معرفت

اگرچه بسیارى از واژه ها و اصطلاحات علوم انسانى، که در صحنه علم و فرهنگ دنیاى امروز مطرح است، غالبا از جهان غرب وارد کشورهاى اسلامى شده است، ولى با اندکى دقت و تأمل در آنها درمى یابیم که آنچه در قاموس معارف و فرهنگ اسلامى ما وجود دارد، بسیار کامل تر، جامع تر و مستحکم تر از واژه ها و اصطلاحاتى است که به هر علتى و به هر نحوى از سوى غرب و تمدن غربى به سوى کشور و تمدن ما سرازیر شده است. یکى از این واژه ها و اصطلاحات، واژه «سبک زندگى» است که ترجمه «Lifestyle» است. سبک زندگى، موضوعى بین رشته اى است که با کل زندگى مرتبط است و چارچوب کلى زندگى هر فرد و جامعه اى را مشخص ساخته و به لحاظ مفهوم و کاربرد، شئون مختلف زندگى انسان ها را دربرمى گیرد.
     وقتى قید «اسلامى» را به این واژه اضافه مى کنیم، به یک چارچوب غنى و کامل مى رسیم به نام «سبک زندگى اسلامى»، که به ادعاى ما از بهترین سبک هایى است که تأمین کننده زندگى مادى و معنوى انسان در دنیا و آخرت است. سبک زندگى اسلامى، الهى، عدالت محور و انسان ساز است که در آن به حقوق الهى انسانى و فردى اجتماعى انسان توجه کامل مى شود. برجسته ترین ویژگى سبک زندگى اسلامى، توحیدى بودن آن است. در سبک زندگى اسلامى، زندگى اى موحدانه است که در آن به دنیا و آخرت به صورت توأمان توجه مى شود.
     با توجه به اینکه مبناى نگرش ها و رفتارهاى ما فرهنگ اصیل اسلامى است، بر این اساس رویکردمان نیز تدوین یک سبک زندگى بر اساس آموزه هاى اسلامى خواهد بود. ضرورت پرداختن به این موضوع تا حدى است که مقام معظم رهبرى (مدظله العالى) آن را بخش اصلى و نرم افزارى تمدن نوین اسلامى معرفى کردند و از صاحب نظران، اندیشمندان و افرادى که صلاحیت پرداختن به این موضوع را دارند، خواستند تا به بررسى دقیق و علمى آن بپردازند تا بتوانیم اهداف بلند انقلاب اسلامى را که همان ایجاد تمدن نوین اسلامى است، تحقق بخشیم.
     بى تردید پرداختن به موضوعى با این گستره ابعاد، هم زمان بر و هم نیازمند بررسى جنبه هاى مختلف آن از منظر علوم گوناگون مى باشد. اما بیشترین نقش را در این زمینه، علوم انسانى اسلامى ایفا مى کند. بر این اساس، متخصصانى مى توانند در این زمینه کارهاى علمى دقیقى انجام دهند که هم علوم اسلامى، و هم علوم انسانى را به خوبى آموخته باشند. مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى قدس سره به مثابه یک مرکز تخصصى اسلامى سازى علوم انسانى در کشور، با توجه به حضور فعال و گسترده خود در عرصه هاى فکرى در حوزه و دانشگاه، از سال ها پیش به ضرورت توجه به این موضوع پى برد. ازاین رو، از سال 1389 برگزارى همایش ملى با عنوان «سبک زندگى اسلامى» را در دستور کار خود قرار داد. در ابتدا سیاست گذارى این همایش بر آن بود تا گستره بحث را در میان طلاب و دانشجویان سراسر کشور تعریف کند، اما پس از تأکیدهاى ویژه رهبر معظم انقلاب، و استقبال صاحب نظران گوناگون، این تلاش جمعى گستره اى وسیع تر پیدا کرد.
     پس از تشکیل کمیته علمى و برگزارى جلسات متعدد براى تدوین اصول کلى همایش، در نهایت پنج محور اصلى و محورهاى فراوان فرعى دیگرى براى تدوین مقالات در نظر گرفته شد که محورهاى اصلى بدین شرح بودند: 1. سبک زندگى اسلامى در مقیاس فردى؛ 2. سبک زندگى اسلامى در مقیاس خانواده؛ 3. سبک زندگى اسلامى در مقیاس جامعه؛ 4. سبک زندگى اسلامى در مقیاس حکومت اسلامى؛ 5. سبک زندگى اسلامى در مقیاس بین المللى.
     پس از تهیه و ارسال فراخوان به مراکز علمى کشور، در نهایت، حدود 330 مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شد. از این میان، حدود 40 مقاله به مرحله پایانى راه یافتند. آنچه در این شماره از نشریه علمى ـ ترویجى «معرفت» پیش روى شماست، برخى از مقالات پذیرفته شده این همایش است که به زیور طبع آراسته شده است. ان شاءاللّه تعداد دیگرى از مقالات این مجموعه در شماره بعد به چاپ خواهد رسید.

دبیر علمى همایش ـ رحیم میردریکوندى