Marifat, Volume 33, Issue 1, No 316, Year 2025 , Pages 35-46

    The Moral and Devotional Characteristics of Abd al-Rahman in Surah Al-Furqan and Nahj al-Balagha

    Writers:
    ✍️ Reza / Assistant Professor, Department of Theology and Islamic Sciences, Payam Noor University / alihajian131@gmail.com
    Ehsan / MA Student in Quran and Hadith Sciences, Payam Noor University
    Amirahmad azimi / MA in Nah al-Balagha, Lorestan University / azimimirahmad@gmail.com
    dor 20.1001.1.10236015.1403.33.1.4.5
    doi 10.22034/marifat.2024.2021921
    Abstract: 
    As one of the most important programs in human life, Islamic education has always been the focus of religious researchers and scholars. It can provide health to the body and soul of man and play a significant role in his exaltation and development. Therefore, the teachings of the Holy Quran encompass the educational dimensions of man from different aspects and offer a complete and precise program to guide each individual in society. Using the descriptive-analytical method, the present study seeks to examine the moral and devotional characteristics of the servants of the Most Gracious God in the blessed Surah Al-Furqan and Nahj al-Balagha. In fact, the Islamic society can achieve its lofty goals by getting to know the divine teachings and educational concepts of Islam. The research results show that in Surah Al-Furqan, fourteen components are mentioned to identify the special servants of God in two moral and devotional dimensions, each of which is somehow related to the individual and social life of man. Therefore, man must establish his relationships on the basis of respecting the rights of others and obeying a pious leader in order to gain God's satisfaction and pleasure.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :ویژگی‌های اخلاقی و عبادی عبادالرحمن در سورة مبارکه فرقان و نهج البلاغه
    Abstract: 
    تربیت اسلامی یکی از مهم‌ترین برنامه‌های زندگی بشر است که از گذشته تا کنون مورد توجه پژوهشگران و محققان دینی قرار گرفته است؛ زیرا کیفیت تحقق آن می‌تواند سلامت جسم و روح بشر را فراهم نماید و در تعالی و تکامل او نقش بسزایی داشته باشد. از‌این‌رو، آموزه‌های قرآن کریم، ابعاد تربیتی انسان را از زوایای مختلف دربر گرفته و برای هدایت تک تک افراد جامعه، برنامه‌ای کامل و دقیقی را طراحی نموده است. بر این اساس، پژوهش حاضر سعی دارد به روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی ویژگی‌های اخلاقی و عبادی عبادالرحمن در سوره‌ی مبارکه «فرقان» و «نهج البلاغه» بپردازد، تا جامعه اسلامی بتواند با شناخت آموزه‌های الهی و با تأثیرپذیری از مفاهیم تربیتی آن به اهداف عالیه خود دست یابد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در سوره‌ی «فرقان»، چهارده مؤلفه برای شناسایی بندگان ویژه خداوند در دو بعد اخلاقی و عبادی ذکر شده، که هر یک از آنها به گونه‌ای با زندگى فردی و اجتماعى انسان ارتباط دارند. ازاین‌رو، انسان باید روابط و مناسبات خود را بر پایه احترام به حقوق دیگران و اطاعت از پیشوای پرهیزکار در جهت کسب رضایت و خشنودی خداوند استوار سازد.
    References: 
    • نهج البلاغه (1393). ترجمة محمد دشتی. چ نوزدهم. قم: پیام مقدس.
    • ابن‌شعبه حرانی، حسن ‌بن حمد (1393). تحف‌العقول عن آل الرسول. ترجمة صادق حسن‌زاده. قم: آل‌علی.
    • ابن‌فارس، احمد (1404). معجم المقاییس اللغة. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
    • ابن‌منظور، محمد بن مکرم (1414ق). لسان العرب. بیروت: دارالفکر.
    • ابن‌میثم، کمال‌الدین میثم ‌بن علی (1388). شرح نهج البلاغه ابن‌میثم. ترجمة سیدمحمدصادق عارف و قربانعلی محمدی مقدم. چ سوم. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
    • امین، نصرت‌بیگم (بی‌تا). مخزن العرفان در علوم قرآن. بی‌جا: بی‌نا.
