سال بيست و چهارم ـ شماره 215 (ويژه تعليم و تربيت ارزش ها)
احمد شهامت / دانشجوى دكترى فقه تربيتى جامعه المصطفى العالمية amadshahamat@chmail.ir
سيداحمد رهنمايى / دانشيار گروه علوم تربيتى مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس سره rahnama@qabas.net
دريافت: 25/7/93 پذيرش: 19/6/94
چكيده
ازآنجاكه فطرت از مبانى مهم انسان شناختى در دانش تعليم و تربيت است، اين پرسش مطرح است كه اين مفهوم از نگاه قرآن به چه معناست و چه ابعاد و ويژگى هايى دارد؟ آيات مرتبط با فطرت را مى توان در چهارده گروه دسته بندى نمود. پس از بررسى اين آيات به روش تحليلى ـ استنباطى مى توان نكات ذيل را در سه بخش ارائه نمود. اول، نكات عمومى درباره فطرت: فطرت ذاتى و خدادادى است و نه اكتسابى كه در همه افراد بشر همسان مى باشد. فطرت اگرچه تغييرناپذير است و از بين نمى رود، اما ممكن است ضعيف و فراموش گردد. گرايش ها و بينش هاى فطرى نيازمند يادآورى هستند. عواملى نظير تزكيه نفس باعث رشد داشته هاى فطرى انسان مى گردد. دوم، نكات درباره بعد شناختى فطرت: علاوه بر «خودشناسى فطرى» انسان، بخشى از شناخت هاى فطرى انسان مربوط به ربوبيت الهى و صفات وحدانيت، الوهيت، خالقيت و رازقيت الهى مى باشد كه از آن به عنوان «خداشناسى فطرى» ياد مى شود. سوم، نكاتى در بعد گرايشى و انگيزشى انسان است: انسان داراى گرايش هاى فطرى «خداپرستى فطرى»، «كمال طلبى»، «فضيلت گرايى»، «ميل به جاودانگى» و «حق گرايى» است. خداوند و دين او محبوب فطرى انسان، و كفر، فسق، سركشى و گناه، منفور فطرى انسان است.
كليدواژه ها: فطرت، فطرت الهى، ويژگى هاى فطرت، شناخت هاى فطرى، گرايش هاى فطرى.
Marifat____________________________________________________________ Vol. 24, No 8, Aban 1394
