Ma`rifat

نگرش هاى کاملاً متفاوت و گوناگون به دین وجود دارد. برخى بر این عقیده اند که دین یک حالت روحى و درونى است که فقط به تجربه شخص درمى آید. برخى دیگر، دین را صرفا یک سرى از عقاید دانسته اند. لازمه چنین دیدگاهى آن است که احکام، مراسم و دستورات عملى جزو دین دانسته نشود. عده اى دیگر بر این باورند که دین صرفا مجموعه اى از رفتارها و اعمالى است که افراد یا اشخاصى به نام دین انجام مى دهند و این اعمال و رفتارها هیچ گونه ارتباطى با اعتقادات ندارد. برخى در مقابل، دین را یک مفهوم انتزاعى که شامل بسیارى از چیزها از جمله قلمرو دین، رفتارهاى اقتصادى، حقوقى و سیاسى هم مى شود مى دانند. بر این اساس، دین نمى تواند صرفا یک تجربه شخصى باشد؛ زیرا تجربه شخصى کشش هیچ یک از این مباحث را ندارد.      به هرروى، نگرش هاى گوناگون به دین و مؤلفه هاى آن، ایجاب مى کند این نکته بررسى شود که آیا مى توان براى دین یک تعریف معین با مؤلفه هاى مشخصى در نظر گرفت؟ در این رابطه، آیا استمداد از منابع غنى مکتب اسلام، یعنى قرآن و سنت، نه از جهت دلیلیت و حجّیت آنها، بلکه از آن روى که ژرفاى معانى موجود در آنها از حکیمان بى بدیل و بى نظیر صادر آمده است، مى تواند راهنماى راستینى براى تعریف دین و مؤلفه هاى حقیقى آن باشد؟ این مقاله ضمن طرح و نقد دیدگاه هاى غالبى غرب به دین و با نگاهى جامع به اطراف مسئله، درصدد است تعریف معینى از دین و مؤلفه هاى اصلى آن ارائه دهد.