معرفت

سال بیست و هشتم ـ  شماره یازدهم، پیاپی 266 (ویژة روان شناسی)

حجت الله صفری/ دانشجوی دکتری روان شناسی موسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره     h.a.safaripsy@gmail.com
رحیم میردریکوندی/ استادیار گروه روان شناسی مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره    mirderikvandi@qabas.net
دریافت: 5/6/98                    پذیرش: 11/10/98
چکیده
ثبات قدم یکی از مفاهیم اخلاقی مورد تأکید در منابع اسلامی بوده و در روان شناسی مثبت نیز به عنوان یکی از توانمندی های 24 گانه انسان در ذیل فضیلت شجاعت مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تطبیقی مفهوم ثبات قدم براساس منابع اسلامی (قرآن و حدیث) و روان شناسی مثبت انجام شد. همچنین در این پژوهش، آسیب شناسی ثبات قدم در این دو منبع مورد توجه قرار گرفت. در مرحله سوم نیز این مفهوم در دو حوزه مؤلفه ها و موانع مورد تحلیل مقایسه ای قرار گرفت و چرایی تفاوت ها تبیین گردید. در پژوهش حاضر، به منظور جمع آوری مؤلفه های ثبات قدم از جملات توصیفی ـ تبیینی منابع اسلامی، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. ساختار مفهومی ثبات قدم براساس منابع اسلامی بر هفت مؤلفة اصلی شامل هدف مداری الهی، عزم، یقین، تبعیت دینی، ایستادگی مداوم، جدیت در عمل و شکیبایی مبتنی است که در برخی از این مؤلفه ها با منابع روان شناسی مثبت مشترک بوده و در برخی دیگر تفاوت دارند. تردید و دودلی و تنبلی از جمله موانع مشترک در هر دو منبع می باشد که در کنار موانع متمایز در این پژوهش مورد بحث قرار گرفته اند.
کلیدواژه ها: ثبات قدم، منابع اسلامی، روان شناسی مثبت، آسیب شناسی، بررسی تطبیقی.