Ma`rifat

عدالت اجتماعی چیست و مقوّمات آن کدام است؟ آیا مفهوم «عدالت اجتماعی» ما بازی عینی دارد یا ندارد؟ بر فرض که عدالت اجتماعی ما بازی عینی نداشته باشد آیا عدالت اجتماعی همان اوامر الهی است یا نه یک مفهوم قراردادی محض است؟ بر فرض درستی شقّ اخیر، آیا «عدالت اجتماعی» به معنی نفع متقابل است یا به معنی فرجامگرایی، عرفباوری، یا حتی پذیرش یک شرایط منصفانه؟ بر فرض که پاسخ اخیر درست باشد، شرایط منصفانه در چه قالبی بهتر تجلّی مییابد: در قالب انجام وظیفه، استحقاق، بیطرفی، انصاف و یا مساوات طلبی؟ بر فرض که مساواتطلبی راجح باشد، کدام نوع مساواتطلبی مطلوب است: مساوات طلبی حداکثری یا مساواتطلبی در ناحیه توزیع منابع؟ نویسنده بری یافتن پاسخی بری این قبیل پرسش ها، ابتدا انواع عدالت را به گونه ای اجمالی بیان میکند تا از این طریق مشخص کند که منظور از بحث عدالت در اینجا عدالت اجتماعی است، نه عدالت کیفری. سپس نظریاتی گوناگون را، که از زوایی مختلف به تعریف و تبیین «عدالت اجتماعی» پرداخته اند، مطرح میسازد. نویسنده پس از نقل و ارزیابی اجمالی این نظریات، به این نتیجه میرسد که گرچه هنوز تا رسیدن به یک نظریه مطلوب در باب عدالت اجتماعی، فاصله زیادی وجود دارد، اما میتوان این مهم را از طریق تحقیق در آثار بزرگان شیعه به انجام رسانید.