Marifat, Volume 32, Issue 1, No 304, Year 2025 , Pages 87-99
Investigating the Causes and Factors of the Formation and Development of Secularism
Article Type:
Promotional
Writers:
Seyed hamed onvani
/ PhD in the Theoretical Foundations of Islam, Ferdowsi University of Mashhad / h.onvani@asaums.ac.ir
/ PhD in the Theoretical Foundations of Islam, Ferdowsi University of Mashhad / h.onvani@asaums.ac.ir✍️ Mitra / Associate Professor, Department of Philosophy, Shahid Beheshti University / m-poursina@sbu.ac.ir
/ Associate Professor, Department of Philosophy, Shahid Beheshti University / m-poursina@sbu.ac.irAbstract:
Abstract
Secularism means worldliness and the separation between religion and various aspects of human social life. The development of the secular worldview is such that some thinkers have considered it as the first problem of humanity. The question of this research is "what causes and factors have influenced the formation and development of secularism"? A correct understanding of the causes and factors of the formation of secularism can contribute to dealing with it rationally and scientifically. Using the library method, the present research has investigated the most important historical, epistemological and social events leading to the formation and development of secularism. The research findings show that factors such as the corruption of the church, the effects of the bourgeoisie, reform, scientific and industrial revolutions, the growth of liberalism, the growth of secular rationality, social changes as well as the multitude of theoreticians promoting secularism have led to the consolidation and spread of secularism. This spread happened in the Christian world, but similar ideas can be observed and traced in Muslim societies, especially in our country. Therefore, it is necessary to trace these roots theoretically and practically in academic environments or virtual spaces and give them an objective and scientific answer.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی علل و عوامل شکل‌گیری و بسط سکولاریسم
Abstract:
سکولاریسم به معنای دنیازدگی و جدایی دین از جنبه های مختلف زندگی اجتماعی بشر است. رشد جهان بینی سکولار به گونه ای است که برخی اندیشمندان، سکولاریسم را معضل اول بشریت دانسته اند. سؤال این تحقیق آن است که «چه علل و عواملی در شکل گیری و بسط سکولاریسم تأثیر داشته اند»؟ شناخت صحیح علل و عوامل شکل گیری آن می تواند به مواجهۀ منطقی و علمی با آن کمک شایانی کند. این تحقیق به روش کتابخانه ای به بررسی مهم ترین وقایع تاریخی، معرفتی و اجتماعی شکل گیری و بسط سکولاریسم پرداخته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد عواملی همچون فساد کلیسا، تأثیرات بورژوازی، رفورم، انقلاب های علمی و صنعتی، رشد لیبرالیسم، رشد عقلانیت سکولار، تحولات اجتماعی، زمینه ساز و تعدد نظریه پردازهای مروج سکولاریسم به تثبیت و فراگیری سکولاریسم منجر شده است. این اتفاق اگرچه در دنیای مسیحیت ظهور یافته؛ اما همین بسترها در جوامع مسلمان بخصوص کشورمان، قابل مشاهده و ردیابی است و ازاین رو لازم است این ریشه ها از لحاظ نظری و عملی در محیط های دانشگاهی یا فضاهای مجازی پایش شود و پاسخی عینی و علمی به آنها داده شود.
References:
- ادريس، ابراهيم، 1375، «آزادي مذهب و سکولاريزه شدن دولت»، ترجمۀ حسين مظفري، نامه فرهنگ، سال ششم، ش 4 (24)، ص 87ـ91.
- اميدي، مهدي، 1390، آئين عرفي: جستارهاي انتقادي در بنيادهاي سکولاريسم، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي.
- اينگهارت، رونالد و پيپا نوريس، 1387، مقدس و عرفي: دين و سياست در جهان: کندوکاوي در جوامع مذهبي و غيرمذهبي، ترجمة مريم وتر، تهران، کوير.
- آراسته‌خو، محمد، 1381، فرهنگ اصطلاحات علمي و اجتماعي، چ سوم، تهران، چاپخش.
- آرون، ريمون، 1377، مراحل اساسي سير انديشه در جامعه‌شناسي، ترجمة باقر پرهام، تهران، علمي و فرهنگي.
- آلبرگر، پيتر، 1380، افول سکولاريسم: دين خيزش‌گر و سياست جهاني، ترجمة افشار اميري، تهران، پنگان.
- بابايي، پرويز، 1374، فرهنگ اصطلاحات فلسفه: انگليسي ـ فارسي، چ سوم، تهران، نگاه.
