Marifat, Volume 32, Issue 4, No 307, Year 2024 , Pages 85-92

    A Comparative Study of the Views of Allama Tabataba'i and Ayatollah Misbah Yazidi in the Theory of Conformity

    نوع مقاله: 
    ترویجی
    Writers:
    ✍️ Fereshteh / استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی میانه / noralizade.f@m-iau.ac.ir
    Zeynab / استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز / zb_darvishi@yahoo.com
    Abstract: 
    Abstract One of the issues raised in the field of perceptions is their epistemic value. Real knowledge is knowledge that corresponds to reality. Philosophers consider it possible to verify the truth of theoretical propositions by referring them to basic and self-evident propositions. Every theoretical knowledge becomes fixed, i.e. verified, by means of an argument that finally reaches axioms. Most of the philosophers believe that the truth of the first cases, as one of the types of confirmation axioms, is in their conceptual feature. In the sense that just imagining the subject and the predicate and the relationship between them is enough to confirm their truth. But Ayatollah Misbah Yazdi has tried to explain the truth of some of them based on their reference to present knowledge. He considers the abstraction of the philosophical concepts of the first propositions from the present sciences to be the basis for the formation of the first issues from those concepts, as well as the way of ruling on the unity of the subject and the predicate based on the present knowledge as a guarantee of the truth of those issues. And finally, he considers the condition of observing logical principles and rules in deducing theoretical confirmations from them as a guarantee of the validity of theoretical confirmations and their correspondence with reality. It seems that in his view, he is influenced by the teaching of Allameh Tabataba'i that every acquired knowledge is derived from present knowledge. Using the descriptive-analytical method, this article examines the issue that Ayatollah Misbah Yazdi's point of view in referring issues to the present knowledge is influenced by Allameh Tabataba'i.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :مقایسه تطبیقی دیدگاه علامه طباطبائی و آیت‌الله مصباح یزدی در نظریۀ مطابقت
    Abstract: 
    یکی از مباحث مطرح در حوزۀ ادراکات، ارزش معرفتی آنهاست. معرفت حقیقی معرفتی است که مطابق با واقع باشد. فلاسفه احراز صدق گزاره های نظری را با ارجاع آنها به گزاره های پایه و بدیهی ممکن می دانند. هر معلوم نظری به واسطۀ استدلالی که در نهایت به بدیهیات می رسد، ثابت، یعنی احراز صدق می شود. اکثر فلاسفه معتقدند وجه صدق قضایای اوّلی را، به عنوان یکی از انواع بدیهیات تصدیقی، در ویژگی مفهومی آنها می دانند؛ به این معنا که صرف تصور موضوع و محمول و نسبت میان آنها برای جزم به صدق آنها کافی است. ولی آیت الله مصباح یزدی تلاش کرده اند تا صدق برخی آنها را براساس ارجاع آنها به علم حضوری تبیین کنند. ایشان انتزاع مفاهیم فلسفی گزاره های اوّلی از علوم حضوری را زمینه ساز شکل گیری قضایای اوّلی از آن مفاهیم و نیز نحوۀ حکم بر اتحاد موضوع و محمول براساس علم حضوری را ضامن صدق آن قضایا می دانند؛ و بالاخره شرط رعایت اصول و قواعد منطقی در استنتاج تصدیقات نظری از آنها را ضامن صدق تصدیقات نظری و مطابقت آنها با واقع می دانند. به نظر می رسد ایشان در این دیدگاهِ خود، متأثر از آموزۀ علامه طباطبائی است که هر علم حصولی برخاسته از علم حضوری است. این نوشتار به روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی این مسئله می پردازد که دیدگاه آیت الله مصباح یزدی در ارجاع قضایا به علم حضوری متأثر از علامه طباطبائی است.
        ابن‌سينا، حسين‌بن عبدالله، 1379، النجاة من الغرق في بحر الضلالات‌، تهران، دانشگاه تهران.
        ـــــ ، 1383‌، دانش‌نامه علائی ( منطق)، حاشیه محمد معین و سیدمحمد مشکوة‌، همدان، دانشگاه بوعلی.
