خوف و رجاء در آموزه هاى دینى همواره مقارن و در کنار یکدیگر آمده است. خوف و ترس از عذاب الهى به عنوان یک سازوکار تنبیهى و رجا و امید به رحمت لایزال الهى به عنوان یک سازوکار تشویقى، همواره سوقدهنده انسان به سوى رحمت و مغفرت الهى بوده است.
در آموزههاى دینى و از جمله در ادعیه و به ویژه در مناجات «خمس عشر» براى نیل به رحمت بىپایان الهى، بر توبه و انابه تأکید فراوان شده است. اولیاى الهى على رغم منزلت بالا و جایگاه رفیعى که نزد خداى متعال دارند، همواره از فرجام و عاقبت خویش اظهار نگرانى مىکردند. مطیع و فرمان بردار الهى و در همه حالات ادب گفتوگو را با معبود خویش مراعات مى کردند. این مقال شرحى است بر مناجات خمس عشر توسط استاد.