Marifat, Volume 32, Issue 8, No 311, Year 2024 , Pages 71-80
An Analysis of Saeed bin Jubeir's Personality Dimensions
Writers:
✍️ Yahya 
/ Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Faculty of Humanities, Malayer University, Malayer, Hamadan / normohamadi2531@anjomedu.ir
/ Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Faculty of Humanities, Malayer University, Malayer, Hamadan / normohamadi2531@anjomedu.irMahboubeh / Third Level in Qom Masumieh Seminary
Abstract:
Dealing with the life of the Companions of the Holy Imams (PBUT) can lead to the clarification of the conditions governing the Islamic society during the time of the Imams (PBUT) and also the educational role of the Imams (PBUT). Using the descriptive-analytical method, the personality dimensions of Saeed Ibn Jubeir have been studied in this article. He was one of the special Shiites of Imam Sajjad (PBUH), who played a role in various dimensions during the period of that Imam (PBUH) and finally he was martyred by the order of Hajjaj bin Yusuf Thaghafi. He is praised by Shia and Sunni scholars from a scientific point of view (exegesis, recitation, etc.) and practice. According to the conditions of the Islamic society of his era (Umayyad rule period), Saeed played a significant role. In the political and social dimension, it is possible to mention the acceptance of cooperation with the judicial system and participation in Ibn Ash'ath's rebellion against Hajjaj. In the intellectual and cultural dimension, Saeed confronted deviant thoughts in different ways. He was eventually martyred due to his insistence on his beliefs.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تبیین ابعاد شخصیتی سعید بن جبیر
Abstract:
پرداختن به زندگی صحابی ائمة اطهار(ع)، می‌تواند به روشن شدن شرایط حاکم بر جامعه اسلامی در دوران ائمه(ع) و نیز نقش تربیتی ائمه(ع) بینجامد. در این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی ابعاد شخصیتی سعیدبن جبیر مورد بررسی قرار گرفته است. وی یکی از شیعیان خاص امام سجاد(ع) بود که در ابعاد گوناگون در دوره آن حضرت نقش‌آفرینی کرد و سرانجام به‌دستور حجاج‌بن یوسف ثقفی به شهادت رسید. وی از جهت علمی (تفسیر، قرائت و...) و عملی مورد تمجید علمای شیعه و سنی است. سعید با توجه به شرایط جامعه اسلامی عصر خود (دوره حکومت امویان)، نقش قابل‌توجهی را ایفا کرد. در بعد سیاسی و اجتماعی به پذیرفتن همکاری با دستگاه قضا و نیز مشارکت در شورش ابن‌اشعث علیه حجاج، می‌توان اشاره کرد. در بعد فکری و فرهنگی نیز سعید به شکل‌های مختلف با افکار انحرافی مقابله کرد. وی سرانجام به‌واسطۀ پافشاری بر اعتقاداتش، به شهادت رسید.
- آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، 1372، ترجمه و تخلیص الذریعه الی تصانیف الشیعه، مشهد، آستان قدس رضوی.
- ابن ابی‌الحدید، عزالدین‌بن هبة‌الدین، 1380ق، شرح نهج‌البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار الاحیاءالتراث العربی.
- ابن‌اثیر، عزالدین علی، 1385ق، الکامل فی التاریخ، چ دوم، بیروت، دارالصادر.
- ابن‌جوزی، عبدالرحمن، 1433ق، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، چ سوم، بیروت، دارالکتب العلمیه.
- ابن‌خلدون، عبدالرحمن، بی‌تا، مقدمه ابن‌خلدون، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
- ابن‌خلکان، احمد‌بن محمد، 1381، منظر الانسان (ترجمه وفیات الاعیان و انباء الابناء الزمان)، ترجمة شجاع سنجری و احمد‌بن محمدبن عثمان‌بن علی احمد، ارومیه، دانشگاه ارومیه.
- ابن‌خلکان، احمد‌بن محمد ، 1994م، وفیات الاعیان و اتباُع ابناء الزمان، تحقیق احسان عباس، بیروت، دارالصادر.
- ابن‌داوود حلی، تقی‌الدین، بی‌تا، الرجال، تحقیق سیدمحمدصادق آل بحرالعلوم، قم، شریف الرضی.
