Pages:
47-59
Receive Date: 2025/02/18
Accept Date: 2025/02/18
Abstract:
The main goal of this research is to compare the personality of Muawiyah (son of Abu Sufyan) based on historical data and the characteristics of hypocrites in the Holy Quran. Studying and examining historical reports, the authors in this research have tried to get a comprehensive picture of Muawiya's personality dimensions (cognitive, belief, tendency, moral and behavioral). This research has dealt with the conventional qualitative content analysis method of categorization and examination of relevant historical propositions. The results show that Muawiya, in the cognitive dimension, is plagued by ignorance, stupidity and misguidance; And in terms of belief, he was a denier of Islam, and in the field of orientation, he had a tendency towards God's enemies (polytheists and infidels) and supporting them was his main effort. His morals and corrupt behavior also tell the story of an infested field full of poisonous weeds, the result of which is confronting the manifestations of Islam and the Alawite religion. For this reason, his biography has a basic correspondence with the personality type of the hypocrites in the Qur'an. Knowing this kind of personality of hypocrites and opponents of the Islamic government can be a guide and opener for the rulers and officials of the Islamic system in facing similar incidents.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی تطبیقی شخصیت معاویه در تاریخ و ویژگیهای منافقان در قرآن کریم
Abstract:
هدف اساسی جستار حاضر، بررسی تطبیقی شخصیت معاویه (پسر ابوسفیان) براساس دادههای تاریخی و ویژگیهای منافقان در قرآن کریم است. نگارندگان در این پژوهش کوشیدهاند با مطالعه و بررسی گزارشات تاریخی، تصویر جامعی از ابعاد شخصیتی (شناختی، اعتقادی، گرایشی، اخلاقی و رفتاری) معاویه بهدست دهند. این تحقیق به شیوهی تحلیل محتوای کیفی متعارف بهدستهبندی و بررسی گزارههای تاریخی مربوطه پرداخته است. نتیجه آنکه؛ معاویه، در بُعد شناختی، گرفتار جهالت، سفاهت و گمراهی است؛ و در بُعد اعتقادی، منکر اسلام بوده، در ساحت گرایشی نیز تمایل به دشمنان خدا (مشرکان و کفار) داشته و پشتیبانی از آنها، همت اساسی او بوده است. اخلاق و رفتار فاسد او هم حکایتگر مزرعهای آفتزده و پُر از علفهای هرز و مسمومکننده است که نتیجهاش مقابله با مظاهر دین اسلام و مذهب علوی است. از این جهت شرح حال ایشان مطابقت اساسی با تیپ شخصیتی منافقان در آیینهی قرآن کریم دارد. شناخت شخصیت اینگونه از منافقان و مخالفان حکومت اسلامی میتواند راهنما و راهگشای حاکمان و مسئولان نظام اسلامی در مواجه با حوادث مشابه باشد.
References:
- نهجالبلاغه، 1414ق، تحقیق و تصحیح صبحی صالح، قم، هجرت.
- ابراهیمزاده آملی، نبیالله، 1379، «انگیزههای مخالفت با حکومت علوی»، حکومت اسلامی، سال پنجم، ش 4 (18)، ص 311ـ36.
- ابن ابیالحدید، عبدالحمیدبن هبةالله، 1375، جلوة تاریخ در شرح نهجالبلاغه، ترجمة محمود مهدوی دامغانی، تهران، نشر نی.
- ابن ابیالحدید، عبدالحمیدبن هبةالله، 1387ق، شرح نهجالبلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، چ دوم، بیروت، دار احیاء التراث.
- ابناثیر، عزالدین، 1417ق، الکامل فی التاریخ، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دار الکتاب العربی.
- ابنحجر عسقلانی، احمدبن علی، 1415ق، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق عادل احمد عبدالموجود و علیمحمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیه.
- ابنعبدربه، شهابالدین، 1904م، العقد الفرید، قاهره، دارالکتب العلمیه.
- ابنقتیبه دینوری،1410ق، الامامة و السیاسة، قاهره، دارالأضواء.
- ابنمنظور، محمدبن مکرم، 1414ق، لسان العرب، بیروت، دار صادر.
- اسلامی خرمی، روحالله، 1389، شخصیت و نقش اجتماعی معاویه در نهجالبلاغه، پایاننامة سطح 3، قم، حوزة علمیه.
- امینی، عبدالحسین، بیتا، الغدیر، ترجمة جمعى از نویسندگان، تهران، بنیاد بعثت.
- ایمان، محمدتقی و محمودرضا نوشادی، 1390، «تحلیل محتوای کیفی»، پژوهش، سال سوم، ش 2، ص 15ـ44.
