آدمى فطرتا کمالطلب است، هر آنچه را که مطلوب است و موجب کمال آدمى است، دوست دارد و به امید نیل بدان، تلاش مىکند. زمانى انسان مىتواند به کمال مطلوب خویش نائل گردد که علاوه بر تلاش و امیدوارى، اسباب و شرایط بهرهمندى از آن را نیز بشناسد. با شناخت اسباب و شرایط و بهرهگیرى از آنها و امید به رحمت الهى، و تلاش صادقانه مىتوان امیدوار بود که فرد به «مطلوب» خویش نایل آید. این امید «صادق» است، اما انسان با صِرف امیدوارى و با تلاش بدون شناخت اسباب و شرایط بهرهمندى از کمال، ره به جایى نمىبرد. در واقع، امید چنین فردى «کاذب» خواهد بود.
این مقال به تفصیل به موضوع امید و رجا به رحمت الهى و شرایط، اسباب و زمینههاى نیل به کمال مطلوب مىپردازد. بازشناسى امید کاذب از صادق و امید به رضوان الهى و اخلاص در عمل و داشتن انگیزه الهى از جمله این شرایط است.