    • آذربایجانی، مسعود و شجاعی، محمدصادق (1394). روان‌شناسی در نهج البلاغه. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    • جوهری، اسماعیل‌ بن حماد (1407ق). الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیة. چ چهارم. بیروت: دارالعلم للملایین.
    • حسینی، سیدخلیل (1390). بهشت اخلاق: درسنامه تزکیه و خودسازی. قم: مسجد مقدس جمکران.
    • خادمیان نوش‌آبادی، سیدحسین (1384). عطر معصومیت: مباحثی درباره تربیت و اخلاق اسلامی. قم: مشهور.
    • خاصیان سرابی، وحید و دیگران (1399). رابطه عبد و رب، آموزه‌های قرآنی، 31، 153-178.
    • خدادادی، شیلا (1379). «عباد الرحمن». حکمت سینوی (مشکوة النور)، 12، 5-12.
    • خوشفر، محسن. (1398). الگوی تربیتی آیات حج با تکیه بر تفسیر المیزان، اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 11 (2)، 79-104.
    • رضایی، محمدعلی و نجفی، حمید (1393). تربیت عبادی از منظر قرآن. قرآن و علم، 8 (14)، 85-120.
    • زمانی، اکرم (1388). ویژگی‌های ایمان و مؤمنین در قرآن و سنت. اخلاق، 17، 56-86.
    • زمخشری، محمود بن عمر (1407ق). أساس البلاغه. بیروت: دارالمعرفه.
    • سادات، محمدعلی (1371). اخلاق اسلامی. تهران: سمت.
    • سبحانی، جعفر (1397). سیمای انسان کامل در قرآن. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
    • سیدکریمی حسینی، عباس (1382). تفسیر علیین. قم: اسوه.
    • طباطبائی، سیدمحمدحسین (1374). تفسیر المیزان. ترجمة سیدمحمدباقر موسوی همدانی. قم: جامعة مدرسین.
    • طنطاوی، محمد سید (1997). التفسیر الوسیط للقرآن الکریم. مصر: نهضة المصر.
    • عارفی میناآباد، راهب (1395). سیمای عبادالرحمن در نهج البلاغه. حبل المتین، 5 (16)، ص139-151.
    • عاملی، ابراهیم (1360). تفسیر عاملی. تصحیح علی‌اکبر غفاری. تهران: کتابفروشی صدوق.
    • علوی تراکمه‌ای، سیدمجتبی (1377). شرح خطبة متقین. قم: هجرت.
    • فراهیدی، خلیل‌ بن احمد (1409ق). العین. قم: هجرت.
    • قرشی، سیدعلی‌اکبر (1375). تفسیر احسن الحدیث. تهران: بنیاد بعثت.
    • مجلسی، محمدباقر (1404ق). بحارالأنوار. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
    • محدثی، جواد (1386). وحدت و انسجام. چ دوم. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
    • مصطفوی، حسن (1430ق). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: بنگاه ترجمه و نشر.
    • مغنیه، محمدجواد (1378). تفسیر کاشف. ترجمة موسی دانش. قم: بوستان کتاب.
    • مکارم شیرازی، ناصر و دیگران (1371). تفسیر نمونه. چ دهم. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    • مکارم شیرازی، ناصر (1377). اخلاق در قرآن. قم: مدرسة امام علی‌بن ابیطالب.
    • مکارم شیرازی، ناصر (1390). پیام امیرالمؤمنین: شرح تازه و جامعی بر نهج‌ البلاغه. قم: مدرسة امام علی‌بن ابیطالب.
    • منتظری، حسینعلی (1383). درس‌هایی از نهج البلاغه. تهران: سرایی.
    • نجاتی، محمدعثمان (1367). قرآن و روانشناسی. مشهد: آستان قدس رضوی.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , Reza, , Ehsan, azimi, Amirahmad.(2025) The Moral and Devotional Characteristics of Abd al-Rahman in Surah Al-Furqan and Nahj al-Balagha. Marifat, 33(1), 35-46 https://doi.org/10.22034/marifat.2024.2021921

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Reza ; Ehsan ; Amirahmad azimi."The Moral and Devotional Characteristics of Abd al-Rahman in Surah Al-Furqan and Nahj al-Balagha". Marifat, 33, 1, 2025, 35-46

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , R, , E, azimi, A.(2025) 'The Moral and Devotional Characteristics of Abd al-Rahman in Surah Al-Furqan and Nahj al-Balagha', Marifat, 33(1), pp. 35-46

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , R, , E, azimi, A. The Moral and Devotional Characteristics of Abd al-Rahman in Surah Al-Furqan and Nahj al-Balagha. Marifat, 2025; 33(1): 35-46