Marifat, Volume 31, Issue 8, No 299, Year 2025 , Pages 55-64

    The Argumentative Strategy of the Infallible Imams in Answering Theological Doubts

    Article Type: 
    Promotional
    Writers:
    Mohammad ali Mohammadi / Assistant Professor of Thematic Commentary, Islamic Science and Culture Research Institute / m.mohammadi@isca.ac.ir
    Abstract: 
    Abstract The Infallible Imams are role models not only in explaining divine teachings, but also in methods. Therefore, knowing their strategies in facing doubts has importance and priority. This research seeks to discover the methodical strategies of Imams in answering theological doubts. The research hypothesis is "the possibility of achieving the mentioned strategies". By explaining the methods of the infallible Imams in facing doubts, new horizons and strategies will be discovered. In this library research, the most important narrative sources are referred to and the theological narrations of the infallible Imams are extracted and analyzed. The findings show that the most important strategy of the imams in answering doubts is the argumentative strategy. In terms of the form of the argument, in most cases, they have used "a posteriori argument " when facing ordinary people, and " a priori argument " when facing scientists. In terms of argument materials, they have used a priori premises in the answers related to theology, sensible things in the proofs of God's existence, experiences in the doubts in guide studies; data acquired by transmission in inter-religious debates, and conjectures in jurisprudential and narrative doubts. The infallibles have used a priori data in attitudinal issues.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :راهبرد برهانی ائمه‌ی اطهار(ره) در پاسخ‌گویی به شبهات کلامی
    Abstract: 
    ائمه‌ی اطهار(ع) نه تنها در تبیین معارف الهی، بلکه در روش ها الگو هستند. ازاین رو، شناخت راهبردهای آنان در مواجهه با شبهات اهمیت و اولویت دارد. مسئله پژوهش، کشف راهبردهای روشی معصومان در پاسخ گویی به شبهات کلامی؛ و فرضیۀ تحقیق، «امکان دستیابی به راهبردهای یادشده است». با تبیین روش های مواجهه معصومان با شبهات، افق ها و راهبردهای جدیدی برای پاسخ گویی کشف خواهد شد. روش پژوهش، کتابخانه ای و مراجعه به مهم ترین منابع روایی و استخراج روایات کلامی معصومان(ع) و تحلیل آنهاست. یافته ها نشان می دهد: مهم ترین راهبرد ائمه‌ی اطهار(ع) هنگام پاسخ گویی به شبهات، راهبرد برهانی است. آنان از حیث صورتِ برهان، در غالب موارد، هنگام مواجهه با افراد عادی از «برهان إنی» و در مواجهه با دانشمندان از «برهان لمّی» استفاده کرده اند. از حیث مواد برهان، در پاسخ های مربوط به خداشناسی، از اولیات؛ در براهین اثبات وجود خدا، از محسوسات؛ در شبهات راهنماشناسی از تجربیات؛ در مباحث درون دینی از متواترات و در شبهات فقهی و روایی از حدسیات بهره برده اند. استفاده معصومان(ع) از فطریات، در مباحث گرایشی بوده است.
    References: 
    • نهج‌البلاغه، 1379، ترجمة محمد دشتی، قم، مشهور.
    • ابن‌سینا، حسین‌بن عبدالله، 1364، النجاة من الغرق فی بحرالضلالات، ترجمة محمدتقی دانش‌پژوه، تهران، دانشگاه تهران.
    • ـــــ ، 1373، برهان شفا، تهران، فکر روز.
    • ـــــ ، 1402ق، الاشارات و التنبیهات، شرح نصیرالدین طوسی، چ دوم، قم، دفتر نشر الکتاب.
    • ابن‌شعبه حرانی، حسن‌بن محمد، 1404ق، تحف العقول، به‌کوشش علی‌اکبر غفاری، چ دوم، قم، اسلامی.
    • ابن‌عاشور، محمدبن طاهر، بي‌تا، التحریر و التنویر، چ دوم، تونس، الدار التونسیه للنشر.
    • آلوسی، محمود، 1417ق، روح‌المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، به ‌کوشش محمدحسین عرب، بیروت، دارالفکر.
    • جزائری، سیدنعمت‌الله، 1417ق، نور البراهین، قم، اسلامی.
    • حاکم حسکانی، عبیدالله‌بن عبدالله، 1411ق، شواهد التنزیل لقواعد التفصیل، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
    • حرعاملی، محمدبن حسن، 1418ق، الفصول المهمة فی أصول الأئمة، قم، معارف اسلامی امام رضا.
