Title :مناجات عارفان: جستارى در چیستى و گستره معرفت خدا (4)
Abstract:
این مقال به بررسى امکان معرفت خدا مى پردازد. در آموزه هاى دینى، سفارش هایى درباره لزوم شناخت خدا از طریق راه هاى انفسى و آفاقى مطرح شده است. با این حال، همواره افراط و تفریط هایى در این زمینه صورت گرفته است. واقعیت امر این است که شناخت خداى متعال با دو علم حضورى و حصولى امکان دارد. به تصریح برخى متکلمان و فلاسفه، کنه ذات خدا را نمى توان با علم حصولى شناخت، اما در اینکه علم حضورى انسان به کنه ذات و صفات الهى تعلق مى گیرد باید گفت: هرچند با استفاده از آیات و روایات ثابت مى شود که انسان ها مى توانند علم حضورى به خدا داشته باشند، با این حال هیچ کس حتى اشرف مخلوقات یعنى پیامبر گرامى صلى الله علیه و آله نیز نمى توانند عالم به کنه ذات و صفات خدا باشند؛ زیرا لازمه علم به کنه ذات، احاطه وجودى بر خداوند است و احاطه موجود محدود بر موجود نامحدود و نامتناهى محال است.