آدمى برخوردار از احساسات و عواطفى است که ریشه در فطرت او دارد. فلسفه وجودى برخى ادعیه مأثور، تنوع حالات عارضى بر بندگان خداست. کسانى که خوف و ترس بر آنان غالب شده است، براى اینکه دچار افراط نشوند، توصیه شده است که دعاى خائفین را بخوانند؛ زیرا همواره حالت اعتدال ترس و امید نسبت به خداى متعال در انسان ضرورى است. از یکسو، اگر انسان از هیچ چیز نترسد، نمىتواند جلوى هیچ ضرر و خسارتى را بگیرد و اگر هم در امید به خدا افراط ورزد، از هیچ گناهى اجتناب نخواهد کرد. از سوى دیگر، اگر انسان از رحمت خدا ناامید شود، هرگز امیدى به نجات نخواهد داشت و از تلاش براى رهایى اجتناب خواهد کرد. از اینرو، همواره خوف و رجا، ترس و امید در حد اعتدال در انسان ضرورى است. بر همین اساس، قرآن یکى از وظایف انبیا را انذار مردم مىداند. پیش شرط تأثیر انذار انبیا، آمادگى حالت روحى و روانى و فطرى خوف و ترس از خداست تا انسان آمادگى لازم را به دست نیاورد، امکان نجات و هدایت را نخواهد داشت.