Marifat, Volume 32, Issue 6, No 309, Year 2024 , Pages 9-19

    The Role of Innate Pleasure-seeking in Man’s Perfection in the View of Ayatullah Misbah Yazdi Based on the Qur’anic Verses

    نوع مقاله: 
    ترویجی
    Writers:
    ✍️ Mahdi / دانشجوی دکترا علوم قرآن و حدیث موسسه / 64mahdiabedi@gmail.com
    Mohammad Naghib zadeh / استادیار موسسه امام خمینی / mn@qabas.net
    Abstract: 
    Abstract In the field of anthropology, the issue of man’s nature and its tendency towards pleasure plays a pivotal role in human perfection. From Allameh Misbah Yazdi’s perspective, pleasure seeking has sensory, imaginary, intellectual, illusory, and spiritual dimensions each of which, in varying degrees, plays significant role in man’s perfection. Using descriptive-analytical method, this research studies the effect of these five dimensions of tendency on man’s perfection from Ayatullah Misbah’s perspective. In his view, the desire for sensual pleasure has two roles in the perfection of man: 1. Positive role which brings him peace; 2. Negative role which is an obstacle for flourishing man's superior pleasures. Imaginary pleasure is effective in Satan's domination over man and also plays a motivational role in human behavior. Tendency towards intellectual pleasure plays three roles: a motivational role in acquiring knowledge, a background role in preferring lofty pleasures, and a managerial role in guiding pleasures towards man’s perfection. Illusory pleasure is an effective factor in achieving spiritual vitality and perfection but it is also a cause of depriving the soul of enjoying peace. Finally, spiritual pleasure plays motivation and management roles in achieving perfection. On the one hand, it is the strongest motivation for achieving perfection and, on the other hand, it manages pleasures for the realization of the capacities of lofty pleasures.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :نقش لذت‌طلبی فطری در کمال انسان از دیدگاه آیت‌الله مصباح یزدی با استناد به آیات قرآن*
    Abstract: 
    از میان مباحث انسان شناسی، موضوع فطرت انسان و در مسائل فطرت، گرایش لذت طلبی نقش محوری در کمال آدمی دارد. از منظر علامه مصباح یزدی لذت طلبی پنج قلمرو حسی، خیالی، عقلی، وهمی و روحی دارد که هرکدام با تفاوت رتبه، در کمال انسان نقش آفرین هستند. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی تأثیر این پنج نوع گرایش در کمال انسان از دیدگاه آیت الله مصباح یزدی می پردازد. در منظر معظم له گرایش به لذت حسی دو نقش در کمال انسان دارد: 1. مثبت: که موجب آرامش او می شود؛ 2. منفی: که مانعیت برای شکوفایی لذت های برتر انسان است. لذت خیالی، هم نقش زمینه ای برای تسلط شیطان بر انسان و هم نقش انگیزشی در رفتار انسان در دستیابی به کمال دارد. گرایش به لذت عقلی نیز سه نقش انگیزشی در تحصیل معرفت، و زمینه ای در ترجیح لذت های عالی، و نقش مدیریتی در هدایت لذت ها به سوی کمال انسان دارد. لذت وهمی عامل مؤثری در نشاط معنوی برای رسیدن به کمال برتر است و از طرفی مایه سلب آرامش نفس می شود. اما لذت طلبی روحی، دو نقش انگیزشی و مدیریتی برای رسیدن به کمال ایفا می کند، از سویی قوی ترین انگیزه برای دستیابی به کمال است و از جهتی لذت ها را در جهت شکوفایی استعدادِ لذت های اصیل، مدیریت می کند.
        ابن‌فارس، احمدبن زكريا، 1404ق، معجم مقاييس اللغة، قم‏، مكتب الاعلام الاسلامي.
        ابن‌منظور، محمد‌بن مكرم، 1414ق، لسان العرب‏، بيروت، دار صادر.
        ازهرى، محمد‌بن احمد، 1421ق، ‏تهذيب اللغة، بيروت‏، دار احياء التراث العربي.
        بستانى، فؤاد افرام‏، 1375‏، فرهنگ ابجدي، چ دوم، تهران‏‏، اسلامي.
        جان‌نثاری حسن، 1391، چیستی و مبانی کمال نهایی از دیدگاه آیت‌الله مصباح یزدی، پایان‌نامه كارشناسي ارشد، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خميني.
        جوادی آملی، عبدالله، 1378، فطرت در قرآن، قم، اسراء.
        راغب اصفهانى، حسين‌بن محمد، 1412ق‏، مفردات ألفاظ القرآن‏، بيروت‏، دارالقلم.
        طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1390ق، الميزان في تفسير القرآن، ط. الثانيه، بيروت، مؤسسة الاعلمي للمطبوعات.
        عميد، حسن، 1360، فرهنگ عميد، چ سوم، تهران، اميرکبير.
        فراهيدى، خليل‌بن احمد، 1409ق، كتاب العين‏، قم، هجرت.
        مجلسى، محمدباقر، 1403ق، بحار الأنوار، بيروت‏، دار احياء التراث العربي‏.
        مرتضى زبيدى، محمد‌بن محمد،‏ 1414ق‏، تاج العروس‏، بيروت، دار الفكر.
        مصباح يزدي، محمدتقي، 1381، به‌سوي خودسازي، چ دوم، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1382، به سوي او، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1383، به‌سوي تو، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1384الف، اخلاق در قرآن2، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1384ب، شرح برهان شفا، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
        ـــــ ، 1387، خودشناسي براي خودسازي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1390، سجاده‌هاي سلوک، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1391الف، اخلاق در قرآن، تحقيق و نگارش محمدحسين اسکندري، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
        ـــــ ، 1391ب، پيش‌نيازهاي مديريت، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
        ـــــ ، 1391ج، رساترين دادخواهي و روشنگري، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1394، فلسفه اخلاق، چ سوم، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
        مصطفوى، حسن‏، 1430ق‏، التحقيق فى كلمات القرآن الكريم،‏ چ سوم، بيروت، دارالكتب العلميه.
        معين، محمد، 1371، فرهنگ معين، چ هشتم، تهران، اميرکبير.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , Mahdi, Naghib zadeh, Mohammad.(2024) The Role of Innate Pleasure-seeking in Man’s Perfection in the View of Ayatullah Misbah Yazdi Based on the Qur’anic Verses. Marifat, 32(6), 9-19

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mahdi ; Mohammad Naghib zadeh."The Role of Innate Pleasure-seeking in Man’s Perfection in the View of Ayatullah Misbah Yazdi Based on the Qur’anic Verses". Marifat, 32, 6, 2024, 9-19

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , M, Naghib zadeh, M.(2024) 'The Role of Innate Pleasure-seeking in Man’s Perfection in the View of Ayatullah Misbah Yazdi Based on the Qur’anic Verses', Marifat, 32(6), pp. 9-19

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , M, Naghib zadeh, M. The Role of Innate Pleasure-seeking in Man’s Perfection in the View of Ayatullah Misbah Yazdi Based on the Qur’anic Verses. Marifat, 2024; 32(6): 9-19