- براتعلي، مهدي، 1381، ليبراليسم، قم، بضعةالرسول.
- بريجانيان، ماري، 1371، فرهنگ اصطلاحات فلسفه و علوم اجتماعي، ويراسته بهاءالدين خرمشاهي، چ دوم، تهران، مؤسسة مطالعات و تحقيقات فرهنگي.
- برينر، برت اف، 1375، «سکولاريسم و دين»، ترجمة افروز اسلامي، نامه فرهنگ، سال ششم، ش 2 (22)، ص 48ـ53.
- بستان، حسين، 1388، «توسعه و عرفي‌شدن در ايران»، اسلام و علوم اجتماعي، سال اول، ش 2، ص 81ـ102.
- بلاستر، آنتوني، 1377، ليبراليسم غرب ظهور و سقوط، ترجمة عباس مخبر، چ سوم، تهران، مرکز.
- بيات، عبدالرسول و ديگران، 1381، فرهنگ واژه‌ها، چ دوم، قم، مؤسسه انديشه و فرهنگ ديني.
- پين، مايکل، 1382، فرهنگ انديشه انتقادي از روشنگري تا پسامدرنيته، ترجمة پيام يزدان جو، تهران، نشر مرکر.
- ترنر، جاناتان اچ و لئونارد بیگلی، 1384. پيدايش نظريه جامعه‌شناسي، ترجمة عبدالعلي لهسائي‌زاده، شيراز، نويد شيراز.
- توماس، هنري، 1382، بزرگان فلسفه، ترجمة فريدون بدره‌اي، تهران، علمي و فرهنگي.
- جمعی از پژوهشگران، بي‌تا، فرهنگ فلسفه و علوم اجتماعي، بي‌جا، پژوهشگاه علوم انساني.
- جمعي از نويسندگان، 1393، سکولاريسم از ظهور تا سقوط، ترجمة رحمتالله رضايي و همكاران، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي.
- حدادعادل، غلامعلي، 1375، «{ميزگرد}سکولاريسم و فرهنگ»، نامه فرهنگ، سال ششم، ش 1 (21)، ص 13ـ37.
- حلبي، علي‌اصغر، 1374، انسان در اسلام و مکاتب غربي، چ دوم، تهران، اساطير.
- دورانت، ويل، 1368، درآمدي بر تاريخ تمدن، ترجمة احمد بطحائي و خشايار ديهيمي، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامي.
- رباني گلپايگاني، علي، 1385، ريشه‌ها و نشانه‌هاي سکولاريسم، چ سوم، تهران، کانون انديشه جوان.
- سروش، عبدالکريم، 1376، مدارا و مديريت، تهران، مؤسسه فرهنگي صراط.
- ـــــ ، 1380، سنت و سکولاريسم، تهران، مؤسسة فرهنگي صراط.
- شاپيرو، جان سالوين، 1380، ليبراليسم معنا و تاريخ آن، ترجمۀ محمدسعيد حنايي کاشاني، تهران، مرکز.
- شاهنده، نوشين، 1382، زن در تفکر نيچه، تهران، قصيده‌سرا.
- شجاعي‌زند، عليرضا، 1381، عرفي شدن در تجربه مسيحي و اسلامي، تهران، مرکز بازشناسي اسلام و ايران.
- عضدانلو، حميد، 1388، آشنايي با مفاهيم اساسي جامعه‌شناسي، چ سوم، تهران، نشر ني.
- فروغي، محمدعلي، 1344، سير حکمت در اروپا، تهران، زوار.
- فوکو، ميشل، 1370، «روشنگري چيست کانت»، ترجمة همايون فولادپور، کلک، ش 22، ص 48ـ54.
- کانت، ايمانوئل، 1377، نقد قوه حکم، ترجمة عبدالکريم رشيديان، تهران، نشر ني.
- کريم‌پور قراملکي، علي، 1384، «نگاهي به علل ديني و مذهبي ظهور سکولاريسم در مغرب زمين»، رواق انديشه، ش 46، ص 60ـ82.
- کوزر، لوئيس، 1368، زندگي و انديشه بزرگان جامعه‌شناسي، ترجمة محسن ثلاثي، تهران، علمي و فرهنگي.
- گنون، رنه، 1372، بحران دنياي متجدد، ترجمة ضياءالدين دهشيري، چ دوم، تهران، اميرکبير.
- گيدنز، آنتوني، 1363، دورکيم، ترجمة يوسف اباذري، تهران، خوارزمي.
