Ma`rifat

اقناع، فرایندى ارتباطى است که هدف اساسى آن، انتقال محتوا با تأثیرگذارى بر مخاطب است. بر اساس تعاریف، تبیین ها و شیوه هاى اقناعى موجود، تأثیرگذارى اقناعى، در بسیارى از موارد در وضعیتى تحمیلى و با فریب اقناعى حاصل مى شود. آیات و آموزه هاى قرآن کریم، گرچه مؤید اقناع و به کارگیرى روش هاى تأثیرگذار اقناعى در انتقال اندیشه به دیگران است، ولى به هیچ روى با فریب اقناعى موافق نیست. از این رو، با طرح پرسش هایى از قرآن کریم مى توان به ضابطه هاى اقناع نیز دست یافت. این پژوهش، با رویکرد درون دینى آیات، به مهم ترین ضوابط هر فعالیت اقناعى مى پردازد. تحلیل آموزه ها و گزاره هاى قرآنى، با رویکردى تفسیرى و کلامى است. دو موضوع «آزادى اندیشه» و «به کارگیرى ابزارهاى صحیح» از معیارهاى مهم هرگونه فرایند اقناعى است. به کارگیرى ابزارهاى نامشروع و نیز استفاده از روش هایى که باعث سلب آزادى اندیشه و قدرت تصمیم گیرى مخاطب مى شود، نوعى فریب اقناعى محسوب شده، عملى نامشروع است. قرآن به مخاطبان خود نیز هشدار داده است تا تحت تأثیر فریب هاى اقناعى قرار نگیرند.