سال بيست و سوم ـ شماره 206 (ويژه فلسفه)
عباسعلى مشكانى سبزوارى[1]
غلامعلى اسماعيلى كريزى[2]
على جلينى[3]
چكيده
دور هرمنوتيكى از مهم ترين مباحث هرمنوتيك شلاير ماخر به شمار مى آيد. اين دور داراى تعريف ها، تبيين ها و كاربردهاى گوناگونى در علوم مختلف است و در ديگر نحله هاى هرمنوتيكى نيز مطرح است. مخالفان اين دور با مقايسه آن با دور منطقى، آن را دور باطل دانسته، لازمه آن را بازى اى بى پايان و منتهى به نسبى گرى قلمداد كرده اند. اين در حالى است كه اين نقدها بيشتر متوجه دور هرمنوتيكى مطرح در هرمنوتيك فلسفى است، و دور شلاير ماخر از اين اشكالات مبرّاست. راه حل نهايى شلاير ماخر براى حل عويصه دور هرمنوتيكى، شيوه حدس و شهود است. همچنين مى توان با استناد به شيوه حل معضلى شبيه دور هرمنوتيكى در فلسفه اسلامى، به پاسخ فيلسوفان مسلمان (نسبت علم حصولى به حضور و ابتناى علوم حصولى بر علم حضورى)، به امكان تعميم اين جواب براى دور هرمنوتيك شلاير ماخر استدلال نمود. مقاله حاضر درصدد است به بررسى و تبيين اين مهم پرداخته و از طريق مطالعه اسنادى و با استمداد از روش تطبيقى ـ مقايسه اى، به ديدگاه شلاير ماخر در اين زمينه نزديك گردد.
كليدواژه ها: هرمنوتيك، شلاير ماخر، دور هرمنوتيكى، علم حصولى، علم حضورى، دور منطقى.
[2] عضو هيئت علمى گروه فقه و مبانى حقوق دانشگاه آزاد اسلامى واحد دامغان.
[3] دانش آموخته حوزه علميه قم.
دريافت: 29/3/92 پذيرش: 2/10/93
