سال بيست و سوم ـ شماره 196 ـ فروردين 1393، 63ـ82
محمد فرمهينى فراهانى*
محمدجواد ياورى سرتختى**
چكيده
شناسايى انديشه و سيره سياسى هر فرد، علاوه بر آنكه نمايانگر باورها و نقش آفرينى آنها در تعيين رفتار سياسى است، نشانگر درك درست وى از ساختار سياسى جامعه نيز هست. اهميت اين موضوع، زمانى دوچندان است كه يك شخص با توجه به جايگاه علمى، معنوى و اجتماعى، و جريان هاى فكرى و سياسى عصر خويش، به تحليل ساختار سياسى پرداخته و متناسب با آن با تكيه بر اصول اعتقادى خويش، به ارائه رفتار متناسب با وضعيت سياسى بپردازد.
با توجه به وضعيت ويژه حاكميت بنى عباس و تلاش آنان در كنترل رفتار سياسى شيعيان و ائمّه اطهار عليهم السلام، اين نوشتار با روش تحليلى ـ توصيفى به بررسى انديشه و رفتار سياسى امام رضا عليه السلام در مقابل رفتارهاى سياسى بنى عباس پرداخته است. از يافته هاى مهم اين پژوهش، مى توان به تلاش امام براى برون رفت شيعه از فضاى تقيه به صورت مقطعى، طرح مسئله امامت توسط امام و تبيين عدم مشروعيت سياسى خلفاى عباسى اشاره كرد.
كليدواژه ها: انديشه، سيره، امام رضا (ع)، حاكميت، مواضع سياسى.
* دانشجوى كارشناسى ارشد تاريخ تشيع مؤسسه امام رضا (ع).
** دانشجوى دكترى تاريخ تشيع مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدسسره. javadyavari@yahoo.com
دريافت: 3/2/92 پذيرش: 10/11/92