        ـــــ ، 1404ق، الاشارات و التنبيهات، قم، كتابخانه آيت‌الله مرعشي نجفي.
        ـــــ ، 1405ق، منطق المشرقيين‌، قم، كتابخانه آيت‌الله مرعشي نجفي.
        ابن‌فارس، احمد، 1404ق، معجم مقاييس اللغة‌، تصحيح عبدالسلام محمدهارون‌، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
        جوادي آملي، عبدالله، 1387، فلسفه صدرا‌، تحقيق محمدکاظم بادپا‌، قم، اسراء.
        حاج‌حسینی، مرتضی، 1383، «بررسی و تحلیل نظریه مطابقت صدق در فلسفه اسلامی»، نامه مفيد، ش 41، ص 109ـ122.
        حسین‌زاده‌، محمد‌، 1378، معرفت، چیستی، امکان و عقلانیت‌، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1392، «صدق؛ حقيقت، گستره و چگونگى مطابقت (با تمركز بر ديدگاه برگزيده)»، معرفت فلسفي، ش 40، ص 11ـ38.
        خسروپناه، عبدالحسین، 1379، «تئوری‌های صدق»، ذهن، ش 1، ص 30ـ40.
        دکارت، رنه، 1369، تأملات در فلسفه اولی، ترجمة احمد احمدی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
        رازي‌، قطب‌الدين‌، 1384، تحرير القواعد المنطقيه في شرح الرسالة الشمسيه‌، قم، بيدار.
        زارعی، زهره و مهدي عباس‌زاده، 1401، «واکاوی مراحل سه‌گانه نظریه مطابقت از دیدگاه ملاصدرا»، معرفت‌شناسی و حوزه‌های مرتبط، دوره بيست و سوم، ش 92، ص 67ـ90.
        سبزواري‌، ملاهادي‌، 1369، شرح المنظومه، تهران، ناب.
        ـــــ ، 1416ق، شرح المنظومه، تصحيح حسن حسن‌زاده آملي، تهران، ناب.
        سربخشي‌، محمد‌، 1395، «بازگشت علوم حصولي به حضوري و حل مسئله صدق‌»، حکمت اسلامي‌، ش 1‌، ص 53ـ74.
        سهروردي، شهاب‌الدين، 1375، مجموعه مصنفات شيخ اشراق‌، تهران، مؤسسة مطالعات و تحقيقات فرهنگي.
        شيرازي‌، قطب‌الدين‌، 1369، درة التاج‌، تصحيح سيدمحمد مشکوة‌، چ سوم‌، تهران، حکمت.
        صدرالمتألهين، 1362، اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، تصحیح عبدالمحسن مشکوة‌الدینی‌، تهران، آگاه.
        ـــــ ، ‌1363، مفاتيح الغيب‌، تهران، مؤسسة مطالعات و تحقيقات فرهنگى‏.
        ـــــ ، 1371، رسالة التصور و التصديق‌، قم، بيدار.
        طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1378، اصول فلسفه و روش رئاليسم‌، چ دوم‌، قم، بوستان كتاب.
        ـــــ ، 1416ق، نهاية الحکمة، چ سيزدهم، قم، جامعة مدرسين.
        طوسي، نصيرالدين، 1361، اساس الاقتباس، تصحيح محمدتقی مدرس رضوي، تهران، دانشگاه تهران.
        فارابی، ابونصر، 1408ق، المنطقیات‌، تحقیق و تعلیق جعفر آل‌یاسین‌، بیروت، دارالمناهل.
        قرایی، مرتضی و عبدالله نصري، 1388، «نظریه مطابقت صدق راسل، به موازات تحولات وی»، پژوهشنامه فلسفه دين، دوره هفتم، ش 2 (2)، ص 51ـ76.
        کردفيروزجايي‌، يارعلي، 1393‌، حکمت مشاء‌، قم، حکمت اسلامي.
        مصباح يزدي، محمدتقي، 1383، آموزش فلسفه، تهران، اميرکبير.
        ـــــ ، 1391، شرح برهان شفاء‌، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1395، هم‌انديشي معرفت‌شناسي‌، تدوين و نگارش محمد سربخشي‌، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        مطهري‌، مرتضي، 1364، اصول فلسفه و روش رئاليسم‌، تهران، صدرا.
        ـــــ ، 1384، مجموعه آثار‌، چ هفتم، تهران، صدرا.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , Fereshteh, , Zeynab.(2024) A Comparative Study of the Views of Allama Tabataba'i and Ayatollah Misbah Yazidi in the Theory of Conformity. Marifat, 32(4), 85-92

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Fereshteh ; Zeynab ."A Comparative Study of the Views of Allama Tabataba'i and Ayatollah Misbah Yazidi in the Theory of Conformity". Marifat, 32, 4, 2024, 85-92

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , F, , Z.(2024) 'A Comparative Study of the Views of Allama Tabataba'i and Ayatollah Misbah Yazidi in the Theory of Conformity', Marifat, 32(4), pp. 85-92

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , F, , Z. A Comparative Study of the Views of Allama Tabataba'i and Ayatollah Misbah Yazidi in the Theory of Conformity. Marifat, 2024; 32(4): 85-92