

بر اساس سيره پيامبر اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله

امان‏اللّه فصيحى1

در اين مقاله به شيوه تحليلى به بررسى نظريات مربوط به ضرورت تشكيل حكومت دينى بر اساس سيره پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مى‏پردازد. در ارتباط با ضرورت و يا عدم ضرورت تشكيل حكومت مبتنى بر دين، دو ديدگاه سلبى و ايجابى مطرح شده است؛ ديدگاه نخست مدعى است، تشكيل حكومت دينى در دوران كنونى نه مطلوب است و نه ضرورى؛ يعنى تشكيل حكومت دينى جزو وظايف دينى ما نيست؛ زيرا بر فرض كه پيامبر به تشكيل حكومت اقدام كرده باشد، اين عمل از باب اضطرار و خواست مردم بوده، نه رسالت الهى حضرت تا ما نيز به تشكيل حكومت دينى مأمور باشيم. نظريه دوم معتقد است حكومتى كه پيامبر تشكيل داد، جزو رسالت دينى حضرت بوده و مختص دوران حيات خود ايشان نيست. بنابراين، ما نيز ملزم هستيم در تمام دوران‏ها در صورت امكان، به انجام اين مهم مانند ساير دستورات دين مبادرت نماييم. اين نظريه از طريق بررسى سيره سياسى پيامبر با روشى تفهمى به اثبات مى‏رسد.

 كليدواژه‏ها: سيره، حكومت، پيامبر، ضرورت، رسالت، دين و سكولار.

سال انتشار: 
19
شماره مجله: 
150
شماره صفحه: 
25

روش‌هاى تربيتى در سيره امام سجاد

            على اسماعيلى ايولى1

چكيده

انسان، مستعد اتصاف به همه كمالات است. وصول به آنها در گرو تربيت صحيح مى‌باشد و براى رسيدن به هدف والاى قرب الى‌اللّه، بايد بهترين شيوه‌ها را انتخاب نمود. به يقين، برترين روش‌ها كه مبتنى بر شناخت حقيقت انسان و همه ابعاد وجودى اوست، تنها در كلام و سيره انسان‌هاى كامل در هر عصر و زمان جست‌وجو مى‌شود و چنين انسان‌هايى براى همه عصرها و زمان‌ها جز معصومان: كسى نيست. اين مقاله با رويكرد نظرى و تحليلى و با هدف آشنايى با روش‌هاى تربيتى «عفو» و «تغافل» امام سجاد (ع) بر اساس صحيفه سجاديه، دعاى ابوحمزه ثمالى و سيره رفتارى آن حضرت است.

كليدواژه‌ها : تربيت، شيوه تربيتى، سيره، تغافل، عفو.

سال انتشار: 
18
شماره مجله: 
141
شماره صفحه: 
37

رسول خدا(صلي الله عليه وآله)و استراتژي ايشان در برابر خط نفاق

رسول خدا(صلي الله عليه وآله)و استراتژي ايشان در برابر خط نفاق

محمّدقدير دانش(1)

چكيده

در اين مقاله درصدد پاسخ به اين پرسش هستيم كه رسول اكرم(صلي الله عليه وآله) در برخورد با منافقان چه تدبير و شيوه رفتاري را اتخاذ ميكردند. بدينروي، پس از توضيح مفاهيم «كافر»، «فاسق»، و «منافق» و تفكيك ميان آنها، به بررسي الگوهاي رفتاري پيامبر در برابر منافقان پرداختهايم. بر اساس يافتههاي اين پژوهش، موضع اصلي پيامبر در برابر منافقان، عفو و مدارا بود كه به شكلهاي گوناگون تجلّي مييافت; ولي ايشان در مواقع ضرورت، از خشونت نيز بهره ميگرفتند. پيامبر با منافقان، كه دشمنان داخلي حكومت و جامعه اسلامي بودند، به عنوان يك پديده رواني و اجتماعي برخورد كردند و موضع سياسي و نظامي در برابر آنان نگرفتند. آن حضرت تدابيري انديشيدند كه آنان در جامعه اسلامي منزوي و كمتأثير شوند و در نتيجه، مسلمانان از خيانتها و نيرنگهاي آنان مصون بمانند.

كليدواژهها: سيره، كافر، منافق، فاسق، مدارا، انزوا، خشونت.

سال انتشار: 
17
شماره مجله: 
129
شماره صفحه: 
11
محتوای تغذیه