در نظام سیاسى اسلام نقش و جایگاهى که براى زنان در عرصههاى سیاسى، اجتماعى و فرهنگى مشخص شده، کمتر از مردان نیست. بر این اساس، از مسائل مهم براى زنان متعهد مسلمان آشنایى با چگونگى مشارکت و حضور در این عرصههاست. بدین منظور، باید از نظرگاه اسلام در این خصوص، و نیز از سیر تاریخى نقش زنان در عرصههاى سیاست و اجتماع مطلّع گردند.
بیعت و هجرت از مفاهیم مهم و اساسى فرهنگ سیاسى اسلام و از حوادث مهم و تأثیرگذار تاریخ صدر اسلام مىباشند. یافتههاى این پژوهش نشان مىدهد که زنان مسلمان همپاى مردان در این عرصه حضور فعال داشته و تاریخى ماندگار از خود به یادگار نهادهاند.
این نوشتار با بررسى منابع تاریخى و مذهبى، و با روشى توصیفى بر این هدف است که جلوههایى از مشارکت سیاسى زنان صدر اسلام را در دو عرصه بیعت و هجرت، که از حوادث مهم و سرنوشتساز تاریخ صدر اسلام به شمار مىروند، بررسى نماید.