Ma`rifat

اقبال لاهورى از منظر تجربه دینى به دین نگریسته و اساس معرفت دینى را تجربه دینى مى داند. از این رو، رویکرد دین شناسى اقبال تحت رهیافت  تجربه دینى است که به دین به منزله معرفتى که محصول نوعى تجربه است مى نگرد. او معرفت دینى را تفسیر تجربه دینى، و مانند دیگر تجربه هاى انسان، معرفت بخش مى داند. اقبال اولین کسى است که از تجربه دینى و همسان بودن وحى با آن سخن به میان آورده و از تحویل و ارجاع وحى اسلامى به تجربه دینى سخن گفته است. این دیدگاه داراى لوازمى همچون نفى سرشت زبانى وحى، نفى عصمت پیامبر و خطاپذیرى وحى، بشرى بودن و الهى نبودن دین، نفى خاتمیت و بسط تجربه نبوى مى باشد. هدف نوشتار حاضر، بیان توصیف ماهیت تجربه دینى و تبیین رویکرد معرفت شناسى، روش شناسى و دین شناسى و تجربه دینى اقبال مى باشد که با روش توصیفى و تحلیلى، با تبیین دیدگاه اقبال به پیامدها و اشکالات و نقد و بررسى آن خواهیم پرداخت.