- ابن‌سعد، محمدبن سعد، 1374، الطبقات الکبری، ترجمة محمود مهدوی دامغانی، تهران، فرهنگ و اندیشه.
- ابن‌سعد، محمدبن سعد ، 1416ق، الطبقات الکبری، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی.
- ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله‌بن مسلم، 1990م، الامامة و السیاسة، تحقیق علی شیری، بیروت، شریف الرضی.
- ابن‌قتیبه دینوری، 1992م، المعارف، مصر، الهیئة المصریة العامة للکتاب.
- ابن‌قتیبه دینوری، 1368، اخبار الطوال، ترجمة محمود مهدوی دامغانی، چ سوم، تهران، نشر نی.
- ابن‌کثیر دمشقی، اسماعیل‌بن عمر، 1413ق، البدایة و النهایة، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی.
- ابن‌ندیم، محمدبن اسحاق، 1366، کتاب الفهرست، ترجمه و تحقیق محمدرضا تجدد، تهران، امیرکبیر.
- ابوالفداء، اسماعیل‌بن علی، 1417ق، تاریخ ابی‌الفداء (المسمی المختصر فی أخبار البشر)، تحقیق محمود دیوب، بیروت، دار الکتب العلمیه.
- ابوالفرج اصفهانی، علی‌بن حسین، 1415ق، الاغانی، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی.
- اصبهانی، احمد‌بن عبدالله، 1407ق، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، بیروت، دارالفکر.
- امین، حسن، 1367، مستدرکات اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات.
- بخاری، محمدبن اسماعیل، بی‌تا، التاریخ الکبیر، بیروت، دار الکتب العلمیه.
- پرایس، کریستین، 1347، تاریخ هنر اسلامی، ترجمة محمود رجب‌نیا، چ دوم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
- ترندک، جواد، 1378، تفسیر سعیدبن جبیر و نقش آن در تطور تفسیر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، قم، دانشگاه قم.
- تمیمی بستی، ابی‌حاتم، 1398ق، الثقات، حیدرآباد دکن هند، دارالفکر.
- جعفری، یعقوب، 1371، مسلمانان در بستر تاریخ، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
- چلونگر، محمدعلی و پروین اصغری، 1396، تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی جهان اسلام، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- حسن، ابراهیم حسن، 1386، تاریخ سیاسی اسلام، ترجمة ابوالقاسم پاینده، تهران، دنیای دانش.
- حلو، سیدمضر، 1435ق، اعلام الکوفه، بیروت، دار المورخ العربی.
- حیدر، اسد، 1403ق، الامام الصادق و المذاهب الاربعه، بیروت، دارالکتاب العربی.
- خوانساری اصفهانی، محمدباقر، 1360، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، ترجمة محمدباقر ساعدی خراسانی، تهران، کتابفروشی اسلامیه.
- ذهبی، شمس‌الدین، 1428ق، تذکرة الحفاظ، بیروت، دارالکتب العلمیه.
- ذهبی، شمس‌الدین، 1980م، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی.
- راجحی، عبده، 1969م، اللهجات العربیه فی القراءات القرآنیه، مصر، دارالمعارف.
- راد، علی و مریم ولایتی، 1397، «گفتمان‌کاوی تفسیر شیعه در کوفه؛ بازپژوهی اندیشه‌های تفسیری سعیدبن جبیر»، تحقیقات علوم قرآن و حدیث، دوره پانزدهم، ش 1 (37)، ص 141ـ167.
- رازی، ابن ابی‌حاتم، 1952م، الجرح و التعدیل، قاهره، دارالکتب الاسلامی.
- زرکلی، خیرالدین، 1990م، الاعلام قاموس تراجم لاشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، چ نهم، بیروت، دار العلم للملایین.
- سیوطی، عبدالرحمن، 1401ق، الجامع الصغیر فی الاحادیث البشیر النذیر، بیروت، دارلفکر.
- صدوق، محمدبن علی، 1410ق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، تصحیح حسن اعلمی، چ چهارم، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
- طبری، محمدبن جریر، 1353، تاریخ طبری، ترجمة ابوالقاسم پاینده، تهران، اساطیر.
