Ma`rifat

سخن گفتن، از نعمت‏هاى بزرگ الهى است که نقش تعیین‏کننده در ساختار شخصیتى انسان دارد. قرآن کریم علاوه بر تأکید بر اهمیت سخن، به گفتن «سخن نیکو» تأکید نموده است. این مقاله با رویکرد تحلیلى و نظرى درصدد تبیین دیدگاه قرآن درباره سخن نیکو با بررسى اقوال مفسّران و تکیه بر آراء دانشمندان لغت‏شناس است و نیم‏نگاهى نیز به برخى روایات در این زمینه دارد. درباره «سخن نیکو» چند تعبیر در قرآن به چشم مى‏خورد: قول معروف، قول حَسَن، قول احسن، قول سدید، قول کریم.      قول معروف، سخن حقى است که مردم طبق فطرت پاک خود آن را مى‏شناسند. قول حسن همان گفتار نیکو است و قول احسن، سخنى است که در آن دعوت به سوى حق توأم با عمل صالح و از سرِ تسلیم در برابر خداوند باشد.      قول سدید، گفتار محکم، استوار و خلل‏ناپذیر است. قول کریم، سخنى نفیس و ارزشمند و به دور از لئامت و پستى است. از منظر قرآن، اصلاح اعمال و بخشایش گناهان از آثار قول سدید (محکم و خلل‏ناپذیر) است و قول احسن، زمینه اختلاف و فتنه شیطان را از بین مى‏برد. در روایات نیز آثار فراوانى براى سخن نیکو شمرده شده است که از جمله آنها مى‏توان به بسیارىِ دوستان و فراوانى روزى، فزونى عمر و محبوب شدن نزد خانواده خویشان نام برد. سخن نیکو معیارها و آدابى نیز دارد، از جمله اینکه برخاسته از علم و به‏هنگام و به‏اندازه باشد.