- ـــــ ، 1373، جامعه‌شناسي، ترجمة منوچهر صبوري، تهران، نشر ني.
- لاريجاني، محمدجواد، 1375، «تفکر سکولار، تفکر اين‌جهاني است»، نامه فرهنگ، سال ششم، ش 1 (21)، ص 39ـ43.
- لاسکي، هارولد جي، 1353، سير آزادي در اروپا، ترجمة رحمتالله مقدم مراغه‌اي، تهران، شرکت سهامي کتاب‌هاي جيبي با همکاري مؤسسة انتشارات فرانکلين.
- لاک، جان، 1387، رساله‌اي درباره حکومت، ترجمة حميد عضدانلو، تهران، نشر ني.
- ماس، هانيس، 1382، تاريخ جامعه‌شناسي، ترجمة عباس محمدي اصل، رشت، حق‌شناس.
- ماهروزاده، طيبه، 1375، «{ميزگرد}سکولاريسم و فرهنگ»، نامه فرهنگ، سال ششم، ش 1 (21)، ص 13ـ37.
- محمدي، مجيد، 1377، سر بر آستان قدسي دل در گرو عرفي: درآمدي بر جامعه‌شناسي در ايران، تهران، قطره.
- مرتضوي، جمشيد، 1354، تاريخ جامعه‌شناسي، تبريز، کتابفروشي تهران.
- مشکي، مهدي، 1388، درآمدي بر مباني و فرايند شکل گيري مدرنيته، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- مگي، برايان، 1372، فلاسفه بزرگ (آشنايي با فلسفه غرب)، ترجمة عزت‌الله فولادوند، تهران، خوارزمي.
- نصر، سيدحسين، 1373، جوان مسلمان و دنياي متجدد، ترجمة مرتضي اسعدي، تهران، طرح نو.
- نيچه، فردريش، 1357، شامگان بتان، ترجمة عبدالعلي دستغيب، تهران، سپهر.
- ـــــ ، 1358، فراسوي نيک و بد، ترجمة داريوش آشوري، تهران، مرکز ايراني مطالعه فرهنگ‌ها.
- ـــــ ، 1378، اينک آن انسان، ترجمة بهروز صفدري، تهران، فکر روز.
- وبر، ماکس، 1382، اخلاق پروتستاني و روح سرمايه‌داري، ترجمة عبدالکريم رشيديان و پريسا منوچهري، تهران، علمي و فرهنگي.
- ـــــ ، 1383، جامعه‌شناسي تجدد، ترجمة داوود شيرخاوندي، تهران، قطره.
- ويلسون، برايان، 1374، «جداانگاري دين و دنيا»، در: ميرچا الياده، فرهنگ و دين، ترجمة بهاءالدين خرمشاهي، تهران، طرح نو.
- هاروکونل، راين، 1354، ليبراليسم، نرجمة منوچهر فکري ارشاد، تهران، توس.
- همتي، همايون، 1385، سکولاريسم در بوته نقد، تهران، معناگرا.
- هميلتون، ملکم، 1377، جامعه‌شناسي دين، ترجمة محسن ثلاثي، تهران، تبيان.
- Doniach, N.S, 1992, The Oxford EnglishـArabic Dictionary of Current Usage, New York, Oxford University Perss.
- Durham, N.C, 1950, Through Values to Social Interpretation, Duke University Perss.
- Esposito, John L, 2004, The Oxford Encyclopedia of The Modern Islamic World, New York, Oxford University Press.
- Hornby, A. S, A. P, Cowie, A. C, Gimson, 1974, Oxford Advanced Learner’s Dictionary of Current English, New York, Oxford University Press.
- Webster, Merriam, 1996, Webster's Encyclopedic Unabridged Dictionary of the English Language, Bexley, Gramercy.
- Wilson, Bryan R, 1987, "Secularization", Mircea Eliade, The Encyclopedia of Religion, Macmillan Publishing Company A Division of Macmillan, Inc, New York.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
onvani, Seyed hamed, , Mitra, meshgi, Mahdi.(2025) Investigating the Causes and Factors of the Formation and Development of Secularism. Marifat, 32(1), 87-99
Seyed hamed onvani; Mitra ; Mahdi meshgi."Investigating the Causes and Factors of the Formation and Development of Secularism". Marifat, 32, 1, 2025, 87-99
onvani, S, , M, meshgi, M.(2025) 'Investigating the Causes and Factors of the Formation and Development of Secularism', Marifat, 32(1), pp. 87-99