- طوسی، محمدبن حسن، 1381، رجال الطوسی، تحقیق محمدصادق آل بحرالعلوم، نجف، منشورات مکتبه و المطبعة الحیدریه.
- طوسی، محمدبن حسن ، 1404ق، اختیار معرفة الرجال برجال الکشی، تصحیح و تعلیق معلم ثالث میرداماد استرآبادی، تحقیق سیدمهدی رجایی، قم، مؤسسة آل‌البیت لاحیاء التراث.
- طوسی، محمدبن حسن، 1428ق، اختیار المعرفة الرجال، تصحیح حسن مصطفوی، چ پنجم، تهران، مرکز نشر آثار علامه مصطفوی.
- عالمی دامغانی، محمدعلی، 1368، شاگردان مکتب ائمه(ع)، بی‌جا، بی‌تا.
- عطاردی، عزیزالله، 1379، مسند الامام السجاد ابی‌محمد علی‌بن الحسین، تهران، عطارد.
- قاسم‌نژاد، زهرا، بی‌تا، بررسی جوانب مختلف تفسیر سعیدبن جبیر، رسالة دکتری، اصفهان، دانشگاه اصفهان.
- قسوی، ابویوسف یعقوب‌بن سفیان، 1401ق، المعرفه و التاریخ، چ دوم، بیروت، مؤسسة الرساله.
- کاتب واقدی، عمر‌بن سعد، 1379، طبقات، ترجمة محمود مهدوی دامغانی، تهران، فرهنگ و اندیشه.
- کراجکی، محمدبن علی، 1410ق، کنز الفوائد، تحقیق عبدالله نعمت، قم، دار الذخائر.
- کشی، محمدبن عمر، 1430ق، رجال کشی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
- کونل، ارنس، 1347، هنر اسلامی، ترجمة هوشنگ طاهری، چ دوم، تهران، مشعل آزادی.
- گوهری فخرآبادی، سمانه، 1389، مقایسه روایات تفسیری سعیدبن جبیر با روایات منقول ار ائمه(ع)، صحابه و تابعین، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مشهد، دانشگاه فردوسی.
- لیثی عنصری، خلیفة‌بن خیاط، 1415ق، تاریخ خلیفة‌بن خیاط، بیروت، دار الکتب العلمیه.
- مالک اشعری قمی، حسن‌بن محمد، 1358، تاریخ قم، ترجمة تاج‌الدین حسن‌بن عبدالملک قمی، تحقیق محمدرضا انصاری قمی، قم، کتابخانة آیت‌الله مرعشی نجفی.
- محدث نوری، حسین‌بن محمد، 1429ق، مستدرک الوسائل، بیروت، مؤسسة آل‌البیت لاحیاء التراث العربی.
- مدرسی طباطبایی، حسین، 1386، میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخستین هجری، ترجمة رسول جعفریان، تهران، مورخ.
- مزی، جمال‌الدین، 1994م، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، بیروت، دارالفکر.
- مسعودی، حسین‌بن علی، 1374، مروج الذهب، ترجمة ابو القاسم پاینده، چ پنجم، تهران، علمی و فرهنگی.
- مشحون، حسن، 1373، تاریخ موسیقی ایران، چ سوم، تهران، سیمرغ.
- مقدسى، مطهر‌بن طاهر، 1374، آفرینش و تاریخ، ترجمة محمدرضا شفیعى کدکنى، تهران، آگه.
- مقدسى، مطهر‌بن طاهر، بی‌تا، البدء و التاریخ، چ سوم، بی‌جا، مکتب الثقافة الدینیه.
- نوری، جلال‌‌‌الدین، 1363، الاتقان فی علوم القرآن، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، چ دوم، قم، منشورات الرضی.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Yahya, , Mahboubeh.(2024) An Analysis of Saeed bin Jubeir's Personality Dimensions. Marifat, 32(8), 71-80 https://doi.org/10.22034/marifat.2023.2018303
Yahya ; Mahboubeh ."An Analysis of Saeed bin Jubeir's Personality Dimensions". Marifat, 32, 8, 2024, 71-80
, Y, , M.(2024) 'An Analysis of Saeed bin Jubeir's Personality Dimensions', Marifat, 32(8), pp. 71-80