- بشیر، حسن و محمد جانیپور، 1388، «شخصیتشناسی معاویه در کلام امیرالمؤمنین علی(ع)»، دین و ارتباطات، سال شانزدهم، شم 1و2، ص 147ـ178.
- بیهقی، احمدبن حسین، 1424ق، السنن الکبرى، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه.
- ثقفی، ابراهیمبن محمدبن سعید، 1395ق، الغارات، تحقیق جلالالدین محدث ارموی، تهران، منشورات انجمن آثار ملی.
- زمخشری، محمودبن عمر، 1412ق، ربیع الأبرار و نصوص الأخیار، بیروت، موسسة الأعلمی للمطبوعات.
- سبط ابنجوزی، یوسفبن قزاوغلی، 1418ق، تذکرة الخواص من الأمة فی ذکر خصائص الأئمة، قم، شریف الرضی.
- سکتواری بسنوی، علاءالدین علی دره، 1424ق، محاضرة الأوائل و مسامرة الأواخر، تحقیق سمیر بسیونی، منصورة، مکتبة الایمان.
- سیوطی، جلالالدین، 1414ق، الدر المنثور فی التفسیر المأثور، بیروت، دارالفکر.
- شجاعی، محمدصادق، 1388، «نگاهی به ریشههای نظریة صفات شخصیت در اخلاق»، مطالعات اسلام و روانشناسی، سال سوم، ش 4، ص 129ـ153.
- شولتز، پی دوان، 1395، نظریههای شخصیت، ترجمة یحیی سیدمحمدی، تهران، ویرایش.
- شیبانی، احمدبن محمدبن حنبل، 1414ق، مسند احمد، تحقیق عبدالله محمد درویش، بیروت، دارالفکر.
- صفوت، احمد زکی، 1352ق، جمهرة خطب العرب فی عصور العربیة الزاهرة، بیروت، المکتبة العلمیه.
- طبری، محمدبن جریر، 1403ق، تاریخ طبری، چ چهارم، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
- عادل مهربان، مرضیه، 1394، مروری بر تحلیل محتوای کیفی و کاربرد آن در پژوهش، اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان.
- کفشکنان، محمدحسن و مهدی مردانی، 1393، «تحلیل تطبیقی نامههای امام علی(ع) به معاویه با آیات نفاق قرآن»، حدیث اندیشه، ش 18، ص 77ـ100.
- ماوردی، ابوالحسن، 1327ق، الأحکام السلطانیه، تحقیق احمد جاد، مصر، دارالحدیث.
- مبلغ، نرگسسادات و مصطفی دلشاد تهرانی، 1396، «تحلیل شخصیت معاویه براساس گزارشهای تاریخی حکومت او»، پژوهشنامة علوی، سال هشتم، ش 1، ص 71ـ96.
- مجلسی، محمدباقر، 1368، بحارالانوار، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- مسعودی، علیبن حسین، 1409ق، مروج الذّهب و معادن الجوهر، تحقیق اسعد داغر، قم، هجرت.
- منقری، نصربن مزاحم، 1404ق، وقعۀ صفین، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، قم، کتابخانة آیتالله مرعشی نجفی.
- نسائی، احمدبن شعیب، 1406ق، سنن نسائی، تحقیق عبدالفتاح ابوغده حلب، مکتب المطبوعات الإسلامیه.
- نیکصفت، ابراهیم، 1386، «روشهای سنجش شخصیت از منظر دین و روانشناسی»، مطالعات اسلام و روانشناسی، سال اول، ش 1، ص 149ـ186.
- هلالی، سلیمبن قیس، 1373، کتاب سلیمبن قیس، ترجمه و تحقیق اسماعیل انصاری زنجانی خوئینی، چ سوم، قم، الهادی.
- یزدی، محمدحسن، 1383، سیفالواعظین و الذاکرین (تاریخ تفصیلی جنگهای جمل، صفین و نهروان)، تحقیق و نگارش مهدی احمدی، قم، ثقلین.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
malakoutinia, Ali, , Mojtaba.(2025) A Comparative Study of the Character of Muawiyah in History and the Characteristics of Hypocrites in the Holy Quran. Marifat, 32(8), 47-59 https://doi.org/10.22034/marifat.2023.2020542
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Ali malakoutinia; Mojtaba ."A Comparative Study of the Character of Muawiyah in History and the Characteristics of Hypocrites in the Holy Quran". Marifat, 32, 8, 2025, 47-59
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
malakoutinia, A, , M.(2025) 'A Comparative Study of the Character of Muawiyah in History and the Characteristics of Hypocrites in the Holy Quran', Marifat, 32(8), pp. 47-59
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
malakoutinia, A, , M. A Comparative Study of the Character of Muawiyah in History and the Characteristics of Hypocrites in the Holy Quran. Marifat, 2025; 32(8): 47-59