Marifat, Volume 32, Issue 5, No 308, Year 2024 , Pages 31-42
Moral Recommendations about Divorce from the Perspective of the Qur’anic Verses and Traditions
نوع مقاله:
ترویجی
Writers:
Esmaeeil cheraghi
/ استادیار جامعه شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) / esmaeel.cheraghi@gmail.com
/ استادیار جامعه شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) / esmaeel.cheraghi@gmail.comAbstract:
Abstract
Throughout history, divorce has been considered as a solution for coping with marital problems; but the way to deal with it is different from society to society. Nowadays, divorce is mentioned as a stressful and threatening factor for the family as well as a "social damage" that requires a different treatment, which from the Islamic view, is the fusion of rights and moral recommendations in divorce. In this research, data has been collected using the library and descriptive-analytical methods. In the process of analyzing the verses and narrations related to divorce, we found that Islam proposes two stages for these recommendations, so the moral recommendations related to divorce can be divided into those during the divorce and those after the divorce. In the first stage, it is recommended to couples with problems in married life to solve the problem with patience, forgiveness, tolerance and clemency; but if, for any reason, patience does not work, divorce will be the only solution for ending the conflicts. At this stage, Islam's solution is law mixed with ethics; therefore, it has imposed some conditions on divorce including special moral restrictions such as goodness, beneficence, piety, avoiding maltreatment and abuse, etc. The second group of moral recommendations in divorce is related to after the divorce, so that the complications caused by it are reduced or the ground is paved for returning to married life.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :توصیه‌های اخلاقی طلاق از منظر آیات و روایات
Abstract:
طلاق در طول تاریخ به عنوان یک راه حل برای برون رفت از مشکلات زناشویی مطرح بوده است؛ اما شیوه برخورد با آن در هر جامعه ای متفاوت است. امروزه از طلاق به مثابه عاملی تنش زا و تهدیدکننده برای خانواده و نیز «آسیب اجتماعی» یاد می شود که نیازمند نگاهی متفاوت است. آن نگاه متفاوت از دیدگاه اسلام آمیختگی حقوق و توصیه های اخلاقی در طلاق است. در این پژوهش تلاش شده است داده های تحقیق با روش کتابخانه ای گرداوری و با روش پردازش توصیفی ـ تحلیلی مورد بررسی قرار گیرد. در فرایند واکاوی آیات و روایات مربوط به طلاق دریافتیم که اسلام مراحل دوگانه ای را برای این توصیه ها ترسیم می کند؛ به گونه ای که می توان توصیه های اخلاقی ناظر بر طلاق را به دستورالعمل های هنگام (حین) و دستورالعمل های بعد از طلاق تقسیم کرد. در گونۀ نخست، به زوجین توصیه می شود که اگر در زندگی زناشویی دچار اختلاف و مشکل شدند، باید با صبر، گذشت، مدارا و تغافل مشکل را حل کنند؛ اما اگر به هر دلیلی گذشت و صبر نتیجه نداد، طلاق تنها راه حل برای پایان دادن به این اختلافات خواهد بود. در این مرحله راهکار اسلام حقوق آمیخته با اخلاق است؛ لذا احکام طلاق را به قیود اخلاقی ویژه ای مثل معروف، احسان، تقوا، پرهیز از اذیت و آزار و... مقید کرده است. نوع دوم دستورات اخلاقی طلاق، معطوف به بعد از طلاق است، تا عوارض ناشی از آن کاهش پیدا کند و یا زمینه برای رجوع به زندگی زناشویی فراهم شود.
- احمديه، مريم، 1382، موازنه حقوق و اخلاق در خانواده، قم، روابط عمومي شوراي فرهنگي اجتماعي.
- امامي، اسدالله و حسين صفايي، 1391، حقوق خانواده، تهران، دانشگاه تهران.
- انارکي اردکاني، حسين، 1385، طلاق از ديدگاه اخلاق و قانون، قم، پيام مقدس.
- بستان، حسين و همكاران، 1388، اسلام و جامعه‌شناسي خانواده، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- حرعاملي، محمدبن حسن، 1416ق، وسايل الشيعه، قم، مؤسسة آل‌البيت.
- حکيم، سيدمنذر و بتول زاهدي‌فر، 1389، «علل طلاق و راهبردهاي کاهش آن از ديدگاه قرآن با روش ترتيب نزول»، مطالعات راهبردي زنان، سال سيزدهم، ش 49، ص 293ـ350.
- داودي، احمدرضا، 1389، «اخلاق طلاق»، در: rasekhoon.net/article/show
- دهخدا، علي‌اکبر، 1377، لغتنامه، تهران، دانشگاه تهران.
- راغب اصفهاني، حسين‌بن محمد، 1388، مفردات الفاظ قرآن، ترجمه و تحقيق غلامرضا خسروي حسيني، چ چهارم، قم، مرتضوي.
- زرين‌جويي، نرگس، 1395، طلاق: بايدها و نبايدها، قم، بوستان کتاب.
- صدوق، محمدبن علي، 1405ق، من لا يحضره الفقيه، تحقيق محمدباقر خرسان، بيروت، دار الاضواء.
- طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1363، تفسير الميزان، ترجمة سيدمحمدباقر موسوي همداني، قم، جامعة مدرسين.
- طبرسي، فضل‌بن حسن، 1360، تفسير مجمع‌البيان، تحقيق و نگارش علي کرمي، تهران، فراهاني.
- طوسي، محمدبن حسن، 1403ق، الخلاف في الفقه، تحقيق محمدحسين کوشانپور، تهران، فرهنگ معاصر.
- علاسوند، فريبا، 1390، زن در اسلام، قم، هاجر.
- عياشي، محمدبن مسعود، 1380، تفسير عياشي، تحقيق هاشم رسولي، تهران، مکتب العلمية الاسلاميه.
- قرشي، علي‌اکبر، 1371، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلاميه.
- کاتوزيان، ناصر، 1391، فلسفه حقوق، تهران، شرکت سهامي انتشار.
- مجلسى، محمدباقر، 1403ق، بحارالانوار، چ دوم، بيروت، مؤسسة الوفاء.
- محدث نوري، ميرزاحسين، 1408ق، مستدرک الوسائل مستنبط المسائل، بيروت، مؤسسة آل‌البيت.
- مصباح يزدي، محمدتقي، 1373، آموزش فلسفه، تهران، سازمان تبليغات اسلامي.
- ـــــ ، 1378، اخلاق در قرآن، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1394، فلسفه اخلاق، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- معين، محمد، 1381، فرهنگ فارسي، تهران، معين.
- مکارم شيرازي، ناصر و همکاران، 1382، تفسير نمونه، چ بيست و يكم، تهران، دار الكتب الاسلامى.
- نجفي، محمدحسن، 1362، جواهر الکلام في شرح شرائع الاسلام، تهران، دارالکتب الاسلاميه.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
cheraghi, Esmaeeil, , Azam.(2024) Moral Recommendations about Divorce from the Perspective of the Qur’anic Verses and Traditions. Marifat, 32(5), 31-42
Esmaeeil cheraghi; Azam ."Moral Recommendations about Divorce from the Perspective of the Qur’anic Verses and Traditions". Marifat, 32, 5, 2024, 31-42
cheraghi, E, , A.(2024) 'Moral Recommendations about Divorce from the Perspective of the Qur’anic Verses and Traditions', Marifat, 32(5), pp. 31-42
