کاوش از چرایى کیفر در دو حوزه جست وجوى زیرساخت ها و نیز پیامدهاى استوار بر آن انجام مى گیرد که از مورد نخست به مبنا یاد مى شود. در حقوق جزا، درباره مبناى مجازات دیدگاه هاى گوناگونى وجود دارد که در سیماى رویکردهایى همچون کلاسیک، نئوکلاسیک، تحققّى و دفاع اجتماعى نمایان گردیده است. عدالت مطلق یا اخلاق محورى، آمیزه اى از آن و سودمندى اجتماعى، به کنار نهادن مسئولیت اخلاقى و سرانجام کانون توجه قرار دادن حالت خطرناک بزهکار، به ترتیب، مبانى مجازات در نگرش هاى یادشده به شمار مى روند. در این نوشتار به چند و چون این مبانى پرداخته شده است.