Ma`rifat

مهم‏ترین مسائلى که پیرامون قیام الهى سرور شهیدان عالم، وجود دارد برهه تاریخى، هدف و فلسفه آن و نیز نتایجى است که از بطن این قیام، درخت اسلام را بارور ساخته است. درباره هدف قیام اباعبداللّه‏الحسین دو رویکرد عمده وجود دارد. دیدگاه نخست، شهادت‏طلبى در راستاى اصلاح امت پیامبر را هدف آن حضرت مى‏داند و دومین دیدگاه، دست‏یابى به حکومت را هدف حضرتش مى‏شناسد. علّامه عسکرى با توجه به بحث کلامى علم امام، دیدگاه نخست را برگزیده و پس از ارائه ادلّه اثبات ادعا، به ویژه خطبه‏ها و نوشته‏هاى حضرت، به توجیه و توضیح ادلّه دومین دیدگاه پرداخته است. ایشان همچنین با نگاهى به شرایط اجتماعى زمان قیام، تشکیل حکومت توسط حضرتشان را ناممکن و یا بى‏تأثیر معرفى مى‏کند. صالحى نجف‏آبادى نیز با نگاهى مستقل از مباحث کلامى، سعى دارد تا با مؤیداتى تاریخى به اثبات دیدگاه دوم پرداخته و تشکیل حکومت اسلامى را هدف امام حسین علیه‏السلام معرفى نماید. با توجه به ادلّه ارائه‏شده دو دیدگاه و سنجش شرایط تاریخى قیام، نگارنده بر این باور است که نگاه نخستین صحیح بوده و ادلّه ارائه‏شده از سوى دومین نگرش همراه با کاستى‏هاى جدى است.