    • حلی، حسن‌بن يوسف، 1416ق، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، تصحیح حسن حسن‌زاده آملی، قم، جامعة مدرسین.
    • دهخدا، علی‌اکبر، 1377، لغت‌نامه، تهران، دانشگاه تهران.
    • رمضانی، حسن، 1389، مدخل «برهان»، در: دائرة المعارف قرآن كريم، قم، بوستان كتاب.
    • سایس، محمدعلی، 1433ق، تفسیر آیات الأحکام، تحقیق، سویدان ناجی ابراهیم، بیروت، مکتبة العصريه.
    • سبحانی، جعفر، 1413ق، مفاهیم القرآن، قم، مؤسسة امام صادق.
    • سیوطی، عبدالرحمان‌بن ابی‌بکر، 1404ق، الدرالمنثور فی التفسیر بالمأثور، بیروت، دارالفکر.
    • شهرزوری، شمس‌الدین، 1383، رسائل الشجرة الالهیة فی علوم الحقایق الربانیة، مقدمه، تصحیح و تحقیق نجفقلی حبیبی، تهران، مؤسسة حکمت و فلسفه ایران.
    • صدوق، محمدبن علی، 1389، التوحید، ترجمة يعقوب جعفري، قم، نسیم کوثر.
    • صدوق، محمدبن علی، 1398ق، التوحيد، قم، جامعة‌ مدرسين.
    • ـــــ ، 1404ق، عیون اخبارالرضا، بیروت، اعلمی.
    • صیادی‌نژاد، روح‌الله، 1396، «بررسی منظورشناسانه برهان‌های زبانی احادیث پیامبر»، حدیث‌پژوهی، سال نهم، ش 17، ص 239ـ262.
    • طباطبائی، سيدمحمدحسین، 1417ق، تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
    • طبرسی، احمدبن علی، 1386ق، الإحتجاج علی أهل اللجاج، تصحيح سيدمحمدباقر موسوی خرسان، مشهد مقدس، المرتضی.
    • طوسي، نصیرالدین، 1363، شرح الاشارات، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.
    • عباسی‌ولدی، محسن، 1393، روش‌شناسی: پاسخ‌گویی به پرسش‌های اعتقادی، قم، جامعةالزهرا،
    • فخررازی، محمدبن عمر، 1413ق، التفسیر الکبیر، قم، دفتر تبلیغات اسلامي.
    • کلینی، محمدبن یعقوب، 1363، الکافی، تصحيح علي‌اكبر غفاري، تهران، دارالکتاب الاسلامیه.
    • گروه نویسندگان، 1362، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دایرۀ‌المعارف اسلامی.
    • مازندرانی، ملاصالح، 1421ق، شرح اصول کافی، به‌کوشش سیدعلی عاشور، بیروت، دار الحیاء التراث العربی.
    • مجلسی، محمدباقر، 1403ق، بحارالأنوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
    • محمدی ری‌شهری، محمد، 1389، میزان الحکمه، ترجمة حميدرضا شيخي، قم، دارالحدیث.
    • محمدی، رضا، ۱۳۹۱، «شیوه‌های پاسخ‌گویی به پرسش‌ها و شبهات دینی»، پیام، ش ۱۱۱، ص 106ـ117.
    • محمدی، محمدعلی و محمد جاودان، 1396، «رویکرد برهانی امام صادق در مواجهه با پرسش‌ها و شبهات اعتقادی»، پژوهشنامه مذاهب اسلامی، ش 7، ص 69ـ86.
    • محمدی، محمدعلی، 1391، شیوه پاسخ به پرسش‌های دینی، قم، حوزه علميه.
    • مراغی، احمدمصطفی، ۱۳۶۵ق، تفسیر المراغی، مصر، شرکة مکتبة و مطبعة مصطفی البابی الحلبی و اولاده.
    • مطهری، مرتضی، 1377، مجموعه آثار، تهران، صدرا.
    • مظفر، محمدرضا، 1421ق، المنطق، به کوشش رحمت‌الله رحمتی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی.
    • مغنیه، محمدجواد، 1424ق، تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
    • مفید، محمدبن محمدبن نعمان، 1413ق، الامالی، تحقيق حسين استادولی و علي‌اكبر غفاري، قم، کنگره شیخ مفید.
    • ملک‌زاده، بهنام و محمد جعفری، 1390، «براهین توحید ذاتی در روایات»، معرفت کلامی، ش 7، ص 5ـ24.
    • نمازی، علی، 1419ق، مستدرک سفینة البحار، قم، اسلامی.
    • واحدی، علی‌بن احمد، 1411ق، اسباب نزول القرآن، به ‌کوشش کمال بسیونی، بیروت، دارالکتب العلميه.
    • هاشمی رفسنجانی، اكبر و دیگران، 1373، تفسیر راهنما، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mohammadi, Mohammad ali.(2025) The Argumentative Strategy of the Infallible Imams in Answering Theological Doubts. Marifat, 31(8), 55-64

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mohammad ali Mohammadi."The Argumentative Strategy of the Infallible Imams in Answering Theological Doubts". Marifat, 31, 8, 2025, 55-64

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mohammadi, M.(2025) 'The Argumentative Strategy of the Infallible Imams in Answering Theological Doubts', Marifat, 31(8), pp. 55-64

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mohammadi, M. The Argumentative Strategy of the Infallible Imams in Answering Theological Doubts. Marifat, 2025; 31(8): 55-64